Gweld cod am Uwch Gynghrair Armenia

{{Use dmy dates|date=May 2023}}
{{Infobox football league
|logo                 = IDBankAPL.png
|pixels               = 150
|country              = Armenia
|confed               = UEFA
|founded              = {{Start date and age|df=yes|1992}}
|teams                = 10
|relegation           = [[Armenian First League]]
|levels               = 1
|domest_cup           = [[Armenian Cup]]<br />[[Armenian Supercup]]
|confed_cup           = [[UEFA Champions League]]<br />[[UEFA Europa Conference League]]
|champions            = [[FC Urartu|Urartu]] (2nd title)
|most successful club = [[FC Pyunik|Pyunik]] (15 titles)
|season               = [[2022–23 Armenian Premier League|2022–23]]
|tv                   = [[Armenia TV]]<br>[[YouTube]]
|website              = {{URL|https://premierleague.ffa.am/en|premierleague.ffa.am}}
|current              = [[2023–24 Armenian Premier League|2023–24]]
}}{{Gwella}}
'''Uwch Gynghrair Armenia''' ([[Armeneg]]: IBank Հայաստանի Պրեմիեր Լիգա, a adnabyddir fel ''Uwch Gynghrair Armenia IBank'' am resymau nawdd) yw'r brif gystadleuaeth bêl-droed yn [[Armenia]].<ref>{{Cite web |title=IDBank Premier League |url=https://premierleague.ffa.am/en |access-date=2023-09-28 |website=premierleague.ffa.am}}</ref> Rhwng 1936 a 1991, cynhaliwyd y gystadleuaeth fel twrnamaint rhanbarthol o fewn yr [[Yr Undeb Sofietaidd|Undeb Sofietaidd]]. Yn dilyn annibyniaeth Armenia, mae [[Cymdeithas Bêl-droed Armenia|Ffederasiwn Pêl-droed Armenia]] wedi bod yn awdurdod llywodraethu'r gynghrair. Dros y blynyddoedd, mae'r gynghrair wedi datblygu i fod yn gynghrair fechan sy'n cynnwys deg tîm. Sefydlwyd yr Uwch Gynghrair yn 1992. Mae enillydd y gynghrair yn cael lle yn rownd ragbrofol gyntaf [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA|Cynghrair Pencampwyr UEFA]].

==Timau== 
Mae'r uwch gynghrair yn cynnwys deg tîm. Ar gyfer tymor 2012/13, newidiwyd gweithrediadau gêm i amserlen hydref-gwanwyn sy'n arferol yn Ewrop gan gywnnwys Cymru, wedi cyfnod pan oedd y tymor gael ei chwarae dros y flwyddyn galendr (fel arfer o fis Mawrth i fis Hydref).

===Clybiau yng Nghynghrair Uchaf Armenia 2023/24===
Roedd 7 o'r 10 tîm yn yr Uwch Gynghrair wedi eu lleoli yn y brifddinas, [[Yerevan]]. Dim ond Noah (yn Armavir), Van (yn Charentsavan) a Shirak Gyumri (dinas [[Gyumri]]) sydd y tu allan i'r brifddinas. Mae hyn gyda'r nifer dwyaf o brif glybiau o'r brifddinas mewn unrhyw aelod o [[UEFA]] - efallai y mwyaf dwys tu hwnt i'r meicro wledydd.

* FC Urartu Yerevan (pencampwr)
* FC Pyunik Yerevan
* FC Ararat-Armenia
* FC Ararat Yerevan
* FC Alashkert Martuni
* BKMA Yerevan
* FC Noah Yerevan
* FA Van
* FC Shirak Gyumri
* FC Gorllewin Armenia (esgynwyd)

==Trefn==
Mae enillwyr yr Uwch Gynghrair yn cymhwyso ar gyfer [[Cynghrair y Pencampwyr UEFA]]. Mae'r timau sy'n ail a thrydydd yn cyrraedd rownd ragbrofol gyntaf Cynghrair Cynhadledd Europa UEFA ('UEFA Europa Conference League'). Mae enillwyr [[Cwpan Pêl-droed Armenia|Cwpan Armenia]] hefyd yn cymryd rhan yno. Os ydyn nhw eisoes wedi cymhwyso ar gyfer cystadleuaeth Ewropeaidd trwy’r gynghrair, mae’r lle hwn yn disgyn i'r tîm sydd bedwerydd yn y gynghrair.

== Pencampwyr ==
{| class="wikitable"
! Safle !! Clwb !! Teitl !! Tymor
|-
| align="center" | 1. || Pyunik Yerevan || align="center" | '''15''' || 1992*, 1996, 1997, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2015, 2022
|-
| align="center" rowspan="2" | 2. || Shirak Gjumri || align="center" rowspan="2" | '''4''' || 1992*, 1994, 1999, 2013
|-
| Alashkert Martuni || 2016, 2017, 2018, 2021
|-
| align="center" rowspan="3" | 4. || ''Araks Ararat'' || align="center" rowspan="3" | '''2''' || 1998, 2000
|-
| Urartu Yerevan || 2014, 2023
|-
| Ararat-Armenia || 2019, 2020
|-
| align="center" rowspan="3" | 7. || Ararat Yerevan || align="center" rowspan="3" | '''1''' || 1993
|-
| ''Yerevan'' || 1997
|-
| Ulisses Yerevan || 2011
|}
* ''noder'' * Ym 1992 cynhaliwyd y bencampwriaeth mewn dau grŵp. Daeth enillwyr y ddau grŵp yn bencampwyr.
* Nid yw timau mewn italig yn bodoli mwyach

===Newid enwau===
Cafwyd hanes o newid enwau clybiau mwyaf adnabyddus y wlad.
Homenetmen Yerevan yw hen enw Pyunik Yerevan.
* Tsement Ararat yw hen enw Araks Ararat
* Banants yw hen enw Urartu

==Noddwyr==
* VBET Uwch Gynghrair Armenia (2020-2022)
* Uwch Gynghrair Fastex Armenia (2022-2023)
* Uwch Gynghrair Armenia IBank (2023-presennol)

==Cyfeiriadau==
{{Cyfeiriadau|2}}

==Dolenni allanol==
* [https://premierleague.ffa.am/en Gwefan swyddogol yr Uwch Gynghrair] (Armeneg, Rwsieg, Saesneg)
* [https://web.archive.org/web/20070613022341/http://fifa.com/associations/association=arm/nationalleague/standings.html FIFA.com: Tabl]
* [https://www.rsssf.org/tablesa/armechamp.html RSSSF: Tymhorau pêl-droed Armenia]
* [http://www.armfootball.com/ ArmFooball.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111109004112/http://www.armfootball.com/ |date=2011-11-09 }} Gwefan pêl-droed Armenia

{{Cynghreiriau UEFA}}
{{eginyn Armenia}}
{{eginyn pêl-droed}}

[[Categori:Armenia]]
[[Categori:Pêl-droed yn Armenia]]