Gweld cod am Ffawna Cymru

{{Bioamrywiaeth Cymru}}
Yr [[anifail|anifeiliaid]] sy'n byw yng [[Cymru|Nghymru]] yw '''ffawna Cymru''', '''milod Cymru''', '''milfodeg Cymru''' neu'n syml '''anifeiliaid Cymru'''. Dyma amlinilliad o uchafbwyntiau bywyd gwyllt Cymru a lle gellir ei weld.

Mae rhannau anghysbell o'r wlad yn gartref i rai mamaliaid ac adar sydd wedi darfod yng ngweddill [[Prydain Fawr|Prydain]] , neu'n brin mewn mannau eraill o'r ynys, gan gynnwys y [[ffwlbart]], y [[bele]], y [[barcud coch]] a'r [[brân goesgoch|frân goesgoch]]. Ceir niferoedd mawr o [[adar y môr]] a'r [[adar y glannau|glannau]], ac mae'r [[dolffin trwynbwl]] yn byw ym [[Bae Ceredigion|Mae Ceredigion]].

== Adar ==

=== Barcud Coch a'r Gwalch ===
[[Delwedd:Female osprey with chicks, Cors Dyfi nature reserve.jpg|chwith|bawd|Gwalch benywaidd, Cors Dyfi ]]
Mae ymdrechion wedi bod i ailgyflwyno'r [[barcud coch]] yng Nghymru. Erbyn hynmae'r barcud coch i'w weld yn y canolbarth ac mae ei gynffon fforchog yn eiconig yma. Bwydir y barcudiaid ar Fferm Gigrin ger [[Rhaeadr Gwy]], ac hefyd Canolfan Goedwig [[Bwlch Nant yr Arian]]. Mae math arall o aderyn ysglyfaethus hefyd yn byw yng [[Gwarchodfa Natur Genedlaethol Dyfi|Ngwarchodfa Natur Genedlaethol Dyfi]] ger Machynlleth. Yno mae [[Gwalch y pysgod|gweilch]] yn nythu ar guddfan adar uchel.<ref name=":0">{{Cite web|title=Mannau gwych i weld bywyd gwyllt|url=https://www.visitwales.com/cy/pethau-iw-gwneud/natur-thirweddau/bywyd-gwyllt-fflora-ffawna/bywyd-gwyllt-iw-weld-yng-nghymru|website=Croeso Cymru|access-date=2024-06-02|language=cy}}</ref>

=== Adar morol ===
[[Delwedd:Puffin (Fratercula arctica) running for burrow.jpg|chwith|bawd|[[Pâl]] yn rhedeg, [[Ynys Sgomer]]]]

Ar warchodfa RSPB Clogwyni [[Ynys Lawd]] ar [[Ynys Môn]] mae amrywiath o adar morol yn byw gan gynnwys [[Pâl|palod]], [[Gwylog|gwylogod]], [[Llurs|llursod]], [[Gwylan goesddu|gwylanod coesddu]], [[Aderyn drycin y graig|adar drycin y graig]], yn ogystal a [[Cigfran|chigfrain]], [[Brân goesgoch|brain coesgoch]] a [[Hebog tramor|hebogiaid tramor]].<ref name=":0" /> Mae [[Pâl|pâliaid]] hefyd yn nythu ar ynysoedd o amgylch Cymru gan gynnwys [[Ynys Sgomer]] ger arfordir Penfro.<ref name=":0" /> Hefyd ar Ynys Sgomer yn ogystal a [[Ynys Sgogwm]] mae [[Aderyn drycin Manaw]] ac amcagyfrifir fod tua 350,000 o barau yn ythu yno ac maent hefyd i'w gweld ar [[Ynys Enlli]].<ref name=":0" />

=== Adar coed ===
[[Delwedd:Black Grouse Lecking, Worlds End, Llangollen 2023.jpg|bawd|183x183px|Grugiar ddu, [[Llangollen]]]]
Yng Nghoed [[Llandegla]] fe ellir gweld [[grugiar ddu]] gwryw yn ystod yr hâf yn gwneud campiau gan fflachio'u plu ac ymladd ei gilydd i ddenu benywod.<ref name=":0" />

Yng nghoetir Withybeds wrth yr [[afon Llugwy]] mae dros 30 o rywogaethau o adar yn paru gan gynnwys gwybedogion, conocellod a thylluanod bach.<ref name=":0" />

=== Adar tir agored ===
Gwarchodfa [[RSPB Ynys-hir]] yw un o gadarenleoedd y [[Cornchwiglen|cornchwiglod]], lle mae cynefin amrywiol iddynt gan gynnwys cors, coedwigoedd a dolydd.<ref name=":0" />{{Clirio}}

== Mamaliaid ==
[[Delwedd:Ysgyfarnog brown hare.jpg|chwith|bawd|261x261px|[[Ysgyfarnog]], [[Mynydd Hiraethog]]]]

Mae mamaliaid amrywiol yn byw yng Nghyrmu gan gynnwys yr ysgyfarnog.{{Angen ffynhonnell}}






{{Clirio}}

== Ymlysgiaid ==
[[Delwedd:Gwiber Adder.jpg|bawd|[[Gwiber]], [[Mynydd Hiraethog]]|chwith]]Mae gwiberod yn byw yng Nghymru hefyd.{{Angen ffynhonnell}}

{{Clirio}}

== Pryfed ==
[[Delwedd:Glesyn serennog Plebejus argus ssp. caernensis.jpg|chwith|bawd|Glesyn serennog, [[Mynydd Marian]]|262x262px]]Mae pryfed amrywiol i'w gweld yng Nghymru.{{Angen ffynhonnell}}

{{Clirio}}

== Gweler hefyd ==
* [[Fflora Cymru]]

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

[[Categori:Ffawna Cymru| ]]
[[Categori:Biota Cymru]]
[[Categori:Ffawna Ewrop|Cymru]]
[[Categori:Ffawna'r Deyrnas Unedig| Cymru]]
[[Categori:Ffawna yn ôl gwlad|Cymru]]