Tarddiad gwerin: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 01:34, 30 Rhagfyr 2006

Mae tarddiad gwerin yn cyfeirio at ddadansoddiad o darddiad gair sy ddim yn gyson â'i tharddiad hanesyddol. Yn aml mae tarddiadau gwerin yn ymddangos oherwydd bod siaradwyr yn gweld neu yn dychmygu cysylltiadau rhwng geiriau sy'n awgrymu perthynas rhyngddynt, er nad oedd perthynas o'r fath yn hanesyddol. Mae rhai tarddiadau gwerin yn dod yn lled gyffredin. Gall tarddiad gwerin arwain at newid i ffurf y gair i adlewyrchu'r dadansoddiad newydd ohono neu ffurfiau newydd eraill wedi'u seilio ar y dadansoddiad. Er enghraifft:

Mae'r gair (tafodieithol) Cymraeg cadpen yn adlewyrchu ffrwyth tarddiad gwerin. Benthyciad ydyw o'r Saesneg captain fel capten, wedi'i ddeall fel gair cyfansawdd o cad 'brywdr' a pen 'arweinydd' ac yn newid ei ffurf i adlewyrchu hyn.

Cafodd y gair mwnci ei ddeall fel gair cyfansawdd o mwng a ci, ac felly crëwyd y ffurf luosog mwncŵn mewn rhai tafodieithoedd.

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
-Mae '''tarddiad gwerin''' yn cyfeirio at ddadansoddiad o darddiad gair sy ddim yn gyson â'i tharddiad hanesyddol. Yn aml mae tarddiadau gwerin yn ymddangos oherwydd bod siaradwyr yn gweld neu yn dychmygu cysylltiadau rhwng geiriau sy'n awgrymu perthynas rhyngddynt, er nad oedd perthynas o'r fath yn hanesyddol. Mae rhai tarddiadau gwerin yn dod yn lled gyffredin. Gall tarddiad gwerin arwain at newid i ffurf y gair i adlewyrchu y dadansoddiad newydd ohono. Er enghraifft, mae'r gair (tafodieithol) Cymraeg ''cadpen'' yn adlewyrchu ffrwyth tarddiad gwerin. Benthyciad ydyw o'r Saesneg ''captain'' fel ''capten'' wedi'i ddeall fel gair cyfansawdd ''cad'' 'brywdr' a ''pen'' 'arweinydd' ac yn newid ei ffurf i adlewyrchu hyn. Enghreifftiau eraill o darddiadau gwerin yw:
+Mae '''tarddiad gwerin''' yn cyfeirio at ddadansoddiad o darddiad gair sy ddim yn gyson â'i tharddiad hanesyddol. Yn aml mae tarddiadau gwerin yn ymddangos oherwydd bod siaradwyr yn gweld neu yn dychmygu cysylltiadau rhwng geiriau sy'n awgrymu perthynas rhyngddynt, er nad oedd perthynas o'r fath yn hanesyddol. Mae rhai tarddiadau gwerin yn dod yn lled gyffredin. Gall tarddiad gwerin arwain at newid i ffurf y gair i adlewyrchu'r dadansoddiad newydd ohono neu ffurfiau newydd eraill wedi'u seilio ar y dadansoddiad. Er enghraifft:
-* ''mwnci'' wedi'i ddeall fel gair cyfansawdd o ''mwng'' a ''ci'', ac felly yn rhoi ffurf luosog ''mwncŵn'' mewn rhai tafodieithoedd.
+* Mae'r gair (tafodieithol) Cymraeg ''cadpen'' yn adlewyrchu ffrwyth tarddiad gwerin. Benthyciad ydyw o'r Saesneg ''captain'' fel ''capten'', wedi'i ddeall fel gair cyfansawdd o ''cad'' 'brywdr' a ''pen'' 'arweinydd' ac yn newid ei ffurf i adlewyrchu hyn.
+* Cafodd y gair ''mwnci'' ei ddeall fel gair cyfansawdd o ''mwng'' a ''ci'', ac felly crëwyd y ffurf luosog ''mwncŵn'' mewn rhai tafodieithoedd.
 [[Categori:Ieithyddiaeth]]