Sydslesvigsk Forening
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | grŵp pwyso  |
|---|---|
| Dechrau/Sefydlu | 1920 |
| Ffurf gyfreithiol | eingetragener Verein |
| Gwefan | http://syfo.de/ |
Sefydlwyd Sydslesvigsk Forening (SSF; Almaeneg: Südschleswigscher Verein; Cymraeg: 'Cymdeithas De Schleswig') fel Den Slesvigske Forening ar 26 Mehefin 1920 yn nhref Flensburg.[1] Pwrpas y gymdeithas yw cefnogi a hyrwyddo iaith a diwylliant Daneg yn Ne Schleswig. Ar hyn o bryd mae gan y gymdeithas tua 14,000 o aelodau. At hynny, mae 25 o gymdeithasau yn gysylltiedig â Sydslesvigsk Forening.
Natur y Mudiad[golygu | golygu cod]
Mae'r SSF hefyd yn gweithio gyda sefydliadau lleiafrifol Denmarc eraill megis ysgolion, eglwysi, sefydliad ymbarél sefydliadau ieuenctid Denmarc, SdU, y gwasanaeth iechyd a llyfrgelloedd yn ogystal â Friisk Foriining. Y cyswllt gwleidyddol yw Cymdeithas Pleidleiswyr De Schleswig (Daneg: Sydslesvigsk Vælgerforening, Almaeneg: Südschleswigscher Wählerverband; Gogledd Ffriseg: Söödschlaswiksche Wäälerferbånd, SSW).
Rhwydwaith[golygu | golygu cod]
Mae'r gymdeithas yn rhedeg sawl canolfan gymunedol ac Amgueddfa Danevirke ger tref Schleswig (Slesvig). Ymhlith y canolfannau cymunedol gellir crybwyll Flensborghus, Husumhus, Slesvighus, Ansgarhuset a'r ganolfan ddiwylliannol Skipperhus yn Tønning, sydd hefyd yn gweithredu fel ysgol wersyll. Hyd at 1948, pan welodd y Sydslesvigsk Völgerforening olau dydd, roedd yr SSF hefyd yn wleidyddol weithgar. Mae'r gymdeithas yn cydweithredu â sefydliadau lleiafrifol Ewropeaidd eraill, yn enwedig trwy FUEV.
Ar benwythnos cyntaf mis Mehefin, mae'r gymdeithas yn trefnu cyfarfodydd blynyddol Denmarc. Mae’r cyfarfodydd blynyddol yn cynnwys ychydig dros 40 o gyfarfodydd ar ddydd Gwener a dydd Sadwrn, a thri chyfarfod mawr awyr agored yn Schleswig, Flensburg ac ar arfordir y gorllewin ar y Sul. Bob blwyddyn ym mis Rhagfyr, cyhoeddir y Sydslesvigsk Årbog.
Rhagoriaeth fwyaf y gymdeithas yw dyfarnu pin aur SSF, a sefydlwyd ym 1965 ac a roddwyd fel tystysgrif anrhydedd i'r canlynol: Samuel Münchow, Kristiane Fischer, Nis Petersen, Ivar Callø, Ludvig Hansen, Johannes Petersen, Christian Mahler, Svend Johannsen, Tage Jessen, Jacob Kronika, Ernst Vollertsen, Ernst Meyer, dr. Helmuth Christensen, Carl Christiansen, Johann Mikkelsen, Elva Thorup Nielsen, Manfred Asmussen, Heinrich Schultz.
Lars Erik Bethge oedd pennaeth cyfathrebu SSF tan 1 Chwefror 2020, pan gafodd Rasmus Meyer ei ddisodli.[2]
Hanes[golygu | golygu cod]
- 1920: Ar ôl y refferendwm a luniodd y ffin newydd rhwng Denmarc a'r Almaen, sefydlwyd "Den slesvigske Forening".
- 1921: Cynhaliwyd y cyfarfod blynyddol cyntaf (Årsmøde) yn Blasberg.
- 1923: Roedd 9,000 o oedolion yn aelodau. Yn ogystal â nifer o is-grwpiau yn y rhanbarth, mae yna hefyd "Frisk-Slesvigsk Forening" yng Ngogledd Ffrisia, lle mae Ffrisiaid Denmarc wedi dod at ei gilydd.
- 1925: Mynychodd Cymdeithas De Schleswig gyfarfod yn Genefa fel un o sylfaenwyr Cyngres Ryngwladol Lleiafrifoedd Cenedlaethol (International Congress of National Minorities); Ernst Christiansen yn dod yn gynrychiolydd parhaol.[3]
- 1933: Gwaharddwyd y "Friskisk-Slesvigsk Forening" gan y Natsiaid.
- 1940: Cafodd cadeirydd y gymdeithas, Ernst Christiansen, ei ddiswyddo gan y Natsiaid oherwydd ei wleidyddiaeth.
- 1945: Yn ystod yr Ail Ryfel Byd, bu farw nifer o aelodau'r gymdeithas fel milwyr neu mewn gwersylloedd crynhoi. Felly dim ond 3,000 o aelodau oedd gan y clwb.
- 1946: Ar 31 Ionawr 1946, caniataodd llywodraeth filwrol Prydain sefydlu’r “Sydslesvigsk Forening”, sydd â’r bwriad o gydlynu holl waith Denmarc yn ne Schleswig. Felly daeth y gymdeithas yn olynydd i'r "Slesvigske Forening". Cododd nifer yr aelodau i 60,000. Ni chaniatawyd i'r Dannebrog (baner Denmarc) gael ei chodi yn y cyfarfod blynyddol hyd nes y clywir yn wahanol.
- 1948: Roedd gan y gymdeithas 75,000 o aelodau. Mae 15,000 o geisiadau aelodaeth ychwanegol yn cael eu gwrthod. Un rheswm am hyn yw gwrthodiad llym pob ymgeisydd oedd wedi gweithio'n ddiwyd i'r Natsiad. Ar ben hynny, mae'r SSW wedi'i sefydlu fel corff gwleidyddol o'r lleiafrif. Tan hynny, roedd yr SSF wedi cymryd y dasg hon drosodd.
- 1949: Rhoddodd "Datganiad Kiel-Copenhagen" hawliau cychwynnol i'r lleiafrif a'r SSF.
- 1955: Sicrhaodd "Datganiadau Bonn-Copenhagen" hawl y lleiafrif ac felly'r SSF i fodoli. Am y tro cyntaf ar ôl yr Ail Ryfel Byd, caniatawyd codi'r Dannebrog yn y cyfarfod blynyddol.
- 1974: Am y tro cyntaf ers 1948, llwyddodd yr SSF i gadw nifer yr aelodau yn gyson. Nifer yr aelodau oedd tua 21,500.
- 1987: Am y tro cyntaf, gwahoddwyd cynrychiolwyr swyddogol dinas Flensburg i gyfarfod blynyddol Flensburg. Ers hynny, mae nifer o gynrychiolwyr pwysig o ddinas Flensburg a thalaith Schleswig-Holstein wedi mynychu'r cyfarfod blynyddol. Roedd hyn hefyd yn cynnwys y Prif Weinidogion Björn Engholm, Heide Simonis a Peter Harry Carstensen.
- 2006: Codwyd baner genedlaethol yr Almaen am y tro cyntaf yn y cyfarfod blynyddol.
Aelodaeth[golygu | golygu cod]
Yn ôl ffigurau'r Gymdeithas.[4]
|
|
|
|
Dolenni allannol[golygu | golygu cod]
- Gwefan swyddogol Sydslesvigsk Forening
- Sydslesvigsk Forening tudalen ar Facebook
- Sydslesvig ffilm bropaganda Daneg o 1946 Ffilm bropaganda gyda'r slogan: "Gwnewch Sydslesvig yn rhydd!". Ar wefan Det Danske Filminstitut
- The Chameleon Territory of South Schleswig (Slesvig) Fluctuations in the Perception of National Identity erthygl gan Norman Berdichevsky
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Sydslesvig kort fortalt 2020, side 18, udgivet af Sydslesvigsk Forening.
- ↑ https://syfo.de/facebook/post/100829723304362-2616738265046816
- ↑ Thomas Steensen: Die friesische Bewegung in Nordfriesland im 19. und 20. Jahrhundert (1879-1945). Karl Wachholtz Verlag, 1986, S. 229.
- ↑ Archifwyd [Date missing], at www.graenseforeningen.dk Error: unknown archive URL
