Defnyddiwr:Ham II/Pwll tywod 3

Safleoedd Cadw

(Yn seiliedig ar en:List of Cadw properties. Ffurfiau Cymraeg yn seiliedig ar wefan Cadw.)

• Rhestr safleoedd Cadw

1. Mwynglawdd plwm Bryntail, Powys
2. Muriau tref Caernarfon, Gwynedd
3. Croes Caeriw, Sir Benfro (Gradd I)
4. Hen Dŷ Carswell, Sir Benfro (Gradd I)
5. Gwersyll Bwlwarcau Cas-gwent, Sir Fynwy
6. Mur Porthladd Cas-gwent, Sir Fynwy
7. Muriau tref Conwy
8. Muriau tref Dinbych
9. Eglwys Leicester, Dinbych
10. Ffwrnais Dyfi, Ceredigion (ailgyfeiriad)
11. Capel Gwydir Uchaf, sir Conwy
12. Neuadd Ganoloesol Hafoty, Ynys Môn
13. Safle Ffosedig Hen Gwrt, Sir Fynwy
14. Llys yr Esgob, Llandyfái, Sir Benfro
15. Castell Casllwchwr, sir Abertawe
16. Amgueddfa Cerrig Margam, Castell-nedd Port Talbot
17. Tŷ Canoloesol Penarth Fawr, Gwynedd
18. Croes Penmon, Ynys Môn
19. Plas Mawr, Conwy (Gradd I)
20. Pont Minllyn, Gwynedd (ailgyfeiriad)
21. Capel Rug, Sir Ddinbych (ailgyfeiriad)
22. Capel Runston, Sir Fynwy
23. Castell Ynysgynwraidd, Sir Fynwy (ailgyfeiriad)
24. Llys yr Esgob, Tyddewi, Sir Benfro
25. Siambr gladdu Llwyneliddon, Bro Morgannwg
26. Capel Santes Non, Tyddewi
27. Ffynnon Wenffrewi, Ynys Môn (ailgyfeiriad)
28. Maen Hir Tregwehelydd, Ynys Môn
29. Maen Hir Tŷ Mawr, Ynys Môn

Cestyll

• HG: Heneb gofrestredig

Gradd I

1. Castell Amroth, Sir Benfro
2. Castell Arberth, Sir Benfro
3. Castell Brynbuga, Sir Fynwy (HG)
4. Castell Cleidda, Sir Fynwy
5. Castell Crucywel, Powys
6. Castell Diserth, Sir Ddinbych (HG)
7. Castell y Garn, Sir Benfro
8. Castell Hensol, Bro Morgannwg
9. Castell Newydd Emlyn (castell), Sir Gaerfyrddin
10. Castell Trefdraeth, Sir Benfro
11. Castell Weble, Abertawe

Gradd II*

1. Castell Albro, Sir Benfro
2. Castell Caerllion, Casnewydd
3. Castell Dinbych-y-pysgod, Sir Benfro
4. Castell Llandochau, Bro Morgannwg
5. Castell Pencoed, Casnewydd
6. Castell Pen-hŵ, Casnewydd
7. Castell Pennard, Abertawe
8. Castell Rhiwperra, Caerffili (HG)
9. Castell Sain Ffrêd, Sir Benfro
10. Castell y Strade, Sir Gaerfyrddin
11. Castell Ynysgynwraidd, Sir Fynwy (ailgyfeiriad)

Eraill

1. Castell Arnallt, Sir Fynwy (HG)
2. Castell Blaenllyfni, Powys
3. Castell Bleddfa, Powys
4. Castell Bodlondeb, Conwy (II)
5. Castell Carreghwfa, Sir Benfro (HG)
6. Castell Cefn-llys, Powys (HG)
7. Castell Cresswell, Sir Benfro
8. Castell Crug Eryr, Powys
9. Castell Dale, Sir Benfro
10. Castell Dinas Powys, Bro Morgannwg (II)
11. Castell Du, Powys
12. Castell Gwenfô, Bro Morgannwg
13. Castell Gyrn, Sir y Fflint (II)
14. Hen Gastell Llandeilo Ferwallt, Powys
15. Castell Llangian, Bro Morgannwg
16. Castell Llantrisant, Rhondda Cynon Taf (HG)
17. Castell Llwchwr, Abertawe (HG)
18. Maes Hyfaidd, Powys
19. Castell Pen-llin, Bro Morgannwg (II)
20. Castell Sanclêr, Sir Gaerfyrddin (HG)
21. Tomen Bedd Ugre, Powys
22. Castell Upton, Sir Benfro (II)

Llyfryddiaeth

• Alexander, Marc (2015), The Welsh Castles Story, The History Press
• Davis, Paul R. (2011), The Forgotten Castles of Wales, Logaston Press
• Hull, Lise (2007), Castles of Glamorgan, Logaston Press
•  ———  (2005), Castles and Bishops Palaces of Pembrokeshire, Logaston Press
• Jenkins, Simon (2008), Wales: Churches, Houses, Castles, Llundain: Penguin
• Kenyon, John R. (2001), Coity Castle, Ogmore Castle, Newcastle, Cadw
•  ———  (2010), The Medieval Castles of Wales, Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru
• Kinross, John (2015), Castles of the Marches, Amberley
• Knight, Jeremy K. (2008), Usk Castle, Priory and Town, Logaston Press
• Morgan, Gerald (2008), Castles in Wales: A Handbook, Y Lolfa
• Norris, John (2004), Welsh Castles at War, Tempus
• Phillips, Alan (2011), Castles and Fortifications of Wales, Amberley
• Remfry, P. M. (1999), The Castles of Breconshire, Logaston
• Stevens, Catrin (2016), A wyddoch chi am gestyll Cymru?, Gwasg Gomer
• Turner, Rick (2000), Lamphey Bishop's Palace, Llawhaden Castle, Carswell Medieval House, Carew Cross, Cadw

Plasdai

Gradd I

1. Llys yr Esgob, Lydstep, Sir Benfro
2. Llys yr Esgob, Llandyfái , Sir Benfro
3. Llys yr Esgob, Matharn, Sir Fynwy
4. Llys yr Esgob, Tyddewi, Sir Benfro
5. Plas Mawr, Conwy (Cadw)

Gradd II*

1. Penoyre, Powys
2. Plas Glyn-y-weddw, Gwynedd
3. Plas yn Rhiw (II*), Gwynedd (Ymdd. Gen.)

Eglwysi

Gradd I

• A: Abertawe
• BM: Bro Morgannwg
• Ce: Ceredigion
• Cn: Casnewydd
• Co: Conwy
• CPT: Castell-nedd Port Talbot
• G: Gwynedd
• M: Ynys Môn
• Pe: Pen-y-bont ar Ogwr
• Po: Powys
• SB: Sir Benfro
• SDd: Sir Ddinbych
• SG: Sir Gaerfyrddin
• SFf: Sir y Fflint
• W: Wrecsam

1. Eglwys Sant Hywyn, Aberdaron G
2. Eglwys Dewi Sant, Aberdaugleddau SB
3. Capel y Morwyr, Angle SB
4. Eglwys Santes Catrin, Baglan CPT
5. Eglwys Santes Fair Fadlen, Beddfa Po
6. Eglwys Dewi Sant, Betws Pe
7. Eglwys y Grog, y Bont-faen BM
8. Eglwys Sant Pedr, Caerfyrddin SG
9. Eglwys Sant Cybi, Caergybi M
10. Eglwys y Santes Fair, Caernarfon G
11. Eglwys y Santes Fair, Caeriw SB
12. Eglwys Sant Mihangel, Castellmartin SB
13. Eglwys Sant Aelhaearn, Cegidfa Po
14. Eglwys Sant Mihangel a'r Holl Angylion, Ceri Po
15. Eglwys Sant Cadog, Cheriton A
16. Eglwys Sant Elidyr, Cheriton SB
17. Eglwys Sant Nicolas, Cil-maen SB
18. Eglwys Sant Mihangel, Cil-y-cwm SG
19. Eglwys Sant Beuno, Clynnog Fawr G
20. Eglwys y Santes Fair, Coety Uchaf Pe
21. Eglwys y Santes Fair, Conwy Co
22. Eglwys Sant Cynog, Defynnog Po
23. Eglwys y Santes Fair, Derwen SDd
24. Eglwys Iarll Caerlŷr, Dinbych SDd
25. Yr Eglwys Wen, Dinbych (Marchell) SDd
26. Eglwys Sant Cewydd, Diserth Po
27. Eglwys y Santes Fair, Dinbych-y-Pysgod SB
28. Eglwys Dolwyddelan (Gwyddelan) Co
29. Eglwys y Santes Fererid, Eglwys Cymun SG
30. Eglwys Sant Mihangel, Ewenni BM
31. Capel y Santes Fair, y Faenol G
32. Eglwys Dewi Sant, Glascwm Po
33. Capel Uchaf Gwydir Co
34. Eglwys Sant Bened, y Gyffin Co
35. Eglwys y Santes Fair, Helygain SFf
36. Eglwys Sant Cyngar, yr Hôb SFf
37. Eglwys y Santes Fair, Hwlffordd SB
38. Eglwys Llanaber (Mair a Bodfan) G
39. Eglwys Llanandras (Andreas) Po
40. Eglwys Llanarmon-yn-Iâl (Garmon) SDd
41. Eglwys Llanbeblig (Peblig) G
42. Eglwys Llanbedr Gwynllŵg (Pedr) Cn
43. Eglwys Llancarfan (Cadog) BM
44. Eglwys Llandyfalle (Maelog neu Mathew) Po
45. Eglwys Llandderfel (Derfel) G
46. Eglwys Llan-ddew (Dewi) Po
47. Eglwys Llanddunwyd (Dunwyd) BM
48. Eglwys Llanegryn (Egryn) G
49. Eglwys Llanengan (Engan) G
50. Eglwys Llaneurgain (Eurgain a Pedr) SFf
51. Eglwys Llanfaglan (Baglan) G
52. Eglwys Sant Tanwg, Llanfair G
53. Eglwys Llanfair Llythynwg (Mair) Po
54. Eglwys Llanfair-yng-Nghornwy (Mair) M
55. Eglwys Llanfihangel Dyffryn Arwy (Mihangel) Po
56. Eglwys Llanfihangel-y-pwll (Mihangel) PM
57. Eglwys Llanfilo (Bilo) Po
58. Eglwys Llanfleiddan (Ioan Fedyddiwr) A
59. Eglwys Llanfrothen (Brothen) G
60. Eglwys Llangadwaladr (Cadwaladr) M
61. Hen Eglwys Llangelynnin (Celynnin) Co
62. Eglwys Llangelynin (Celynin) G
63. Eglwys Llangollen (Collen) SDd
64. Eglwys Llangrallo Isaf (Crallo) Pe
65. Eglwys Llangynhafal (Cynhafal) SDd
66. Eglwys Llaneleu (Ellyw) Po
67. Eglwys Llannefydd (Nefydd a Mair) Co
68. Eglwys Llansilin (Silin) Po
69. Eglwys Sant Cawrdaf, Llannor G
70. Eglwys Llanrhaeadr (Dyfnog) SDd
71. Eglwys Llansanwyr (Senwyr) BM
72. Eglwys Llanwenog (Gwenog) Ce
73. Eglwys y Santes Fair, Llanymddyfri SG
74. Eglwys Dewi Sant, Llywel Po
75. Eglwys Sant Iago, Maenorbŷr SB
76. Eglwys y Drindod Sanctaidd, Marcroes BM
77. Eglwys y Santes Fair, Margam CPT (uno â Abaty Margam?)
78. Eglwys y Grog, Mwnt Ce
79. Eglwys Sant Mihangel, Myddfai SG
80. Eglwys Sant Issui, Patrishow Po
81. Eglwys Sant Awstin, Penarth BM
82. Eglwys Sant Mihangel, Penbryn Ce
83. Eglwys Sant Steffan, Pencraig Po
84. Eglwys Sant Deiniol, Penfro SB
85. Eglwys y Santes Fair, Penfro SB
86. Eglwys Pennant Melangell (Melangell) Po
87. Eglwys Sant Iago, y Pîl Pe
88. Eglwys Sant Beuno, Pistyll G
89. Eglwys Sant Ioan Fedyddiwr, Porthcawl Pe
90. Eglwys Sant Thomas, y Redwig Cn
91. Eglwys Sant Mihangel, Rudbaxton SB
92. Eglwys y Santes Fair, Rhiwabon W
93. Eglwys Sain Tathan (Tathan) BM
94. Eglwys yr Holl Saint, Tal-y-bont Po
95. Eglwys y Santes Fair, Tal-y-llyn M
96. Eglwys y Santes Fair, y Trallwng Po
97. Eglwys Sant Nicolas, Trefaldwyn Po
98. Eglwys y Santes Fair, Trefonnen Cn
99. Capel Ffynnon Wenffrewi, Treffynnon SFf
100. Eglwys Dewi Sant, Trelales Pe
101. Eglwys Sant Gwynhoedl, Tudweiliog G
102. Eglwys y Santes Fair, y Waun W
103. Eglwys Sant Deiniol, Willington Wrddymbre W

Capeli anghydffurfiol Gradd I

1. Capel Jerusalem, Bethesda G
2. Capel Newydd, Nanhoron G
3. Capel Maesyronnen Po
4. Capel Peniel, Tremadog G

Gradd II*

Mae'r rhestr hon yn anghyflawn

1. Hen Eglwys Llanidan M ( en)

Eglwysi Cymraeg yr Eglwys yng Nghymru

1. Eglwys y Santes Fair, Aberystwyth Ce (Gradd II)

Eglwysi Cymraeg Llundain

1. Capel y Boro
2. Eglwys Gymraeg Canol Llundain
3. Eglwys Gymraeg Jewin

Strydoedd Caerdydd

1. Rhodfa Lloyd George
2. Stryd Womanby