Y Dyfawden
 | |
| Math | pentref, cymuned  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Fynwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.6874°N 2.7493°W |
| Cod SYG | W04000780 |
| Cod OS | ST483990 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Peter Fox (Ceidwadwyr) |
| AS/au | David Davies (Ceidwadwr) |
 | |
Pentref a chymuned yn Sir Fynwy, Cymru, yw Y Dyfawden (Saesneg: Devauden). Saif i'r gogledd-orllewin o dref Cas-gwent ar ffordd y B4293. Mae'r gymuned hefyd yn cynnwys pentref bychan Fedw.
Mae'r sillafiad Cymraeg yn mynd yn ôl i 1677 a 'Devawden' yn 1464, ac mae'r gair yn enwau ar gaeau lleol hefyd ('Devauden acer'; 1583) ym Masaleg ar gyrion gorllewinol Casnewydd. Tarddiad y gair yw 'defod' (hen sillafiad: 'defawd') hy 'arferiad', 'ffasiwn', 'arddull' yn ôl y Dictionary of the Placenames of Wales (gol: Hywel Wyn Owen a Richard Morgan; Gwasg Prifysgol Cymru (2007)) ond mae hefyd yn bosibl ei fod yn cyfeirio at glwt o dir, bychan (maint bawd). Mae'n bosibl hefyd fod y 'De' ar ddechrau'r gair yn Ffrengig gan mai'r cyfeiriad cyntaf ato yw'r ffurf 'de vaudeñ' (13g).
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Peter Fox (Ceidwadwyr)[1] ac yn Senedd y DU gan David Davies (Ceidwadwr).[2]
Ceir Croes Cilgwrwg yn yr eglwys leol, a gofrestrwyd gan Cadw.
Dywedir i John Wesley bregethu ei bregeth gyntaf yng Nghymru yn y Dyfawden ar 15 Hydref 1739.
Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod y dudalen]
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[3][4][5][6]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-12-21.
- ↑ Gwefan Senedd y DU
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen marw]
Trefi
Brynbuga ·
Cas-gwent ·
Cil-y-coed ·
Y Fenni ·
Trefynwy
Pentrefi
Aberffrwd ·
Abergwenffrwd ·
Betws Newydd ·
Bryngwyn ·
Caer-went ·
Castellnewydd ·
Cemais Comawndwr ·
Cilgwrrwg ·
Clydach ·
Coed Morgan ·
Coed-y-mynach ·
Cwmcarfan ·
Cwm-iou ·
Drenewydd Gelli-farch ·
Y Dyfawden ·
Yr Eglwys Newydd ar y Cefn ·
Gaer-lwyd ·
Gilwern ·
Glasgoed ·
Goetre ·
Gofilon ·
Y Grysmwnt ·
Gwehelog ·
Gwernesni ·
Gwndy ·
Yr Hencastell ·
Little Mill ·
Llanarth ·
Llanbadog ·
Llancaeo ·
Llandegfedd ·
Llandeilo Bertholau ·
Llandeilo Gresynni ·
Llandenni ·
Llandidiwg ·
Llandogo ·
Llanddewi Nant Hodni ·
Llanddewi Rhydderch ·
Llanddewi Ysgyryd ·
Llanddingad ·
Llanddinol ·
Llanelen ·
Llanelli ·
Llanfable ·
Llanfaenor ·
Llanfair Cilgedin ·
Llanfair Is Coed ·
Llanfihangel Crucornau ·
Llanfihangel Tor-y-mynydd ·
Llanfihangel Troddi ·
Llanfihangel-y-gofion ·
Llanfihangel Ystum Llywern ·
Llanfocha ·
Llan-ffwyst ·
Llangatwg Feibion Afel ·
Llangatwg Lingoed ·
Llangiwa ·
Llangofen ·
Llan-gwm ·
Llangybi ·
Llanhenwg ·
Llanisien ·
Llanllywel ·
Llanofer ·
Llanoronwy ·
Llan-soe ·
Llantrisant ·
Llanwarw ·
Llanwenarth ·
Llanwynell ·
Llanwytherin ·
Y Maerdy ·
Magwyr ·
Mamheilad ·
Matharn ·
Mounton ·
Nant-y-deri ·
Newbridge-on-Usk ·
Y Pandy ·
Pen-allt ·
Penrhos ·
Pen-y-clawdd ·
Porth Sgiwed ·
Pwllmeurig ·
Rogiet ·
Rhaglan ·
St. Arvans ·
Sudbrook ·
Tre'r-gaer ·
Tryleg ·
Tyndyrn ·
Ynysgynwraidd