Whangarei
 | |
| Math | dinas  |
|---|---|
| Poblogaeth | 52,600, 50,784, 54,400 |
| Cylchfa amser | UTC+12:00, UTC+13:00 |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Whangarei District |
| Gwlad |  Seland Newydd |
| Arwynebedd | 57.06 km² |
| Cyfesurynnau | 35.725°S 174.3236°E |
| Cod post | 0110, 0112 |
 | |
Whangārei (Maorïeg: [faŋaːˈɾɛi]) yw'r ddinas fwyaf gogleddol yn Seland Newydd a hi yw prifddinas talaith Northland. Poblogaeth y ddinas oedd 31,000 ym 1965.[1]
Hanes
[golygu | golygu cod]Trigolion gwreiddiol, brodorol yr ardal oedd llwyth Parawhau y Maori. Dechreuwyd diwydiant torri coed yno ym 1839, and ffoi wnaeth y mewnfudwyr o Ewrop ym 1845 rhag rhyfel ym Mae’r Ynysoedd rhwng y bobl Maori a’r fyddin Brydeinig. Erbyn 1855 roedd yno ffermydd a pherllannau yno, a datblygodd dref fechan gan gynnwys porthladd (lle mae Basn y Dref heddiw) a oedd yn allforio coed a glo.
Cyrhaeddodd gwaith sment Portland Whangarei ym 1885 a phurfa olew Penrhyn Marsden ym 1964. Daeth Whangerei’n ddinas ym 1965. Cyrhaeddodd rheilffordd o Auckland ym 1925 a phriffordd ddigonol erbyn 1934.[2]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gwefan nzhistory.govt.nz; adalwyd 27 Hydref 2017.
- ↑ Gwefan tourism.net.nz