Veliky Novgorod

Oddi ar Wicipedia
Velikiy Novgorod
Mathtref/dinas, dinas fawr, okrug ddinesig Edit this on Wikidata
Poblogaeth222,594 Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 859 Edit this on Wikidata
Pennaeth llywodraethJurij Bobrysjev, Sergey Vladimirovich Busurin, Alexander Rozbaum Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC+03:00 Edit this on Wikidata
Gefeilldref/i
Daearyddiaeth
SirOblast Novgorod Edit this on Wikidata
GwladBaner Rwsia Rwsia
Arwynebedd90.08 km² Edit this on Wikidata
Uwch y môr25 metr Edit this on Wikidata
GerllawLlyn Ilmen, Afon Volkhov Edit this on Wikidata
Yn ffinio gydaNovgorodsky District Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau58.52099°N 31.27579°E Edit this on Wikidata
Cod post173000–173999 Edit this on Wikidata
Pennaeth y LlywodraethJurij Bobrysjev, Sergey Vladimirovich Busurin, Alexander Rozbaum Edit this on Wikidata
Map

Dinas hanesyddol yng ngogledd-orllewin Rwsia yw Veliky Novgorod (Rwsieg Вели́кий Но́вгород). Lleolir ar Afon Volkhov, 6 km i'r de o Llyn Ilmen ac 552 km i'r gogledd-orllewinol o ddinas Moscfa. Canolfan weinyddol Oblast Novgorod yw hi.

Mae Novgorod ymysg dinasoedd hynaf Rwsia. Mae'r cyfeiriad cyntaf ati mewn brut Rwsiadd yn dyddio i'r flwyddyn 859, a cheir cyfeiriadau ati mewn ffynonellau tramor yn gynharach fyth. Yn yr Oesoedd Canol roedd hi'n ddinas fasnachol bwysig dan arweinyddiaeth y veche, cyngor dinasyddion, mewn cyfundrefn weriniaethol. Chwaliwyd Gweriniaeth Novgorod ym 1478, pryd cipiwyd y ddinas a'i hychwanegu at deyrnas Muscovy gan Ifan III.

Ystyr yr enw Novgorod yw 'Dinas Newydd'. Hyd 1999 enw swyddogol y ddinas oedd Novgorod yn unig, er y defnyddid Velikiy ('Fawr') fel epithed anffurfiol. Ym 1999 newidiwyd yr enw yn swyddogol i Velikiy Novgorod ('Novgorod Fawr'), gan i ddinas Gorky ddychwelyd i'w hen enw, Nizhniy Novgorod ('Novgorod Isaf'), a oedd wedi arwain at ddryswch a chamgymeriadau.