Uwchgynadleddau'r Ddaear

Uwchgynadleddau'r Ddaear

Math	cynhadledd rhyngwladol

Mae Uwchgynadleddau’r Ddaear yn gyfarfodydd o arweinwyr y byd a drefnwyd ers 1972, pob deng mlynedd, gyda chymorth y Cenhedloedd Unedig. Pwrpas y cyfarfodaydd hyn yw ceisio helpu i ddiffinio ffyrdd o ysgogi datblygu cynaliadwy ar lefel fyd-eang. Y nod yw dod â'r unigolion a'r sefydliadau gorau y gall dynoliaeth eu cyflwyno o bob math o faesydd at ei gilydd, i nodi a diweddaru beth yw heriau mwyaf enbyd y ddynoliaeth, eu maint, canfod atebion a datblygu cynllun gweithredu. Enw'r cynllun gweithredu hwn yw Agenda 21 ac fe'i gweithredir gan lawer o lywodraethau lleol o dan yr enw Agenda Leol 21.

Mae'r cynllun gweithredu wedi'i gynllunio fel TQM - Llawlyfr Ansawdd Cyflawn, wedi'i ddylunio'n drwsiadus ac yn ddigon agored, fel y gall sefydliadau, cwmnïau ac unigolion hefyd ei ddefnyddio fel sail i'w cynllun gweithredu a'u canllawiau eu hunain; mae'n helpu i gyflymu'r ddealltwriaeth ac adnabod partneriaid trwy ee defnyddio geiriau a symbolau tebyg. Mae Nodau Datblygu'r Mileniwm 2000-2015 a Nodau Byd-eang 2015-2030 yn ganlyniadau o Uwchgynadleddau'r Ddaear. Cynhaliwyd yr uwchgynhadledd gyntaf yn Rio de Janeiro (Brasil) ym 1992.

Yn dystiolaeth o ddatblygiad byd-eang o barch at yr amgylchedd, mae Uwchgynadleddau’r Ddaear yn symbolaidd iawn oherwydd – ynghyd â Chalendr Defodau’r Cenhedloedd Unedig – eu nod yw dangos y gallu cyfunol i reoli heriau mwyaf enbyd y blaned, problemau byd-eang a chadarnhau'r angen i barchu cyfyngiadau ecolegol. Rhoddodd uwchgynhadledd 1972 fodolaeth i Raglen Amgylcheddol y Cenhedloedd Unedig (UNEP), tra lansiodd Uwchgynhadledd 1992 Gonfensiwn Fframwaith y Cenhedloedd Unedig ar Newid Hinsawdd (UNFCCC).

Rhestr o'r Uwchgynadleddau

1. 1972 - Cynhadledd y Cenhedloedd Unedig ar yr Amgylchedd Dynol yn Stockholm
2. 1982 - Uwchgynhadledd y Ddaear 1982 yn Nairobi (Kenya).
3. 1992 - Cynhadledd y Cenhedloedd Unedig ar yr Amgylchedd a Datblygiad (UNCED) neu Uwchgynhadledd y Ddaear yn Rio de Janeiro (Brasil)
4. 2002 - Uwchgynhadledd y Byd ar Ddatblygu Cynaliadwy, Uwchgynhadledd y Ddaear 2002 neu Rio+10, Johannesburg (De Affrica)
5. Cynhadledd Newid Hinsawdd y Cenhedloedd Unedig neu Uwchgynhadledd Copenhagen, Copenhagen (Denmarc) 2009 - 2009
6. 2012 - Cynhadledd y Cenhedloedd Unedig ar Ddatblygu Cynaliadwy (UNCSD) neu Rio+20, Rio de Janeiro (Brasil)
7. 2018 - Roedd 7fed Uwchgynhadledd y Ddaear Ddigidol 2018, DES-2018, ar y Ddaear Ddigidol ar gyfer Datblygu Cynaliadwy yn Affrica ac fe'i chynhaliwyd yn El Jadida (Moroco), 2018
8. 2019 - Cynhadledd Newid Hinsawdd Santiago, yn cynnwys 25ain sesiwn Cynhadledd y Pleidiau (COP 25) i Gonfensiwn Fframwaith y Cenhedloedd Unedig ar gyfer Newid Hinsawdd (UNFCCC) a chyfarfodydd o is-gyrff UNFCCC, a gynullwyd rhwng 2 a 13 Rhagfyr 2019.
9. 2022 - Stockholm