Tywyn y Capel
| Math | safle archaeolegol  |
|---|---|
| Cysylltir gyda | Ffraid |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Ynys Môn |
| Gwlad |  Cymru |
Mae Tywyn y Capel, weithiau Towyn y Capel, yn safle archaeolegol gerllaw pentref Trearddur ar Ynys Gybi, ger Ynys Môn. Ceir gweddillion mynwent Gristionogol gynnar oedd yn arfer amgylchynu capel wedi ei gysegru i'r santes Ffraid ("Brigid"). Yn ôl y chwedl croesodd Ffraid yma o Iwerddon ar dywarchen. Wedi iddi lanio tyfodd y dywarchen yn fryncyn, ac adeiladodd hi y capel arno. Dywedir fod y capel yn y golwg yn 1780, ond erbyn 1846 pan fu W.O. Stanley yn cloddio yma, roedd wedi diflannu dan y tywod.
Credir bod y beddau cynharaf yn dyddio o'r 5g, ond parhaodd y fynwent i gael ei defnyddio hyd y 17g.
Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]
- Frances Lynch, Gwynedd, A Guide to Ancient and Historic Wales (Llundain: HMSO, 1995)