Tiriogaethau Palesteinaidd

Oddi ar Wicipedia
(Ailgyfeiriad o Tiriogaethau Palestinaidd)
Tiriogaethau Palesteinaidd
Mathtiriogaeth, tiriogaeth ddadleuol, endid tiriogaethol gwleidyddol Edit this on Wikidata
Poblogaeth4,550,000 Edit this on Wikidata
Iaith/Ieithoedd
  swyddogol
Arabeg Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynolIsraeli-occupied territories Edit this on Wikidata
LleoliadDe Lefant Edit this on Wikidata
GwladGwladwriaeth Palesteina, Israel Edit this on Wikidata
Arwynebedd8,220 km² Edit this on Wikidata
Yn ffinio gydaIsrael, Gwlad Iorddonen Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau31.8833°N 35.2°E Edit this on Wikidata
Map
Ariandinar (Iorddonen), Sicl newydd Israel, punt yr Aifft Edit this on Wikidata
Mynegai Datblygiad Dynol0.645 Edit this on Wikidata
Ffiniau Palesteina yn 1922.
Map o'r Lan Orllewinol.
Map o Lain Gaza.

Enw ar un o sawl ardal o Balesteina a gafodd eu meddiannu gan Yr Aifft a'r Iorddonen yn 1947 ac yna gan Israel yn y Rhyfel Chwe Diwrnod yn 1967 yw Tiriogaethau Palesteinaidd.

Erbyn heddiw defnyddir y term i gyfeirio yn benodol at yr ardaloedd o fewn Palesteina sydd o dan lywodraeth y Palesteiniaid yn bennaf (42% o'r Lan Orllewinol a holl Lain Gaza sy'n cael ei reoli gan Hamas).

Nid yw'n cynnwys Ucheldiroedd Golan (y 'Golan Heights' yn Saesneg) a gipiwyd o ddwylo Syria yn 1967 na Phenrhyn Sinai a gipwyd o ddwylo'r Aifft yn yr un adeg ond a roddwyd yn ôl i'r Aifft gan Israel yn 1979 yn dilyn cytundeb heddwch.

Defnyddir y term hwn fel arfer i gyfeirio at y rhanau hynny o Balesteina mae cryn ffraeo yn eu cylch, neu 'The Israeli-occupied territories'. Y term a ddefnyddir gan y Cenhedloedd Unedig (CU) yw "Tiroedd Palesteina sydd wedi eu Meddiannu" neu " Tiroedd Palesteina dan Feddiant Israel", ers y 1970au (Penderfyniadau 242 a 338 y CU).

Ar wahân i'r CU mae unrhyw drafodaethau ynghylch y tiroedd hyn yn cael eu cynnal rhwng Israel a Mudiad Rhyddid Palesteina. Ers y frwydr dros Llain Gaza yn 2007, mae'r Tiriogaethau wedi cael eu rhannu i ddau endid ar wahân: Hamas sy'n rheoli Llain Gaza a Byddin Rhyddid Palesteina o dan yr enw Awdurdod Cenedlaethol Palesteina yn rheoli'r Llain Orllewinol o dan eu harweinydd Mahmoud Abbas. Mae'r Palesteiniaid, felly, ers hyn, wedi eu hollti'n ddau.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]