Tentaclau cochion
| Tentaclau cochion Clathrus ruber
| |||
|---|---|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |||
| Teyrnas: | Fungi | ||
| Dosbarth: | |||
| Urdd: | Phallales | ||
| Teulu: | Phallaceae | ||
| Enw deuenwol | |||
| ' | |||
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Phallaceae yw'r Tentaclau cochion (Lladin: Clathrus ruber; Saesneg: Red Cage).[1] 'Y Cincrwyn' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'cingroen' yw 'cincrwyn'. Mae'n llysieuyn drewllyd tebyg i gaws llyffant sy'n tyfu fynychaf ar gloddiau. Defnyddir y gair wethiau am siap pidyn. Mae'r teulu Phallaceae yn gorwedd o fewn urdd y Phallales.
Ceir cryn dystiolaeth, dros y blynyddoedd, na ellir bwyta'r ffyngau hyn.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Awstralia, Asia, Affrica, Gogledd America a De America.
Ffyngau[golygu | golygu cod y dudalen]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Phallaceae[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae gan Tentaclau cochion ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Anthurus muellerianus | Anthurus muellerianus | |
| Aporophallus subtilis | Aporophallus subtilis | |
| Aseroë floriformis | Aseroë floriformis | _Baseia_%26_T.S._Cabral_576367.jpg){kind=small} |
| Calvarula excavata | Calvarula excavata | |
| Cawell gwyn | Ileodictyon cibarium |  |
| Colus hirudinosus | Colus hirudinosus |  |
| Laternea pusilla | Laternea pusilla |  |
| Laternea triscapa | Laternea triscapa |  |
| Lysurus arachnoideus | Aseroë arachnoidea |  |
| Pseudocolus fusiformis | Pseudocolus fusiformis |  |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Tentaclau cochion gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.