Neidio i'r cynnwys

Talhaearn Tad Awen

Oddi ar Wicipedia
Talhaearn Tad Awen
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaethbardd Edit this on Wikidata

Talhaearn Tad Awen (fl. 6g) oedd un o'r beirdd cynharaf yn y Traddodiad Barddol Cymraeg. Fe'i cysylltir â'r Hen Ogledd a'r Hengerdd. Roedd yn gyfoeswr i Aneirin a Taliesin.

Tystiolaeth

[golygu | golygu cod]

Ceir y cyfeiriad cynharaf ato gan Nennius yn yr Historia Brittonum ar ôl nodyn am Ida, brenin Northumbria (547-579):

'Ar y pryd, yn yr amser hwnnw ymladdai Dutigirn (=Eudeyrn) yn wrol yn erbyn cenedl yr Eingl. Yr un adeg bu Talhaearn Tad Awen yn enwog mewn barddoniaeth, a Neirin (=Aneirin) a Thaliesin a Blwchfardd a Chian (a elwir Gwenith Gwawd) ynghyd yn yr un amser a fuant enwog mewn barddoniaeth Gymraeg.'[1]

Cyfeirir at Dalhaearn mewn cerdd o'r enw 'Angar Cyfyndawd' a geir yn Llyfr Taliesin. Mae'n perthyn i gylch o gerddi am y Taliesin chwedlonol. Dywedir ei fod 'mwyaf y sywedydd' ("y mwyaf o'r doethion").[2]

Enwir Talhaearn yn un o Drioedd Ynys Brydain. Dywedir fod Talhaearn yn derbyn "gant o fuchod bob dydd Sadwrn" gan Aneirin (fel tal neu wobr efallai). Awgrymir y posiblrwydd fod chwedl goll am ymryson neu gydymgais rhwng Talhaearn ac Aneirin.[2]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Ifor Williams (gol.), Canu Taliesin, t. ix.
  2. 2.0 2.1 Rachel Bromwich, Trioedd Ynys Prydein (Caerdydd, 1978; arg. new, 1991).

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]