Shelbourne F.C.
 | |||
| Enw llawn | Shelbourne Football Club | ||
|---|---|---|---|
| Llysenwau | Shels, The Reds, The Real Reds | ||
| Sefydlwyd | 1895 | ||
| Maes | Tolka Park, Dulyn (sy'n dal: 3,600) | ||
| Cadeirydd | Andrew Doyle | ||
| Head Coach | Ian Morris | ||
| Cynghrair | League of Ireland Premier Division | ||
| 2022 | League of Ireland Premier Division, 7th of 10 | ||
| Gwefan | Hafan y clwb | ||
| |||
 Tymor cyfredol | |||
Mae Shelbourne F.C. (Gwyddeleg: Cumann Peile Shíol Bhroin) yn glwb pêl-droed o ardal Drumcondra ym mhrifddinas Iwerddon, Dulyn, a sefydlwyd ym 1895. Roedd Shelbourne yn aelod sefydlol o Gynghrair Iwerddon ym 1921 ac mae perthyn iddi gyda dim ond hiatws dwy flynedd (1934-1936) ers hynny. Shelbourne yw'r enw anffurfiol a roddir ar yr ardal naill ochr i Shelbourne Rd, ffordd yn Ballsbridge, ardal yn ne-ddwyrain dinas Dulyn.
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Ffurfiwyd Clwb Pêl-droed Shelbourne ym 1895 yn ardal Ringsend yn Nulyn gan grŵp o ddynion dan arweiniad James Rowan. Cymerodd y clwb ei enw o Ffordd Shelbourne gerllaw. Sefydlwyd y clwb mewn tafarn yn Nulyn a elwir yn Slattery's bellach. James Owen oedd yr ysgrifennydd cyntaf. Bryd hynny roedd pencadlys hŷn pêl-droed talaith Leinster wedi'i leoli yn Finglas. Cerddodd James Owen o Bath Avenue i Finglas i sicrhau bod y clwb wedi'i gofrestru'n iawn.[1]
Yn 1905 roedd Shelbourne o'r radd flaenaf, ar yr adeg honno yn dal i fod yn y gynghrair Iwerddon gyfan. Eisoes yn y flwyddyn gyntaf fe gyrhaeddwyd rownd derfynol Cwpan Iwerddon gyfan, ond collodd y clwb 3-0 i Distillery FC o Belffast. Ond pan gyrhaeddwyd y rownd derfynol eto'r flwyddyn nesaf, fe'i henillwyd am y tro cyntaf gan glwb o'r hyn a fyddai wedyn yn dod yn Weriniaeth Iwerddon gyda buddugoliaeth o 2-0 dros Belfast Celtic. Gellid ennill Cwpan Iwerddon gyfan ddwywaith yn fwy cyn annibyniaeth de'r ynys, ym 1911 a 1920.
Yn 1921 daeth Shíol Broin yn un o sylfaenwyr Cynghrair Gweriniaeth Iwerddon; yn ystod deng mlynedd gyntaf yr un peth gellid ennill y bencampwriaeth dair gwaith ym 1926, 1929 a 1931, ond ym 1934 cafodd ei heithrio o'r gynghrair. Ar ôl yr ailddechrau ym 1936, enillwyd Cwpan Gwladwriaeth Rydd Iwerddon o'r diwedd ym 1939. Dilynwyd y tri theitl pencampwriaeth ym 1944, 1947 a 1953 gan gyfnodau sych tan ddechrau'r 1960au.
Cyfnod Diweddar[golygu | golygu cod y dudalen]
Problemau ariannol a disgyn adran[golygu | golygu cod y dudalen]
Enillodd Sledd Broin yr Uwch Gynghrair yn 2006 ond oherwydd problemau gyda chyllid, ni chafodd Shelbourne drwydded ar gyfer cystadlu yng Nghynghrair y Pencampwyr UEFA felly nid oeddent yn chwilio am y drwydded. Roedd problemau llif arian, chwaraewyr ar ôl ac roedd y clwb mewn perygl o ddiflannu. [2]
Hanes 2006-2018[golygu | golygu cod y dudalen]
Yn dilyn disgyn i'r Adran Gyntaf (yr ail haen) ond enillwyd ddyrchafiad yn ôl i'r Uwch Gynghrair a chyrraedd rownd derfynol y Cwpan yn 2011 [20] lle bu iddynt golli yn erbyn Sligo Rovers yn Stadiwm Aviva. [21] Yn anffodus i'r clwb, bu iddynt ddisgyn eto yn ôl i'r Adran Gyntaf yn 2013 ac aros yno hyd nes 2019.
2019-2021[golygu | golygu cod y dudalen]
Yn 2019 enillodd Shelbourne deitl yr adran gyntaf gan ddychwelyd i'r Uwch Gynghrair ar gyfer tymor 2020 (mae tymor pêl-droed Gweriniaeth Iwerddon o fewn y flwyddyn galendr gan eu bod yn chwarae dros fisoedd yr haf). Ond oherwydd COVID-19 nid oedd torf o gefnogwyr yn y gemau. Gorffennodd Shelbourne yn nawfed yn y gynghrair. O ganlyniad, fe wnaethant chwarae yn erbyn Longford yn y gêm anghymhwyso. Enillodd Longford y gêm 1-0 ac aeth Shelbourne i lawr eto ar gyfer tymor 2021.[3]
Ewrop[golygu | golygu cod y dudalen]
Yn ogystal â buddugoliaethau cwpan ym 1960 a 1963 a’r bencampwriaeth ym 1962, gellid goroesi’r rownd gyntaf mewn cystadleuaeth Ewropeaidd, cwpan y ffair fasnach, ym 1964; ar ôl dwy gêm gyfartal, trechwyd Belenenses Lisbon 2-1 yn y playoff. Yn yr ail rownd fe gollon nhw ddwy gêm 0: 1 yn erbyn Atlético Madrid yn edrych yn barchus iawn.
Y tro nesaf y llwyddodd Shelbourne i gyflawni llwyddiannau cenedlaethol ac Ewropeaidd yn y 1990au yn unig. Yn 1992 fe wnaethant ennill y bencampwriaeth ac ym 1993 gellid cyrraedd y gwpan, ym 1993 ail rownd cwpan Ewropeaidd, y tro hwn cwpan enillwyr y cwpan. Mae'r Cochion wedi cael eu cynrychioli mewn cystadlaethau Ewropeaidd bob blwyddyn er 1995, ond cawsant eu dileu yn y rownd gyntaf bob tro tan 1999. 2000 oedd blwyddyn y Cochion ar y pryd, y dwbl o bencampwriaeth a chwpan a buddugoliaeth gyntaf i ffwrdd clwb o Gweriniaeth Iwerddon yng Nghynghrair y Pencampwyr yn erbyn y pencampwr Macedonia, Sloga Jugomagnat o Skopje, a alluogodd y symud i'r ail rownd, lle methon nhw'n anhapus ac yn annymunol gyda 1: 3 gartref ac 1: 1 i ffwrdd yn Rosenborg Trondheim. Gan ddechrau gyda 2002, gellid ennill tair pencampwriaeth yn olynol. Yng Nghynghrair y Pencampwyr fe fethon nhw yn 2002 a 2003 yn erbyn gwrthwynebydd y rownd gyntaf, ond yn 2004/05 fe wnaethant gyrraedd y drydedd rownd ragbrofol a'r rownd derfynol olaf trwy KR Reykjavík a Hajduk Split. Yn y cymal cyntaf yn Nulyn, enillodd Deportivo La Coruña gêm gyfartal, ond collwyd yr ail gymal 3-0 yn Sbaen ar ôl gêm bron yn gyfartal â goliau ychydig cyn y diwedd. Yng Nghwpan UEFA, lle cawsant allan o GGynghrair y Pencampwyr UEFA, fe wnaethant ennill yn erbyn OSC Lilleagain gêm gyfartal gartref yn y cymal cyntaf, ond fe gollon nhw'r ail gymal eto. Llwyddodd 2005 yng Nghynghrair y Pencampwyr eto ar ôl dwy fuddugoliaeth yn erbyn pencampwyr Gogledd Iwerddon Glentoran FC y mynediad i'r ail rownd ragbrofol, lle gwnaethon nhw fethu yn Steaua Bucharest. Yn nhymor 2006/07 cyrhaeddodd Shelbourne ail rownd Cwpan UI, ond yna colli i Odense BK. Fodd bynnag, llwyddodd y clwb i ennill pencampwriaeth Iwerddon am y pumed tro mewn saith mlynedd yn 2006.
Ar ddiwedd tymor 2006, fodd bynnag, torrodd y tîm yn llwyr ar ôl i ddim cyflogau gael eu talu am sawl mis. Gadawodd hyfforddwr ac 16 chwaraewr y clwb, a dynnodd yn ôl yn gyntaf o Gwpan Chwaraeon Setanta ac a ddirymwyd ym mis Chwefror 2007 gan bwyllgor trwydded Cymdeithas Iwerddon o'r drwydded ar gyfer yr Uwch Adran. Ar ôl y dirywiad gorfodol, dim ond yng ngweithrediadau gêm Adran Gyntaf (yr ail adran i bob pwrpas) bydd y Shels yn cymryd rhan. [4]
Diwylliant - Cit a Chefnogwyr[golygu | golygu cod y dudalen]
Llysenwau'r clwb yw'r: Shels, the Dockers, the Reds.
Daw ffans y clwb yn bennaf o ochr ogleddol Dulyn er bod nifer o gefnogwyr o'r Southside, yn bennaf ardal Ringsend, man tarddu'r clwb.
Ffurfiwyd y Briogáid Dearg ('Brigâd Goch' - sy'n arddel yr enw Wyddeleg yn unig) yn 2003 a dyma grŵp sengl Ultras y clwb. Mae 'Reds Independent' yn grŵp cefnogwyr Shelbourne a ffurfiwyd ym 1998 ar ôl i Shelbourne FC symud eu gêm gyfartal yng Nghwpan UEFA gyda Rangers allan o'r wlad ac i Prenton Park, cartref Tranmere Rovers F.C.. Mae'r grŵp yn rhoi llais annibynnol i gefnogwyr Shelbourne, trwy Red Inc., y ffansîn sydd mewn bodolaeth hwyaf yng Nghynghrair Iwerddon. Gwerthwyd Red Inc. gyntaf fel cyhoeddiad 16 tudalen a brisiwyd hanner cant ceiniog am gêm gyfartal yn y gynghrair gartref yn erbyn Cork City ar 31 Ionawr 1999. Sefydlwyd 'Grŵp Datblygu Cefnogwyr Shelbourne' yn 2006 gyda'r nod o sicrhau cyllid y mae ei angen yn fawr gan y Sylfaen gefnogwr Shelbourne. Addawyd cyfranddaliadau i'r Grŵp yn Shelbourne FC Ltd a chynrychiolaeth ar y bwrdd os yw'n codi swm penodol o arian i Shelbourne FC bob blwyddyn.
Ym mis Hydref 2012 cytunwyd i lansio Ymddiriedolaeth Cefnogwyr Shelbourne FC i gael ei lansio gan gefnogwyr. Pleidleisiwyd enw'r Ymddiriedolaeth yn swyddogol fel "The 1895 Trust" i ddathlu blwyddyn sefydlu'r clwb. Lansiwyd yr Ymddiriedolaeth yn swyddogol yn 2013.
Mae Shelbourne yn rhannu cystadleuaeth â chlwb Bohemnian yn bennaf oherwydd agosrwydd daearyddol gan fod y ddau glwb bellach wedi'u lleoli tua milltir yn unig ar wahân, a hefyd oherwydd eu dyddiau cynnar yn yr hen Gynghrair Wyddelig (Iwerddon oll) oedd yn seiliedig fwy na heb ar glybiau o dalgylch Belffast a chynghrair Gwladwriaeth Rydd Iwerddon yn gynnar. Mae gan y clwb hefyd gystadlaeth frwd â chlybiau eraill Dulyn; St Patrick's Athletic a Shamrock Rovers.
Anrhydeddau[golygu | golygu cod y dudalen]
- Pencampwr Uwch Gynghrair Gweriniaeth Iwerddon (13)
1926, 1929, 1931, 1944, 1947, 1953, 1962, 1992, 2000, 2002, 2003, 2004, 2006
- Enillwyr Cwpan Gweriniaeth Iwerddon (7)
1939, 1960, 1963, 1993, 1996, 1997, 2000
- Enillydd Cwpan Cynghrair Iwerddon (1)
1995
- Enillydd Cwpan Iwerddon Oll (3)
1906, 1911, 1920
Dolenni[golygu | golygu cod y dudalen]
- Gwefan Swyddogol
- Ffansîn am y clwb
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Nodyn:Luaigh foilseachán
- ↑ Nodyn:Lua idirlín
- ↑ Nodyn:Lua idirlín
- ↑ „Debts cost Shelbourne dear“ von Aidan Fitzmaurice, Meldung auf der Website der UEFA uefa.com vom 20. Februar 2007 ([1], englisch).