Rosetta (cerbyd gofod)
 Darlun o Rosetta | |||||||||||||||||||||||||
| Math o daith | Orbitiwr | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Corff neu gwmni rheoli | Asiantaeth Ofod Ewropeaidd | ||||||||||||||||||||||||
| Dynodwr Rhyngwladol | 2004-006A | ||||||||||||||||||||||||
| Rhif Lloeren (SATCAT) | 28169 | ||||||||||||||||||||||||
| Gwefan | esa.int/rosetta | ||||||||||||||||||||||||
| Hyd y daith | 15 blwyddyn a 21 diwrnod | ||||||||||||||||||||||||
| Manylion y cerbyd | |||||||||||||||||||||||||
| Gwneuthurwr | Astrium | ||||||||||||||||||||||||
| Mas ar lansiad |
Orbitiwr: 2,900 kg (6,400 lb) Glaniwr: 100 kg (220 lb) | ||||||||||||||||||||||||
| Mas sych | Orbitiwr: 1,230 kg (2,710 lb) | ||||||||||||||||||||||||
| Mas y prif lwyth |
Orbitiwr: 165 kg (364 lb) Glaniwr: 27 kg (60 lb) | ||||||||||||||||||||||||
| Maint (dimensiwn) | 2.8 × 2.1 × 2 m (9.2 × 6.9 × 6.6 tr) | ||||||||||||||||||||||||
| Pwer | 850 watts ar 3.4 AU[1] | ||||||||||||||||||||||||
| Cychwyn y daith | |||||||||||||||||||||||||
| Dyddiad lansio | 2 Mawrth 2004, 07:17 UTC | ||||||||||||||||||||||||
| Roced | Ariane 5G+ V-158 | ||||||||||||||||||||||||
| Safle lansio | Canolfan Ofod Guiana ELA-3 | ||||||||||||||||||||||||
| Contractiwr | Arianespace | ||||||||||||||||||||||||
| Hedfan heibio Mawrth | |||||||||||||||||||||||||
| Dynesiad agosaf | 25 Chwefror 2007 | ||||||||||||||||||||||||
| Pellter | 250 km (160 milltir) | ||||||||||||||||||||||||
| Hedfan heibio 2867 Šteins | |||||||||||||||||||||||||
| Dynesiad agosaf | 5 Medi 2008 | ||||||||||||||||||||||||
| Pellter | 800 km (500 milltir) | ||||||||||||||||||||||||
| Hedfan heibio 21 Lutetia | |||||||||||||||||||||||||
| Dynesiad agosaf | 10 Gorffennaf 2010 | ||||||||||||||||||||||||
| Pellter | 3,162 km (2,000 milltir) | ||||||||||||||||||||||||
| Trawsatebwyr (transponders) | |||||||||||||||||||||||||
| Band |
S band (low gain antenna) X band (high gain antenna) | ||||||||||||||||||||||||
| Ystod (bandwidth) | 7.8 bit/s (S band) - 91 kbit/s (X band) | ||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Chwiliedydd gofod robotaidd yw Rosetta a adeiladwyd ac a lawnsiwyd gan yr Asiantaeth Ofod Ewropeaidd. Gyda'i fodiwl glanio Philae, mae'n cynnal nifer o ymchwiliadau gwyddonol o'r comed 67P/Churyumov–Gerasimenko (67P).[2][3] Gwibiodd hefyd yn agos i'r blaned Mawrth a'r asteroidau 21 Lutetia a 2867 Šteins. Ar 12 Tachwedd 2014 llwyddwyd i lanio ar gomed - am y tro cyntaf yn hanes gwyddoniaeth y gofod. Yn Awst 2015 roedd data Philae yn parhau i gael ei ddanfon i'r fam gerbyd Rosetta, a'i drosglwyddo ymhellach i'r Ddaear.
Dyma un o gonglfeini holl waith ESA. Mae'r prosiect yn cynnwys yr orbitiwr Rosetta ei hun, gyda 12 o offerynnau arno a Philae - glaniwr gyda 9 offeryn. Cynlluniwyd y prosiect gyda'r gobaith y byddai Rosetta'n orbitio 67P am gyfnod o 17 mis, gan wneud yr ymchwiliadau mwyaf manwl yn hanes ymchilio'r gofod. Caiff i cerbyd ei rheoli gan Ganolfan Rheoli'r Gofod, Ewrop (European Space Operations Centre, neu ESOC) yn Darmstadt, yr Almaen. Cynlluniwyd ei phrif lwyth (neu'r payload) a'r trin data, yr archifo a dosbarthu gwybodaeth o Ganolfan Ewropeaidd Seryddiaeth y Gofod (European Space Astronomy Centre neu ESAC) yn Villanueva de la Cañada, ger Madrid, Sbaen. Yn y ddegawd cyn 2014 amcangyfrifir fod oddeutu 2,000 o bobl wedi cynorthwyo gyda'r gwaith a'r prosiect.
Daeth taith Rosetta i ben ar 30 Medi 2016, drwy ddilyn llwybr bwriadol i daro fewn i'r comed ger pydew o'r enw Deir el-Medina. Fe fydd buanedd y gwrthdrawiad yn weddol isel ond disgwylir i ddarnau o'r chwiliedydd gael ei ddinistrio. Fe fydd holl systemau ar y cerbyd yn cau lawr cyn hyn.[4]
Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ "Rosetta at a glance – technical data and timeline". Canolfan Ofod yr Almaen. Archifwyd o y gwreiddiol ar 8 Ionawr 2014. https://web.archive.org/web/20140108153040/http://www.dlr.de/dlr/en/desktopdefault.aspx/tabid-10395/584_read-386/. Adalwyd 8 Ionawr 2014.
- ↑ Agle, D. C.; Brown, Dwayne; Bauer, Markus (30 Mehefin 2014). "Rosetta's Comet Target 'Releases' Plentiful Water". NASA. http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2014-212. Adalwyd 30 Mehefin 2014.
- ↑ Chang, Kenneth (5 Awst 2014). "Rosetta Spacecraft Set for Unprecedented Close Study of a Comet". The New York Times. http://www.nytimes.com/2014/08/06/science/space/rosetta-spacecraft-set-for-unprecedented-close-study-of-a-comet.html. Adalwyd 5 Awst 2014.
- ↑ Rosetta probe set for comet collision (en) , BBC News, 30 Medi 2016.
