Pont Llangynidr

Pont Llangynidr

Math	pont ffordd
Daearyddiaeth
Lleoliad	Llangynidr
Sir	Llanfihangel Cwm Du gyda Bwlch a Chathedin
Gwlad	Cymru
Uwch y môr	92 metr
Cyfesurynnau	51.87°N 3.23°W
Statws treftadaeth	adeilad rhestredig Gradd I, Henebion Cenedlaethol Cymru
Manylion
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Pont garreg sy'n croesi Afon Wysg ym Mhowys, Cymru, yw Pont Llangynidr. Saif yn union i'r gogledd o ardal Coed-yr-ynys ym mhentref Llangynidr, ac fe'i hadnabyddir hefyd fel Pont Coed-yr-ynys. Mae'n cludo ffordd y B4560 i gyfeiriad pentref Bwlch.

Mae'n 230 troedfedd (69 m) o hyd. Mae'r ffordd dros y bont yn gul iawn, dim ond 8 troedfedd (2.5 m) o led, ac mae cyfyngiadau ar led a phwysau cerbydau. Mae gan y bont chwe bwa carreg. Fel Pont Crucywel gerllaw mae ganddi dorddyfroedd (Saesneg: cutwaters) trionglog wrth y pierau; mae'r rhain yn cael eu hymestyn i lefel y ffordd i ddarparu llochesau i gerddwyr er mwyn osgoi traffig olwynion. Mae'r bont yn arbennig o drawiadol oherwydd ei lleoliad ar yr afon a'i huchder sylweddol drosti, ac roedd yn hoff bwnc gan arlunwyr tirluniau.

Mae'r bont bresennol yn dyddio o tua 1700, a chredir mai hi yw'r bont hynaf ar Afon Wysg. Cyn hynny roedd bont tua 500 m ymhellach i'r gorllewin.

Gwyddys i Bont Llangynidr gael ei hatgyweirio yn 1707, ac eto yn 1822. Ym 1794 sefydlwyd giât dyrpeg ar ochr Bwlch i'r afon, ac arwerthwyd yr hawl i gasglu'r tollau ym 1800. Mae'r bwthyn tyrpeg yn dal i sefyll. Gwnaethpwyd atgyweiriadau pellach yn 2015–16.

Oriel

• 
  Y bont o'r lan ogleddol
• 
  Cyfyngiadau ar led a phwysau cerbydau
• 
  Y ffordd gul a'r dorddyfroedd trionglog

Dolenni allanol

• "Llangynidr Bridge", British Listed Buildings