Penelope Fitzgerald
| Penelope Fitzgerald | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Penelope Mary Knox  17 Rhagfyr 1916 Lincoln |
| Bu farw | 28 Ebrill 2000 Llundain |
| Dinasyddiaeth |  Lloegr |
| Alma mater | |
| Galwedigaeth | bardd, nofelydd, ysgrifennwr, cofiannydd |
| Swydd | beirniad Gwobr Booker |
| Adnabyddus am | The Bookshop, Offshore |
| Tad | E. V. Knox |
| Mam | Christina C. Hicks |
| Gwobr/au | Gwobr Man Booker |
Awdures o Loegr oedd Penelope Fitzgerald (17 Rhagfyr 1916 - 28 Ebrill 2000) sydd hefyd yn cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel bardd a chofiannydd a enillodd Wobr Booker Saesneg.[1] Yn 2008 rhestrodd The Times hi ymhlith "y 50 awdur mwyaf o Brydain er 1945". Yn 2012, enwodd The Observer ei nofel olaf, The Blue Flower yn un o'r "deg nofel hanesyddol orau erioed". Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig yr ysgrifennodd y mae: The Bookshop ac Offshore.[2][3]
Fe'i ganed yn Lincoln ar 17 Rhagfyr 1916; bu farw yn Llundain. Wedi gadael yr ysgol mynychodd Goleg Somerville a Choleg Rhydychen. [4][5]
Magwraeth[golygu | golygu cod]
Ganwyd Penelope Mary Knox yn yr Hen Balas yr Esgob, Lincoln, yn ferch i Edmund Knox (a ddaeth, yn ddiweddarach, yn olygydd Punch) a Christina, née Hicks, merch Edward Hicks, Esgob Lincoln, ac un o'r myfyrwyr benywaidd cyntaf ym Mhrifysgol Rhydychen. Roedd hi'n nith i'r diwinydd a'r awdur trosedd Ronald Knox, y cryptograffydd Dillwyn Knox, yr ysgolhaig Beiblaidd Wilfred Knox, a'r nofelydd a'r cofiannydd Winifred Peck.[6]
Addysgwyd hi yn Abaty Wycombe, ysgol breswyl annibynnol i ferched, a Choleg Somerville, Rhydychen, y graddiodd ohoni ym 1938 gyda gradd cyntaf, ar ôl iddi gael ei henwi'n "Fenyw y Flwyddyn" yn Isis, papur newydd y myfyrwyr.[7][8][9][10]
Gyrfa, priodi a thlodi[golygu | golygu cod]
Bu’n gweithio i’r BBC yn ystod yr Ail Ryfel Byd, ac ym 1942 priododd Desmond Fitzgerald, y cyfarfu â hi ym 1940 tra roeddent ill dau yn Rhydychen. Yn gynnar yn y 1950au roedd hi a'i gŵr yn byw yn Hampstead, Llundain, lle roedd hi wedi tyfu i fyny, wrth iddyn nhw gyd-olygu cylchgrawn o'r enw World Review.
Cyfrannodd Fitzgerald hefyd at y cylchgrawn, gan ysgrifennu am lenyddiaeth, cerddoriaeth a cherflunwaith. Dychwelodd ei gŵr o'r Fyddin fel alcoholig.Yn fuan wedi hynny cafodd Desmond ei ddatgladdu o'r bar am "ffugio llofnodion ar sieciau a gyfnewidiodd yn y dafarn."
Arweiniodd hyn at fywyd o dlodi i'r Fitzgeralds. Ar adegau roeddent hyd yn oed yn ddigartref, yn byw am bedwar mis mewn canolfan i'r digartref ac am un mlynedd ar ddeg mewn tai cyngor. I ddarparu ar gyfer ei theulu yn ystod y 1960au, bu Penelope Fitzgerald yn dysgu mewn ysgol ddrama, Academi Conti Italia, ac yn Ysgol Queen's Gate.
Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]
Bywgraffiadau[golygu | golygu cod]
- Edward Burne-Jones (1975)
- The Knox Brothers (1977)
- Charlotte Mew and Her Friends: With a Selection of Her Poems (1984)
Nofelau[golygu | golygu cod]
- The Golden Child (1977)
- The Bookshop (1978)
- Offshore (novel)|Offshore (1979)
- Human Voices (1980)
- At Freddie's (1982)
- Innocence (1986)
- The Beginning of Spring (1988)
- The Gate of Angels (1990)
- The Blue Flower (1995, UK, 1997, US)
Casgliadau o storiau byrion[golygu | golygu cod]
- The Means of Escape (2000)
- Clawr papur
Ysgrifau[golygu | golygu cod]
- A House of Air (US title: The Afterlife) gol. Terence Dooley (2005)
Llythyrau[golygu | golygu cod]
- So I Have Thought of You. The Letters of Penelope Fitzgerald gol. Terence Dooley (2008).
Anrhydeddau[golygu | golygu cod]
- Dros y blynyddoedd, derbyniodd nifer o anrhydeddau, gan gynnwys: Gwobr Man Booker (1979)[11] .
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Hollinghurst, Alan (4 Rhagfyr 2014). "The Victory of Penelope Fitzgerald". New York Review of Books 61 (19). http://www.nybooks.com/articles/archives/2014/dec/04/victory-penelope-fitzgerald/.
- ↑ "The 50 greatest British writers since 1945". The Times (London). 5 Ionawr 2008. Adalwyd 1 Chwefror 2010.
- ↑ Skidelsky, William (13 Mai 2012). "The 10 best historical novels". The Observer. London. Cyrchwyd 13 Mai 2012.
- ↑ Swydd: https://thebookerprizes.com/the-booker-library/authors/penelope-fitzgerald.
- ↑ Anrhydeddau: https://thebookerprizes.com/fiction/backlist/1979.
- ↑ Turner, Jenny. "In the Potato Patch: Review of Penelope Fitzgerald: A Life" gan Hermione Lee". London Review of Books. 19 Rhagfyr 2013.
- ↑ Cyffredinol: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11902849w. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
- ↑ Rhyw: Ffeil Awdurdodi Rhyngwladol. dyddiad cyrchiad: 4 Tachwedd 2018. Deutsche Nationalbibliothek; Staatsbibliothek zu Berlin; Bayerische Staatsbibliothek; Llyfrgell Genedlaethol Awstria (yn de), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 27 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11902849w. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
- ↑ Dyddiad geni: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11902849w. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Penelope Fitzgerald".
- ↑ Dyddiad marw: Deutsche Nationalbibliothek; Staatsbibliothek zu Berlin; Bayerische Staatsbibliothek; Llyfrgell Genedlaethol Awstria (yn de), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 27 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11902849w. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Penelope Fitzgerald". Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
- ↑ https://thebookerprizes.com/fiction/backlist/1979.