Otto Bauer

Oddi ar Wicipedia
Otto Bauer
Ganwyd5 Medi 1881 Edit this on Wikidata
Fienna Edit this on Wikidata
Bu farw4 Gorffennaf 1938 Edit this on Wikidata
Paris Edit this on Wikidata
DinasyddiaethAwstria Edit this on Wikidata
Addysgdoethuriaeth Edit this on Wikidata
Alma mater
Galwedigaethgwleidydd, diplomydd, athronydd Edit this on Wikidata
Swyddaelod o Gyngor Cenedlaethol Awstria, aelod o Gyngor Cenedlaethol Awstria, aelod o Gyngor Cenedlaethol Awstria, aelod o Gyngor Cenedlaethol Awstria Edit this on Wikidata
Cyflogwr
  • Llywodraeth Ffederal Awstria Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolPlaid Ddemocrataidd, Sosialaidd Awstria Edit this on Wikidata
MudiadMarcsiaeth Edit this on Wikidata
PriodHelene Bauer Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://www.otto-bauer.net Edit this on Wikidata

Gwleidydd ac athronydd Marcsaidd Awstriaidd oedd Otto Bauer (5 Medi 18814 Gorffennaf 1938) a fu'n brif ddamcaniaethwr Plaid Ddemocrataidd Gymdeithasol Awstria (SPÖ). Gwasanaethodd yn Weinidog Tramor Awstria yn sgil diwedd y Rhyfel Byd Cyntaf.

Ganed yn Fienna, Awstria-Hwngari, i deulu Iddewig cefnog. Bauer oedd un o sefydlwyr y mudiad addysg sosialaidd Die Zukunft ("Y Dyfodol"), a chyfrannodd at sawl cyfnodolyn adain-chwith. Fe'i penodwyd yn ysgrifennydd y blaid seneddol ym 1904. Amlinellai ei syniadaeth wleidyddol yn y gyfrol Die Nationalitätenfrage und die Sozialdemokratie (1907), sydd yn trafod problemau cenhedloedd Canolbarth Ewrop yn nhermau brwydr y dosbarthiadau.[1] Fe'i ystyrir yn un o brif feddylwyr y mudiad Awstro-Farcsiaeth.

Ymunodd â'r fyddin yn y Rhyfel Byd Cyntaf a chafodd ei ddal yn garcharor rhyfel gan luoedd Rwsia. Dychwelodd i Awstria ym 1917 a chymerodd awenau ymblaid adain-chwith yr SPÖ. Fe'i penodwyd yn Weinidog Tramor Awstria ar 21 Tachwedd 1918, yn llywodraeth y Canghellor Karl Renner. Ar 2 Mawrth 1919, arwyddodd Bauer cudd-gytundeb i uno Awstria â'r Almaen, ond gwrthodwyd y cynllun iredentaidd hynny gan y Cynghreiriaid. Ymddiswyddodd o'r llywodraeth ar 26 Gorffennaf 1919, ond parhaodd yn ffigur blaenllaw yn ei blaid. Gwasanaethodd yn aelod o Gyngor Cenedlaethol Awstria o 1929 i 1934. Yn sgil methiant y gwrthryfel sosialaidd yn Fienna ym 1934, aeth Bauer yn alltud yn Tsiecoslofacia. Symudodd yn ddiweddarach i Ffrainc, a bu farw ym Mharis yn 56 oed.[1]

Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]

  • Die Nationalitätenfrage und die Sozialdemokratie (Fienna: Wiener Volksbuchhandlung, 1907).
  • Die österreichische Revolution (Fienna: Wiener Volksbuchhandlung, 1923).

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. 1.0 1.1 (Saesneg) Otto Bauer. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 19 Hydref 2020.