Notre-Dame de Paris
 | |
| Math |
eglwys gadeiriol Gatholig, basilica minor  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl |
y Fendigaid Forwyn |
|
| |
| Sefydlwyd |
|
| Nawddsant |
Y Forwyn Fair |
| Daearyddiaeth | |
| Sir |
Notre-Dame |
| Gwlad |
Ffrainc |
| Arwynebedd |
5,500 m² |
| Cyfesurynnau |
48.853°N 2.3498°E |
| Cod post |
75004 |
| Hyd |
127 metr |
| Manylion | |
| Arddull pensaernïol |
pensaernïaeth Gothig Ffrengig, Early Gothic, Rayonnant, Q72553961 |
| Perchnogaeth |
Ffrainc |
| Statws treftadaeth |
monument historique classé |
| Sylfaenwyd gan |
Maurice de Sully |
| Cysegrwyd i |
Y Forwyn Fair |
| Crefydd/Enwad |
Catholigiaeth |
| Deunydd |
ashlar |
| Esgobaeth |
Archesgobaeth Paris |
Eglwys gadeiriol ym Mharis yw Notre-Dame de Paris (Ffrangeg: Ein Harglwyddes o Baris). Saif ar ynys o'r enw Île de la Cité yn Afon Seine. Mae'n un o Safleoedd Treftadaeth y Byd UNESCO.
Cychwynwyd adeiladu'r gadeirlan yn 1160 a roedd y rhan fwyaf wedi ei gwblhau erbyn 1260, er fe'i addaswyd yn aml yn y canrifoedd ers hynny. Yn y 1790au halogwyd yr adeilad yn ystod Chwyldro Ffrainc pan ddinistrwyd neu difrodwyd ei ddelweddau crefyddol. Yn fuan wedi cyhoeddi nofel Victor Hugo Notre-Dame de Paris yn 1831, cododd ddiddordeb cyhoeddus yn yr adeilad unwaith eto. Cychwynodd gynllun mawr i adfer yr adeilad gan Eugène Viollet-le-Duc yn 1845 a barhaodd am 25 mlynedd. Cafwyd cyfnod arall o lanhau ac adfer yn 1991–2000.[1]
Tân 2019[golygu | golygu cod y dudalen]
Ar brynhawn 15 Ebrill 2019, cychwynodd tân yn nho'r adeilad a ledodd yn gyflym gan achosi difrod sylweddol. Dinistrwyd y to pren a dymchwelodd y prif feindwr. Gwnaed difrod sylweddol i'r adeilad ond achubwyd y prif strwythur a'r tri ffenest rhosyn enwog wedi eu gwneud o wydr lliw yn dyddio nôl i 1225. Achubwyd nifer fawr o weithiau celf a chreiriau o du fewn y gadeirlan.
Dywedodd Arlywydd Macron y byddai Notre Dame yn cael ei ailadeiladu.[2] O fewn diwrnod, codwyd o leiaf €600m tuag at adfer y gadeirlan.[3]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ "History of the Construction of Notre Dame de Paris" (yn Ffrangeg).
- ↑ Notre Dame Cathedral: spire collapses in huge fire – live news , guardian.co.uk, 15 Ebrill 2019.
- ↑ Notre Dame: €600m raised to help restore fire-damaged Paris cathedral , Sky News, 16 Ebrill 2019.
