Mwynglawdd Dylife
| Math | Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad |  Cymru |
| Arwynebedd | 4.31 ha |
| Cyfesurynnau | 52.531297°N 3.676924°W |
 | |
| Statws treftadaeth | Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig |
| Manylion | |
Mae Mwynglawdd Dylife, ger pentref bychan Dylife, gogledd-orllewin Powys, wedi'i ddynodi'n Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig yng Nghymru (SoDdGA neu SSSI) ers 25 Ionawr 1989 fel ymgais gadwraethol i amddiffyn a gwarchod y safle.[1] Mae ei arwynebedd yn 4.31 hectar. Cyfoeth Naturiol Cymru yw'r corff sy'n gyfrifol am y safle.
Hanes[golygu | golygu cod]
Yn y bryniau o gwmpas mae pobl wedi mwyngloddio am blwm ers canrifoedd lawer. Credir bod y Rhufeiniaid yn weithgar yma. yn y 18g datblygodd pentref mwyngloddio pur sylweddol yn Nylife. Bu'n ganolfan ddiwydiannol leol yn y 19g. Un o'r rhai a ddenwyd yno i weithio yn ei ieuenctid oedd yr hanesydd llenyddiaeth Charles Ashton. Erbyn hyn dim ond llond llaw o dai a geir yno. Heddiw mae Dylife yn atyniad i'r rhai sy'n ymddiddori mewn hanes mwyngloddio yng Nghymru.
Math o safle[golygu | golygu cod]
Dynodwyd y safle oherwydd agweddau daearegol arbennig o bwysigrwydd cenedlaethol. Er enghraifft efallai i’r statws gael ei ddynodi oherwydd fod ynddo strata’n cynnwys ffosiliau hynod o greaduriaid asgwrn cefn neu ffosiliau o bryfaid neu blanhigion. Ceir dau fath o safle ddaearegol: rhai a ddaeth i’r wyneb drwy gloddio dyn a safleoedd naturiol bregus yn cynnwys ffurfiau tirweddol, haen bach o waddod neu ogof arbennig.
Cyffredinol[golygu | golygu cod]
Mae SoDdGA yn cynnwys amrywiaeth eang o gynefinoedd, gan gynnwys ffeniau bach, dolydd ar lannau afonydd, twyni tywod, coetiroedd ac ucheldiroedd. Mae'n ddarn o dir sydd wedi’i ddiogelu o dan Ddeddf Bywyd Gwyllt a Chefn Gwlad 1981 am ei fod yn cynnwys bywyd gwyllt neu nodweddion daearyddol neu dirffurfiau o bwysigrwydd arbennig.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru (bellach 'Cyfoeth Naturiol Cymru'); Archifwyd 2014-01-01 yn y Peiriant Wayback. adalwyd 25 Rhagfyr 2013