Merthyr (etholaeth seneddol)

**Merthyr**
Merthyr; Etholaeth Bwrdeistref
Creu:	1918
Diddymwyd:	1950
Math:	Tŷ'r Cyffredin
Aelodau:	Un

Roedd Merthyr yn etholaeth bwrdeistref wedi ei ganoli yn bennaf ar dref Merthyr Tudful.

Cafodd yr etholaeth ei chreu ar gyfer etholiad cyffredinol 1918, a diddymu ar gyfer etholiad cyffredinol 1950 pan gafodd ei ddisodli, i raddau helaeth, gan etholaeth newydd Merthyr Tudful (etholaeth seneddol).

Aelodau Seneddol[golygu | golygu cod]

Blwyddyn		Aelod	Plaid
	1918	Syr Edgar Rees Jones	Rhyddfrydwr y Glymblaid
	1922	Richard Collingham Wallhead	Llafur
	1931		Llafur Annibynnol
	1933		Llafur
	1934	S. O. Davies	Llafur
1950		diddymu'r etholaeth

Etholiad cyffredinol 1918: Merthyr Etholfraint 35,049
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Rhyddfrydol	Edgar Rees Jones	14,127	52.7
	Llafur	J Winstone	12,682	47.3
Mwyafrif			1,445
Y nifer a bleidleisiodd				76.5

Etholiad cyffredinol 1922: Merthyr Etholfraint 36,514
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	Richard Collingham Wallhead	17,516	52.9
	Rhyddfrydol	Syr R C Matheas	15,552	47.1
Mwyafrif			1,967
Y nifer a bleidleisiodd				90.6
	Llafur yn disodli Rhyddfrydol		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1923: Merthyr Etholfraint 37,413
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	Richard Collingham Wallhead	19,511	60.1
	Rhyddfrydol	D R Thomas	7,403	22.8
	Ceidwadwyr	A C Fox-Davies	5,548	17.1
Mwyafrif			12,108
Y nifer a bleidleisiodd				86.8
	Llafur yn cadw		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1924: Merthyr Etholfraint 38,276
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	Richard Collingham Wallhead	19,882	59.8
	Ceidwadwyr	A C Fox-Davies	13,383	40.2
Mwyafrif			12,108
Y nifer a bleidleisiodd				86.8
	Llafur yn cadw		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1929: Merthyr Etholfraint 44,408
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	Richard Collingham Wallhead	22,701	59.8
	Rhyddfrydol	J Jenkins	8,698	22.8
	Ceidwadwyr	F Bradley-Birt	6,712	17.6
Mwyafrif			14,005
Y nifer a bleidleisiodd				85.8
	Llafur yn cadw		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1931: Merthyr Etholfraint 43,908
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Plaid Lafur Annibynnol (ILP)	Richard Collingham Wallhead	24,623	69.4
	Y Blaid Newydd	S Davies	10,834	30.6
Mwyafrif			13,789
Y nifer a bleidleisiodd				80.8
	Llafur yn cadw		Gogwydd

Bu farw Wallhead ym 1934 a chynhaliwyd isetholiad ar 5 Mehefin 1934:

Isetholiad Merthyr 1934 Etholfraint 44,286
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	S. O. Davies	18,645	51.8
	Rhyddfrydol	J V Evans	10,376	28.9
	Plaid Lafur Annibynnol (ILP)	Parch C Stephen	3,508	9.8
	Plaid Gomiwnyddol Prydain	W Hannington	3,409	9.5
Mwyafrif			8,269
Y nifer a bleidleisiodd				81.1
	Llafur yn cadw		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1935: Merthyr Etholfraint 43,842
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	S. O. Davies	20,530	68
	Plaid Lafur Annibynnol (ILP)	C Stanfield	9,640	32
Mwyafrif			10,890
Y nifer a bleidleisiodd				68.8
	Llafur yn cadw		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1945: Merthyr Etholfraint 44,540
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	S. O. Davies	24,879	81.4
	Plaid Lafur Annibynnol (ILP)	S Jennings	5693	18.6
Mwyafrif			19,186	81.4
Y nifer a bleidleisiodd				68.6
	Llafur yn cadw		Gogwydd