Marie Luise Kaschnitz

Marie Luise Kaschnitz
Ganwyd	31 Ionawr 1901  Karlsruhe
Bu farw	10 Hydref 1974  (73 oed) Rhufain
Dinasyddiaeth	Yr Almaen
Galwedigaeth	ysgrifennwr, bardd
Adnabyddus am	Die Reise des Herrn Admet, Ferngespräche
Arddull	nofel, barddoniaeth, stori fer
Gwobr/au	Gwobr Georg Büchner, Urdd Teilyngdod am Wyddoniaeth a Chelf, Plac Goethe Dinas Frankfurt am Main, Gwobr Lenyddol Georg Mackensen, Gwobr Immermann
Gwefan	http://www.kaschnitz.de/sites/biofr.html

Awdures o'r Almaen oedd Marie Luise Kaschnitz (31 Ionawr 1901 - 10 Hydref 1974) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel nofelydd, awdur straeon byrion a bardd. Caiff ei hystyried fel un o'r prif feirdd yn y cyfnod a ddilynodd yr Ail Ryfel Byd.

Ganed Marie Luise von Holzing-Berslett yn ninas Karlsruhe, yn nhalaith Baden-Württemberg, yr Almaen ar 31 Ionawr 1901; bu farw yn Rhufain. Priododd â'r archeolegydd a'r awdur Guido Freiherr Von Kaschnitz-Weinberg yn 1925, a theithiodd gydag ef ar deithiau archeolegol.

Cafodd ganmoliaeth uchel am ei straeon byrion, a ysbrydolwyd gan ddigwyddiadau yn ystod ei bywyd. Casglwyd y straeon hyn mewn llyfrau fel Orte and Engelsbrücke. Ymgorfforodd lawer o'r llefydd a welodd ar ei theithiau yn ei gwaith llenyddol. Mae ei storiau'n feddylgar o ran natur, yn hytrach nag yn llawn digwyddiadau, yn delio â chamau penodol bywyd neu berthynas menyw. Ei phrif gasgliad yw Lange Schatten (Cysgodion Hirion). Ei hoff stori ganddi oedd Das dicke Kind ('Y Plentyn Tew) yn 1961.

Y casgliad o draethodau Menschen und Dinge (1945) oedd y garreg filltir cyntaf iddi, a dyma'r gwaith o gyhoeddodd i ddarllenwyr Almaeneg fod yma lenor arbennig. Ymdriniodd ei cherddi â'r rhyfel a'r cyfnod ar ôl y rhyfel, gan fynegi'r dyhead am heddwch y gorffennol, ond hefyd yn gobeithio am y dyfodol. Roedd y gyfrol Dein Schweigen - meine Stimme (Eich tawelwch - fy llais i) yn delio â marwolaeth ei gŵr. Ar ôl 1960 cafodd ei ddylanwadu gan Pablo Neruda.

Am gyfnod byr, dysgodd wleiyddiaeth ym Mhrifysgol Frankfurt. Roedd yn aelod o PEN ac enillodd nifer o wobrau, gan gynnwys Gwobr Georg Büchner yn 1955 a Gwobr Roswitha ym 1973. Cafodd ei henwebu ar gyfer Gwobr Nobel mewn Llenyddiaeth yn 1967. Bu farw yn 73 oed yn Rhufain. Sefydlwyd 'Gwobr Marie Luise Kaschnitz' yn ei henw, i gofio amdani.

Aelodaeth

Bu'n aelod o Academi Iaith a Barddoniaeth Almaeneg, Academi Celfyddydau Cain Bafaria am rai blynyddoedd.

Anrhydeddau

• Dros y blynyddoedd, derbyniodd nifer o anrhydeddau, gan gynnwys: Gwobr Georg Büchner (1955)

Gweithiau

• Liebe beginnt (1988) - nofel
• Elissa (1988) - nofel
• Griechische Mythen (1988) - chwedlau Groegaidd
• Menschen und Dinge 1988. Zwölf Essays (1988) - traethodau
• Gedichte (1947) - cerddi
• Totentanz und Gedichte zur Zeit (1947) - cerddi a drama
• Gustave Courbet. Roman eines Malerlebens (hefyd: Die Wahrheit, nicht der Traum) (1950) - nofel
• Zukunftsmusik (1950) - cerddi
• Ewige Stadt (1952) - barddoniaeth am Rufain
• Das dicke Kind (1952) - storiau byrion
• Engelsbrücke. Römische Betrachtungen (1955) - atgofion
• Das Haus der Kindheit (1956) - nofel
• Der Zöllner Matthäus (1956) - drama radio (sgript)
• Lange Schatten (1960) - storiau byrion
• Ein Gartenfest (1961) - dram radio (sgript)
• Dein Schweigen – meine Stimme (1962) - cerddi
• Hörspiele (1962) - dramau radio
• Einer von zweien (1962)
• Wohin denn ich : Aufzeichnungen (1963) - atgofion
• Überallnie (1965) - cerddi
• Ein Wort weiter (1965) - cerddi
• Ferngespräche (1966) - short storiau
• Beschreibung eines Dorfes (1966) - nofel arbrofol
• Tage, Tage, Jahre (1968) - atgofion
• Vogel Rock. Unheimliche Geschichten (1969) - storiau
• Steht noch dahin (1970) - atgofion bywgraffyddol
• Zwischen Immer und Nie. Gestalten und Themen der Dichtung (1971) - traethodau on cerddi
• Gespräche im All (1971) - dramau radio
• Eisbären (1972) - storiau
• Kein Zauberspruch (1972) - poems 1962-1972
• Gesang vom Menschenleben (1974) - cerddi
• Florens. Eichendorffs Jugend (1974)
• Der alte Garten. Ein modernes Märchen (1975)
• Orte (1975) - bywgraffiad
• Die drei Wanderer (1980) - baled
• Jennifers Träume. Unheimliche Geschichten (1984) - storiau
• Notizen der Hoffnung (1984) - traethodau
• Orte und Menschen (1986) - atgofion
• Menschen und Dinge (1986) - atgofion
• Liebesgeschichten (ed. E. Borchers) (1986) - storiau rhamantus
• Tagebücher aus den Jahren 1936-1966 (2000) - dyddiaduron

Rhifynau Americanaidd/Saesneg

• The House of Childhood (Das Haus der Kindheit)
• Circe's Mountain - casgliad o storiau
• Whether or Not (Steht noch dahin)
• Selected Later Poems of Marie Luise Kaschnitz (ed. Lisel Mueller)
• Long Shadows (Lange Schatten)