Marchogion yr Ysbyty

Oddi ar Wicipedia
Marchogion yr Ysbyty
Enghraifft o'r canlynolurdd filwrol grefyddol, urdd ysbytwyr Edit this on Wikidata
Daeth i ben1799 Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1099 Edit this on Wikidata
Yn cynnwysKnight Hospitaller, Knight Grand Commander of the Order of Hospitallers, hospitaller Edit this on Wikidata
Pennaeth y sefydliadGrand Master of Order of Saint John of Jerusalem Edit this on Wikidata
SylfaenyddBlessed Gerard Edit this on Wikidata
RhagflaenyddHospitallers Edit this on Wikidata
OlynyddUrdd Sofran Milwyr Malta, Urdd Sant Ioan o Jerwsalem Edit this on Wikidata
Isgwmni/auNuns of the Order of St. John of Jerusalem Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Urdd sifalriaidd a sefydlwyd yn Jeriwsalem yn yr 11g oedd Marchogion yr Ysbyty (neu'r Ysbytywyr; Ffrangeg Hospitaliers), a adnabyddir hefyd gan ei enw llawn Urdd Marchogion Ysbyty Sant Ifan a Jeriwsalem. Urdd grefyddol filwrol ydoedd. Fe'i sefydlwyd gyda'r bwriad o hyrwyddo'r Croesgadau yn y Tir Sanctaidd a chynorthwyo pererinion i ymweld â chysegrfannau Cristnogol yn y Lefant.

Hanes[golygu | golygu cod]

Cychwyn yr urdd oedd sefydlu ysbyty ar gyfer pererinion yn Jeriwsalem tua'r flwyddyn 1070. Wrth i'r croesgadu dyfu ac ymledu chwareai'r urdd ran fwy milwrol. Cyn hir roedd yr Ysbytywyr yn gyfoethog iawn. Eu cystadleuwyr pennaf oedd urdd y Templariaid.

Ar ôl cwymp dinas Acre yn 1291 ymsefydlasant yn Nghyprus, Rhodes a Malta.

Cymru[golygu | golygu cod]

Mae enw pentref Ysbyty Ifan (Sir Conwy), 6 milltir i'r de-ddwyrain o Fetws-y-Coed, yn nodi'r ffaith fod un o "ysbytai" yr urdd yno. Fe'i sefydlwyd yn y flwyddyn 1190 gan Ifan Frys, yn ôl traddodiad; does dim olion o'r safle i'w gweld heddiw. Roedd gan yr ysbyty, a godwyd ar gyfer teithwyr a phererinion i Ynys Enlli, yr hawl gyfreithiol i fod yn noddfa ac arweiniodd hynny i sawl herwr ymguddio yno neu yn y cyffiniau. Parhaodd y sefyllfa felly hyd y 15g pan roddodd yr uchelwr lleol Maredudd ap Ieuan derfyn iddo.

Eginyn erthygl sydd uchod am Gristnogaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.
Eginyn erthygl sydd uchod am hanes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.