Llychlys y calch

Oddi ar Wicipedia
Llychlys y calch
Cololejeunea calcarea
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Porellales
Teulu: Lejeuneaceae
Genws: Cololejeunea
Rhywogaeth: C. calcarea
Enw deuenwol
Cololejeunea calcarea

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Llychlys y calch (enw gwyddonol: Cololejeunea calcarea; enw Saesneg: rock pouncewort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Porellales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru, gogledd Lloegr, drwy'r Alban ac yn Iwerddon.

Disgrifiad[golygu | golygu cod]

Planhigyn bychan iawn yw Llychlys y calch, gyda'i goesynnau bychain yn llai na 5 mm o hyd a 0.25–0.7 mm o led. Mae'r dail yn felynwyrdd llachar ac mae'n tyfu mewn sypiau bach. Yn aml ni ellir eu gweld heb archwiliad agos gyda chwyddwydr. Mae'r dail yn llai na 0.5 mm o hyd a lled, yn dod i bwynt ar y blaen ac mae'r llabed yn chwyddedig.[1]

Llysiau'r afu[golygu | golygu cod]

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

Safonwyd yr enw Llychlys y calch gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. rbg-web2.rbge.org.uk; adalwyd 28 Mai 2019.
  2. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.