Llaeth enwyn

Llaeth enwyn ar y dde, llaeth ar y chwith.

Yn draddodiadol, llaeth enwyn yw'r hyn sy'n weddill ar ôl corddi llaeth gwartheg neu hufen i gynhyrchu ymenyn. Mae gan yr hylif sy'n weddill wedi'r broses yma flas sur nodweddiadol, oherwydd presenoldeb asid lactig. Fe'i defnyddid mewn nifer o fwydydd traddodiadol Cymreig megis llymru.

Gellir hefyd gynhyrchu llaeth enwyn trwy ychwanegu'r bacteriwm Streptococcus lactis ar laeth. Dyma'r math mwyaf cyffredin o laeth enwyn bellach.

Ym Môn ac Arfon ystyr y gair llaeth yw llaeth enwyn, llefrith yw llaeth cyn ei gorddi.