Neidio i'r cynnwys

Jeli pinwydd

Oddi ar Wicipedia
Jeli pinwydd
Exidia saccharina

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Auriculariales
Teulu: Auriculariaceae
Genws: Exidia[*]
Rhywogaeth: Exidia saccharina
Enw deuenwol
Exidia saccharina

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Auriculariaceae yw'r Jeli pinwydd (Lladin: Exidia saccharina; Saesneg: Pine Jelly).[1] Y Ffyngau Clust yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae'r ffyngau yma'n edrych fel clustiau lliwgar yn tyfu at goed sy'n pydru, fel arfer. Ceir tua 100 o rywogaethau yn y grwp yma. Mae'r teulu Auriculariaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Auriculariales.

Ffyngau

[golygu | golygu cod]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Auriculariaceae

[golygu | golygu cod]

Mae gan Jeli pinwydd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Exidia cartilaginea Exidia cartilaginea
Exidia nigricans Exidia nigricans
Exidia pithya Exidia pithya
Exidia umbrinella Exidia umbrinella
Exidia villosa Exidia villosa
Jeli ambr Exidia recisa
Jeli bedw Exidia repanda
Jeli pinwydd Exidia saccharina
Ymennydd gwyn Exidia thuretiana
Ymenyn y wrach Exidia glandulosa
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Jeli pinwydd gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.