Jackie Mason

Jackie Mason
Jackie Mason yn 2006.
Ganwyd	Yacov Moshe Hakohen Maza  9 Mehefin 1928  Sheboygan, Wisconsin
Bu farw	24 Gorffennaf 2021  Manhattan
Label recordio	Columbia Records
Dinasyddiaeth	Unol Daleithiau America
Alma mater	Coleg Dinas Efrog Newydd Mesivtha Tifereth Jerusalem
Galwedigaeth	digrifwr, actor llais, actor llwyfan, actor ffilm, sgriptiwr, actor teledu, rabi
Plaid Wleidyddol	plaid Weriniaethol
Gwobr/au	Gwobr Emmy
Gwefan	http://www.jackiemason.com

Digrifwr stand-yp Americanaidd oedd Jackie Mason (9 Mehefin 1928 – 24 Gorffennaf 2021).

Bywyd cynnar

Ganed Yacov Moshe Maza yn Sheboygan, Wisconsin, ar 9 Mehefin 1928, yn fab i linach hir o rabïaid Uniongred. Mewnfudwyr Iddewig tlawd o Felarws oedd ei rieni, y Rabi Eli Maza a'i wraig Bella Maza, Gitlin gynt. Symudodd y teulu i'r Lower East Side ym Manhattan, Efrog Newydd, pan oedd Yacov yn 5 oed. Derbyniodd radd baglor o Goleg y Ddinas, Efrog Newydd, cyn cychwyn ar ei astudiaethau rabinaidd yn yeshiva Mesivtha Tifereth Jerusalem ym Manhattan. Cafodd ei ordeinio a gwasanaethodd yn rabi yn Weldon, Gogledd Carolina, a Latrobe, Pennsylvania. Roedd yn anhapus wrth ei waith, ond nid oedd yn fodlon siomi ei dad.

Anterth y Borscht Belt

Cafodd flas ar y llwyfan drwy fwrw'r haf yn ysgrifennu ymsonau digri a'u perfformio i gynulleidfaoedd y Borscht Belt, y cyrchfannau gwyliau i Americanwyr Iddewig ym Mynyddoedd Catskill, yng nghefn gwlad talaith Efrog Newydd. Yn sgil marwolaeth Eli Maza ym 1959, teimlodd ei fab ei fod yn rhydd i ganlyn galwedigaeth ym myd adloniant, ac ymddiswyddodd Yacov Maza o'r synagog, i fod yn ddigrifwr, gan gymryd yr enw Jackie Mason. Cychwynnodd ar hynt gyffredin y comedïwr Americanaidd yng nghanol yr 20g, gan ennill ei brofiad mewn clybiau nos Efrog Newydd, Los Angeles, a Miami, yn ogystal â'i berfformiadau yn y Catskills. Aeth ar deithiau stand-yp ar draws yr Unol Daleithiau, ac ymddangosodd yn aml ar y teledu yn sgil ei berfformiad ar The Steve Allen Show ym 1961. Rhyddhaodd ei record gomedi gyntaf, I'm the Greatest Comedian in the World, Only Nobody Knows It Yet, ym 1962.

Ar 18 Hydref 1964, pan oedd Mason yn ddigrifwr gwadd ar The Ed Sullivan Show ar sianel CBS, torrwyd ar draws y rhaglen gan ddarllediad byw o araith gan yr Arlywydd Lyndon B. Johnson. Gwnaeth y cyflwynydd, Ed Sullivan, arwydd gyda'i fys at Mason i nodi y bydd toriad yn y rhaglen; wrth i'r sioe ddychwelyd yn fyw, gwnaeth Mason ystum gyda'i fys blaen i ddynwared Sullivan. Cafodd yr ystum ei gamgymryd am y bys canol a'i ystyried yn anweddus gan Sullivan. Addawodd Sullivan y byddai'n rhoi terfyn ar yrfa Mason ym myd adloniant, a na châi ei wahodd yn ôl i'r sioe eto. Fodd bynnag, bu cyhoeddusrwydd yr helynt yn hwb i enwogrwydd Mason ar y pryd, a fe lwyddodd i erlyn Sullivan mewn achos enllib. Byddai Mason yn wyneb gyfarwydd ar sawl sioe sgwrs arall yn y 1960au, gan gynnwys The Joey Bishop Show a The Merv Griffin Show.

Ymddangosodd yn theatr Broadway yn gyntaf ym 1969 yn y gomedi A Teaspoon Every Four Hours, a gyd-ysgrifennwyd gan Mason a Mike Mortman. Cafwyd 97 o rag-berfformiadau, y nifer fwyaf erioed ar y pryd hwnnw, ond caeodd y sioe wedi un perfformiad yn unig.

Sioeau un dyn

Ym 1986 perfformiodd ei sioe un dyn The World According to Me am y tro cyntaf yn Los Angeles. Symudodd y sioe i Broadway ac yno cafwyd 573 o berfformiadau. Enillodd Wobr Tony arbennig amdani ym 1987, a Gwobr Emmy yn sgil darlledu'r sioe ar y teledu ym 1988. Perfformiodd sawl sioe un dyn arall, gan gynnwys Brand New (1990–91), Politically Incorrect (1994–95), Love Thy Neighbor (1996–97), Much Ado About Everything (1999–2000), Prune Danish (2002), Freshly Squeezed (2005), a The Ultimate Jew (2008).

Ffilm a theledu

Ymddangosodd Mason mewn sawl ffilm gomedi, gan gynnwys The Stoolie (1972), The Jerk (1979), History of the World: Part 1 (1981), Caddyshack II (1988), a The Hitchhiker's Guide to the Galaxy (2005). Yn 1990, daeth yn gyfarwydd i wylwyr teledu yng Ngwledydd Prydain drwy An Audience with Jackie Mason ar Channel 4. Enillodd Wobr Emmy am leisio Hyman Krustofski, tad y cymeriad Krusty the Clown, yn The Simpsons, ac ymddangosodd mewn pum pennod arall o'r rhaglen honno.

Diwedd ei oes

Cyflwynodd sioe sgwrs ei hun, The Jackie Mason Show, ar sianel CN 8 o 2005 i 2011, a rhaglen radio a ddarlledwyd ar draws yr Unol Daleithiau. Gyda'i gyfaill Raoul Felder, cyd-ysgrifennodd golofn ar-lein, a gyhoeddwyd hefyd yn The Washington Times. Ysgrifennodd Mason a Felder y llyfr Schmucks yn 2007.

Bu farw Jackie Mason yn ei gwsg yn Ysbyty Mount Sinai, Manhattan, yn 93 oed.