Gwladys Yvonne McKeon
| Gwladys Yvonne McKeon | |
|---|---|
 McKeon yn 1930 | |
| Ganwyd | 23 Awst 1897  Llanelli |
| Bu farw | 15 Awst 1979 Brisbane |
| Dinasyddiaeth | y Deyrnas Unedig, Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon, Awstralia |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | botanegydd morol, swolegydd, dylunydd gwyddonol, llenor |
 | Mae yna wybodaeth gwerthfawr yn yr erthygl hon, diolch am eich cyfraniad! Ond i gyrraedd safon arferol, derbyniol Wicipedia, gellir mynd yr ail gam. Os na chaiff yr erthygl ei gwella'n ddigonol ymhen wythnos neu ddwy wedi 21 Mawrth 2025, fe all gael ei dileu. Os caiff yr erthygl ei gwella'n sylweddol, wedyn mae croeso i chi dynnu'r neges hon oddi ar y dudalen. Ceir rhestr o erthyglau sydd angen eu gwella yma. Sut mae ei gwella? Dyma restr o hanfodion pob erthygl; beth am dreulio ychydig o amser yn mynd drwy'r cyngor hwn? Gweler hefyd ein canllawiau Arddull ac Amlygrwydd. |
Biolegydd morol o Awstralia oedd Gwladys Yvonne McKeon (23 Awst 1897 – 15 Awst 1979). Er bod ei chyflogaeth gyflogedig mewn gwyddoniaeth yn fyr, gwnaeth gyfraniadau fel ymchwilydd annibynnol hyfforddedig trwy gydol ei bywyd, gan orffen gyda'i llawlyfr poblogaidd, Life on the Australian Seashore (1966).
Bywyd cynnar ac addysg
[golygu | golygu cod]Ganed Gwladys Yvonne James yn Llanelli, sir Gaerfyrddin, yn ferch i ysgolfeistr o Queensland. Hi oedd yr ieuengaf o saith o blant ei rhieni, a aned pan oedd y teulu yn ymweld â Chymru. Bu Gwladys yn byw yng Nghymru nes i'r teulu ddychwelyd i Awstralia yn 1899. Addysgwyd hi yn Ysgol Talaith Albert yn Maryborough, Ysgol Ramadeg y Merched Maryborough, a Phrifysgol Queensland (University of Queensland), lle enillodd raddau baglor (1918) a meistr (1920) mewn bioleg, gan ganolbwyntio ar barasitoleg.[1]
Gyrfa
[golygu | golygu cod]Roedd ei swydd gyntaf ar ôl y brifysgol yng Ngorsaf Bioleg Tick yn Gorllewin Burleigh, Queensland, lle casglodd ddata ar gylchred bywyd trogod ar gyfer cymwysiadau rheoli da byw. O fewn ychydig fisoedd cafodd ei chyflogi fel microsgopydd ar Ymgyrch Hookworm Awstralia. Yn y 1930au, cynlluniodd arddangosfeydd addysgol yn Fwrdd Gwenith y Wladwriaeth, yn Toowoomba, lle'r oedd ei gŵr yn rheolwr swyddfa.[1]
Tra'n magu ei phlant ac allan o waith oedd â chyflog, ysgrifennodd Gwladys McKeon lawlyfr, Life on the Australian Seashore (1966).[2] Roedd y llyfr yn cynnwys darluniau inc a dyfrliw (watercolour) McKeon ei hun, ac roedd yn seiliedig ar flynyddoedd o gasglu anifeiliaid di-asgwrn-cefn a phlanhigion o'i chartref yn Point Vernon ym Mae Hervey. Helpodd ei chasgliad trefnus i adeiladu casgliadau ymchwil o samplau, ymhlith sefydliadau, Llysieufa Queensland. (Queensland Herbarium).[3]
Bywyd personol
[golygu | golygu cod]Priododd Gwladys Y. James â’r ffermwr Cecil McKeon yn 1923, yn Maryborough. Roedd ganddynt pump o blant. Bu farw Gwladys Yvonne McKeon yn 1979, yn union cyn ei phen-blwydd yn 82 oed.[1]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Patricia Mather,. ""McKeon, Gwladys Yvonne (1897 - 1979)". Geiriadur Bywgraffiad Awstralia, Canolfan Genedlaethol Bywgraffiadau, Prifysgol Genedlaethol Awstralia, a gyhoeddwyd gyntaf ar bapur yn 2000, a gyrchwyd ar-lein 28 Ebrill 2016.. http://adb.anu.edu.au/biography/mckeon-gwladys-yvonne-10989/text19537.
- ↑ Gwladys Y. McKeon,. "'Life on the Australia Seashore'". (Jacaranda 1966). https://books.google.com/books/about/Life_on_the_Australian_Seashore.html?id=urUKAQAAIAAJ.
- ↑ "Amgueddfa Queensland". (Amgueddfa Queensland 1977): 43. ISBN 9780724276936. https://books.google.com/books?id=S18PAQAAMAAJ.