Georges Sorel

Georges Sorel
Georges Sorel
Ganwyd	2 Tachwedd 1847  Cherbourg, Cherbourg-Octeville
Bu farw	29 Awst 1922  Boulogne-Billancourt
Dinasyddiaeth	Ffrainc
Alma mater	École polytechnique Collège-lycée Jacques-Decour
Galwedigaeth	athronydd, peiriannydd, cymdeithasegydd, ysgrifennwr, undebwr llafur
Gwobr/au	Chevalier de la Légion d'Honneur

Athronydd sosialaidd Ffrengig oedd Georges Eugène Sorel (2 Tachwedd 1847 – 30 Awst 1922) sydd yn nodedig am ei gyfraniadau at syndicaliaeth chwyldroadol ac am ei ddamcaniaeth o fythau a thrais yn y broses hanesyddol.

Ganed i deulu dosbarth-canol yn Cherbourg, ym Manche, Normandi, yn ystod cyfnod Brenhiniaeth y Gorffennaf yn Nheyrnas Ffrainc. Cafodd ei hyfforddi mewn peirianneg sifil, a gweithiodd yn y gwasanaeth sifil nes iddo ymddeol ym 1892 i ganolbwyntio ar ei astudiaethau a myfyrdod yn amser-llawn. Trodd at Farcsiaeth ym 1893 ac ysgrifennai draethodau dadansoddol ar bynciau cymdeithasol ac economaidd. Erbyn 1902, roedd yn chwyldroadwr ac yn lladd ar y pleidiau Sosialaidd a Radicalaidd am iddynt ddadlau dros ddemocratiaeth a chyfansoddiadaeth i greu cymdeithas sosialaidd yn hytrach na dulliau chwyldroadol. Cofleidiodd Sorel y mudiad syndicalaidd chwyldroadol a'i bwyslais ar syniadau anarchaidd a brwydr y dosbarthiadau.

Mae ei gyfrol enwocaf, Réflexions sur la violence (1908), yn gasgliad o'i erthyglau ar bwnc trais gwleidyddol a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn syndicalaidd Le Mouvement socialiste ym 1906 sydd yn datblygu ei gysyniadaeth o fythau, gan ddefnyddio esiampl y streic gyffredinol. Yn hytrach nac ystyried sosialaeth wyddonol yn drefn ffeithiol a gwrthrychol o drawsnewid y gymdeithas, mae Sorel yn amgyffred Marcsiaeth fel cyfres o fythau seciwlar sydd yn ddefnyddiol wrth ysgogi'r dosbarth gweithiol i ddilyn arweinwyr y chwyldro. Cafodd ddylanwad pwysig ar ideoleg ffasgaidd Benito Mussolini.

Tua 1909 cafodd Sorel ei ddadrithio gan y mudiad syndicalaidd, a lleisiodd ei gefnogaeth i frenhinwyr yr Action française. Yn sgil Chwyldro Rwsia ym 1917, ymgynghreiriodd Sorel â'r Bolsieficiaid. Bu farw yn Boulogne-sur-Seine yn 74 oed.