Frederik Willem de Klerk

Frederik Willem de Klerk
Ganwyd	18 Mawrth 1936  Johannesburg
Bu farw	11 Tachwedd 2021  o Mesothelioma  Tref y Penrhyn
Man preswyl	Tref y Penrhyn
Dinasyddiaeth	De Affrica
Alma mater	Potchefstroom University for Christian Higher Education Prifysgol Gogledd-Orllewin Goodenough College
Galwedigaeth	gwleidydd, cyfreithiwr
Swydd	State President of South Africa, Deputy President of South Africa, Minister of Education, Minister of Home Affairs of South Africa, Minister of Energy, Minister of Sport and Recreation, Minister of Social Development
Plaid Wleidyddol	Y Blaid Genedlaethol, Y Blaid Genedlaethol
Tad	Johannes de Klerk
Mam	Corrie Coetzer
Priod	Marike de Klerk, Elita Georgiades
Gwobr/au	Gwobr Heddwch Nobel, Félix Houphouët-Boigny Peace Prize, Gwobr Tywysoges Asturias am Gydweithredu Rhyngwladol, Philadelphia Liberty Medal, Gwobr James Joyce, Doethuriaeth Anrhydeddus Prifysgol Haifa, Gold Order of Mapungubwe, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Brwsel
Gwefan	http://fwdeklerk.org
Llofnod

Frederik Willem de Klerk (18 Mawrth 1936 – 11 Tachwedd 2021) oedd Arlywydd olaf De Affrica yng nghyfnod Apartheid, o fid Medi 1989 hyd fis Mai 1994. Roedd yn fwyaf adnabyddus am gynnal y trafodaethau a arweiniodd ar ddiwedd Apartheid.

Ganed de Klerk yn Johannesburg, yn fab i gyn-aelod o'r Senedd, Jan de Klerk, a nai i J.G. Strijdom, oedd wedi bod yn Brif Weinidog De Affrica rhwng 1954 a 1958.

Daeth yn aelod seneddol dros Vereeniging yn 1969, ac yn aelod o'r cabinet yn 1978. Ystyrid ef yn wleidydd ceidwadol iawn, ond yn 1989 arweiniodd garfan a orfododd yr Arlywydd P. W. Botha i ymddiswyddo. Fel Arlywydd, gwnaeth i ffwrdd â'r gwaharddiad ar yr ANC, Plaid Gomiwnyddol De Affrica a mudiadau eraill ym mis Chwefror 1990. Ar 10 Chwefror yr un flwyddyn, cyhoeddodd y byddai Nelson Mandela yn cael ei ryddhau o garchar. Yn dilyn cyfres o drafodaethau rhwng de Klerk a Mandela, gwnaed i ffwrdd ag Apartheid, a daeth Mandela yn Arlywydd yn dilyn etholiadau 1994. Bu de Klerk yn Ddirprwy Arlywydd hyd 1997, pan ymddeolodd o wleidyddiaeth.

Yn 1993, dyfarnwyd Gwobr Heddwch Nobel iddo ef a Nelson Mandela am eu gwaith yn rhoi diwedd ar Apartheid.

Swyddi gwleidyddol
Rhagflaenydd: Pieter Willem Botha	Arlywydd De Affrica 1989 – 1994	Olynydd: Nelson Mandela