Ethiopia
|
|||||
| Arwyddair: Dim | |||||
| Anthem: Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya (Cerdda ymlaen, fy annwyl Fam Ethiopia) | |||||
 |
|||||
| Prifddinas | Addis Ababa | ||||
| Dinas fwyaf | Addis Ababa | ||||
| Iaith / Ieithoedd swyddogol | Amhareg | ||||
| Llywodraeth | Gweriniaeth ffederal | ||||
| - Arlywydd | Girma Wolde-Giorgis |
||||
| - Prif Weinidog | Haile Mariam Desalegne |
||||
| Sefydlu - Dyddiad traddodiadol |
10fed ganrif |
||||
| Arwynebedd - Cyfanswm - Dŵr (%) |
1,104,300 km² (26fed) 0.7 |
||||
| Poblogaeth - Amcangyfrif 2012 - Cyfrifiad 2007 - Dwysedd |
84,320,987 (14fed) 73,918,505 76/km² (123fed) |
||||
| CMC (PGP) - Cyfanswm - Y pen |
Amcangyfrif 2008 $84,299,000,000 (62fed) $1122,93 (163fed) |
||||
| Indecs Datblygiad Dynol (2010) | 0.328 (157fed) – isel | ||||
| Arian cyfred | Birr (ETB) |
||||
| Cylchfa amser - Haf |
(UTC+3) (UTC+4) |
||||
| Côd ISO y wlad | .et | ||||
| Côd ffôn | +251 |
||||
Gwlad tirgaeedig yng ngogledd-ddwyrain Affrica yw Gweriniaeth Ddemocrataidd Ffederal Ethiopia neu Ethiopia. Mae'n ffinio ag Eritrea i'r gogledd, Swdan a De Swdan i'r gorllewin, Cenia i'r de a Somalia a Jibwti i'r dwyrain. Addis Ababa yw'r brifddinas.
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Diorseddwyd yr ymerawdwr Iyasu yn 1916, daeth ei fodryb Zewditu yn ymerodres, ac enwyd Tafari Makonnen yn aer i'r goron ac yn llywodraethwr y deyrnas.
Pan ddaeth Tafari Makonnen yn ymerawdwr yn 1930 ar farwolaeth Zewditu, cymerodd yr enw Haile Selassie, sy'n golygu "Grym y Drindod". Yn ystod ei deyrnasiad o 45 mlynedd, gwnaeth Haile Selassie lawer i geisio moderneiddio Ethiopia, ac enillodd boblogrwydd mawr yn Affrica a thu hwnt. Daeth i amlygrwydd byd-eang yn 1936 trwy ei araith i Gynghrair y Cenhedloedd yn condemnio defnydd yr Eidal o arfau cemegol yn eu hymdrech i oresgyn Ethiopia.
Aeth Haile Selassie yn fwy ceidwadol wrth iddo heneddio, a theimlai carfan yn Ethiopia nad oedd y wlad yn cael ei moderneiddio'n ddigon cyflym. Bu gwrthryfel yn ei erbyn, a diorseddwyd ef ar 12 Medi 1974.
Crefydd[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae tua hanner y boblogaeth yn aelodau o Eglwys Uniongred Ethiopia, a'r hanner arall yn ddilynwyr Islam.
