Edward Arthur Somerset
| Edward Arthur Somerset | |
|---|---|
| Ganwyd | 2 Chwefror 1817, 21 Chwefror 1817  |
| Bu farw | 12 Mawrth 1886 |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | gwleidydd |
| Swydd | Aelod o 19fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 17eg Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 16eg Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 15fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 18fed Senedd y Deyrnas Unedig |
| Plaid Wleidyddol | y Blaid Geidwadol |
| Tad | Edward Somerset |
| Mam | Louisa Augusta Courtenay |
| Priod | Agatha Miles |
| Plant | Agatha Georgiana Somerset, Evelyn Somerset, Ada Frances Somerset, Maude Catherine Somerset, Lillian Somerset, Edward William Henry Somerset, Blanche Louisa Somerset, Muriel Somerset, Hilda Somerset |
| Gwobr/au | Cydymaith Urdd y Baddon |
Roedd y Cadfridog Edward Arthur Somerset CB (2 Chwefror 1817 – 12 Mawrth 1886) yn filwr ym myddin Prydain ac yn wleidydd a wasanaethodd fel Aelod Seneddol Ceidwadol etholaethau Sir Fynwy a Gorllewin Swydd Caerloyw.
Bywyd Personol[golygu | golygu cod]
Ganwyd Somerset yn Ffrainc, yn fab hynaf yr Arglwydd Robert Edward Henry Somerset a’i wraig yr Anrhydeddus Louisa Augusta Courtenay merch William Courtenay, 2il Is-iarll Courtenay o Gastell Powderham.
Priododd Agatha Miles ym 1849 yr oedd hi yn ferch i William Miles, Leigh court, Gwlad yr Haf. Bu iddynt 1 mab ac 8 merch:
- Agatha Georgiana Somerset (1850 - 10 Mai 1940), a briododd yr Uwch-gapten Charles Arthur Baldwyn Knyvett Leighton ar 10 Ebrill 1879 ni fu iddynt blant.
- Evelyn Somerset (20 Tachwedd 1857 - 1 Gorffennaf 1883), priododd George Caulfeild Prideaux Browne ar 7 Medi 1882 a bu farw wrth esgor.
- Ada Frances Somerset (1861 - 17 Mawrth 1949), priododd Syr Henry Mather-Jackson, 3ydd Barwnig ar 3 Awst 1886 bu iddynt bump o blant.
- Maude Catherine Somerset (1862 - 6 Mehefin 1946) a fu farw yn ddibriod
- Lillian Somerset (1864 - 22 Ionawr 1947), Priododd Syr Frederick Palmer, 6ed Barwnig ar 29 Rhagfyr 1892, bu iddynt dri mab.
- Yr Is-gapten Edward William Henry Somerset (25 Ionawr 1866 - 20 Mawrth 1890), a fu farw wrth wasanaethu yn y fyddin yn Burma [1]
- Blanche Louisa Somerset (1868 - 20 Awst 1946), briod John George Burdon ar 4 Chwefror 1892
- Muriel Somerset (1870 - 25 Tach 1951), priododd y Parch. William Neville ar 7 Tachwedd 1894
- Hilda Somerset (1872 - 16 Mai 1965) a ddaeth yn lliain.
Gyrfa[golygu | golygu cod]
Ymunodd Somerset a Brigâd y Reiffl fel ail is-gapten ym 1836, gan gael ei godi’n gapten ym 1845. Gwasanaethodd fel gwastrawd i’r Frenhines Adelaide o Saxe-Meiningen (gweddw William IV), hyd ei marwolaeth hi ym 1849[2]. Fe’i dyrchafwyd yn Is-gyrnol ym 1855, Cyrnol ym 1858, Cadfridog uwch-gapten ym 1860 ac yn Is-gadfridog ym 1881. Gwasanaethodd fel Cyrnol bataliwn cyntaf Catrawd Caerwrangon rhwng 1881 ac 1883 ac fel Cyrnol Penswyddog Corfflu Reiffl y Brenin o 1884 hyd ei farwolaeth ym 1886.
Gwasanaethodd yn Rhyfel y Kaffir (1852-1853). Bu’n brwydro yn Rhyfel y Crimea (1854-18550 gan wasanaethu ym mrwydrau Alma, Balaclava, Inkerman a Sebastapol. Am ei wasanaeth fe’i gwnaed yn farchog yn Urdd y Medjidie, marchog yr Urdd Anrhydedd ac yn Gymrawd yn Urdd y Baddon (CB).
Bu’n arwain brigâd yn Gibraltar rhwng 1873 a 1878, a bu’n llywodraethwr gweithredol y drefedigaeth rhwng 1875 a 1876.
Gyrfa Wleidyddol[golygu | golygu cod]
Yn etholiad cyffredinol 1857 safodd tri ymgeisydd Ceidwadol, gan gynnwys Edward Somerset, yn etholaeth Sir Fynwy ar gyfer y ddwy sedd oedd ar gael ond fe’i trechwyd gan ei gefnder yr Arglwydd Granville Somerset. Cafodd Edward ei ethol yn ddiwrthwynebiad fel ail aelod y Blaid Geidwadol yn etholiad cyffredinol 1848 ac eto yn etholiadau 1852 a 1859[3]. Fe ymddeolodd o’r senedd ym 1859 [4].
Safodd fel ymgeisydd y ceidwadwyr yn etholaeth Gorllewin Sir Caerloyw mewn isetholiad ym 1867 ond collodd ei sedd i’r ymgeisydd Rhyddfrydol yn etholiad cyffredinol 1868.
Marwolaeth[golygu | golygu cod]
Bu farw yn ei gartref Troy House, Llanfihangel Troddi yn 69 mlwydd oed ac fe’i claddwyd ym mynwent eglwys y pentref [5].
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "DEATHOFLIEUTEDWARDSOMERSET - South Wales Daily News". David Duncan and Sons. 1890-03-22. Cyrchwyd 2017-08-23.
- ↑ Dod’s Parliamentary Companion 1852
- ↑ William Retlaw Williams The Parliamentary History of the Principality of Wales, from the Earliesr Times to the Present Day, 1541-1895 adalwyd 23 Awst 2017
- ↑ "MONMOUTHCOUNTYELECTION - The Illustrated Usk Observer and Raglan Herald". James Henry Clark. 1859-07-09. Cyrchwyd 2017-08-23.
- ↑ "FUNERAL OF GENERAL SOMERSET CB - South Wales Echo". Jones & Son. 1886-03-19. Cyrchwyd 2017-08-23.
| Senedd y Deyrnas Unedig | ||
|---|---|---|
| Rhagflaenydd: Charles Octavius Swinnerton Morgan |
Aelod Seneddol Sir Fynwy 1848 – 1859 |
Olynydd: Poulett Somerset |