Dibryfedu awyrennau

Oddi ar Wicipedia
Mosgito

Dibryfedu awyrennau yw'r defnydd o bryfleiddiad ar deithiau rhyngwladol ac mewn mannau caeedig eraill ar gyfer rheoli pryfed a chlefydau. Mae dryswch gyda rhwng dibryfedu a diheintio, sef dileu microbau ar arwynebau, yn gyffredin.[1] Mae enghreifftiau o glefydau bryfed, mosgitos yn bennaf, wedi'u cyflwyno i, ac yn dod yn gynhenid mewn, ardaloedd daearyddol lle nad oeddent yn bresennol yn flaenorol.[2] Mae'r clefydau Dengue, chikungunya a Zika wedi lledu ar draws y Môr Tawel i'r America trwy'r rhwydweithiau hedfan.[3] Mae achosion "malaria maes awyr", lle mae mosgitos sy'n cario malaria byw yn dod allan o awyrennau ac yn heintio pobl ger y maes awyr, yn cynyddu gyda chynhesu byd-eang.[4]

Diffiniadau Rheolau Iechyd Rhyngwladol [5] Sefydliad Iechyd y Byd yw:

  • "Diheintio" yw'r weithdrefn lle mae mesurau iechyd yn cael eu cymryd i reoli neu ladd asiantau heintus ar gorff dynol neu anifeiliaid neu mewn bagiau, cargo, cynwysyddion, trawsgludiadau, nwyddau a pharseli post trwy amlygiad uniongyrchol i asiantau cemegol neu ffisegol.
  • "Dibryfedu" yw'r weithdrefn lle mae mesurau iechyd yn cael eu cymryd i reoli neu ladd clefydau dynol lle f presenoldeb pryfed yn ffactor yn eu presennol mewn bagiau, cargo, cynwysyddion, trawsgludiadau, nwyddau a pharseli post.

Mae dibryfedu yn orfodol o dan y Rheolau Iechyd.[6] Mae'r Sefydliad Iechyd y Byd yn argymell defnyddio d-phenothrin (2%) ar gyfer chwistrellu gofod a permethrin (2%) ar gyfer dibryfedu gweddilliol.[7] Nid yw naill na'r llall yn niweidiol i bobl pan cant eu defnyddio fel yr argymhellir, yn ôl Sefydliad Iechyd y Byd. Mae Dibryfedu yn un o ddwy enghraifft o Reolau Iechyd y Byd y mae'n debygol y bydd teithwyr yn debygol o'u gweld; brechiadau'r rhag twymyn felen yw'r llall.[8]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Erratum: Yellow fever, Asia and the East African slave trade". Trans R Soc Trop Med Hyg 108: 519. 2014. doi:10.1093/trstmh/tru081. http://trstmh.oxfordjournals.org/content/108/8/519.full. Adalwyd 16 February 2016.
  2. Gratz, NG; Steffen, R; Cocksedge, W (2000). "Why aircraft disinsection?". Bulletin of the World Health Organization 78 (8): 995–1004. PMC 2560818. PMID 10994283. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=2560818.
  3. Roth, A; Mercier, A; Lepers, C; Hoy, D; Duituturaga, S; Benyon, E; Guillaumot, L; Souares, Y (16 October 2014). "Concurrent outbreaks of dengue, chikungunya and Zika virus infections - an unprecedented epidemic wave of mosquito-borne viruses in the Pacific 2012-2014.". Euro Surveillance 19 (41): 20929. doi:10.2807/1560-7917.ES2014.19.41.20929. PMID 25345518.
  4. "Global Warming Plus Jet Travel Fuels 'Airport Malaria'". Wall Street Journal. Cyrchwyd 16 February 2016.
  5. "Strengthening health security by implementing the International Health Regulations (2005)". World Health Organization. Cyrchwyd 16 February 2016.
  6. "Aircraft disinsection". International travel and health. World Health Organization. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-09-12. Cyrchwyd 16 February 2016.
  7. "AIRCRAFT DISINFECTION INSECTICIDES" (PDF). World Health Organization. Cyrchwyd 16 February 2016.
  8. Hardiman, M; Wilder-Smith, A. "The revised international health regulations and their relevance to travel medicine.". Journal of travel medicine 14 (3): 141–4. doi:10.1111/j.1708-8305.2007.00117.x. PMID 17437468.