Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Belg
| UEFA | |
|---|---|
[[File: |120|Association crest]] | |
| Sefydlwyd | 1 Medi 1895 |
| Pencadlys | Brwsel |
| Aelod cywllt o FIFA | 1904 |
| Aelod cywllt o UEFA | 1954 |
| Llywydd | Mehdi Bayat |
| Gwefan | belgianfootball.be |
Cymdeithas Bêl-droed Frenhinol Gwlad Belg (Iseldireg: Koninklijke Belgische Voetbalbond, KBVB; Ffrangeg: Union royale belge des sociétés de football association, URBSFA; Almaeneg: Königlicher Belgischer Fußballverband, KBFV) oedd corff llywodraethu pêl-droed yng Ngwlad Belg. Aelod sefydlu FIFA ym 1904 ac UEFA ym 1954 ac mae wedi'i leoli ym Mrwsel, nid nepell o Stadiwm y Brenin Baudouin. Ei gadeirydd yw Mehdi Bayat.
Hanes[golygu | golygu cod]
Darganfu’r Gwlad Belg bêl-droed yn y 1860au, drwy’r gweithwyr o Loegr a oedd yn weithredol ym mhorthladd Antwerp, gan fyfyrwyr o sawl ysgol yn Lloegr (a leolwyd ym Mrwsel a Bruges) a chan beirianwyr a gweithwyr Prydain ffatrïoedd Cockerill ym masn diwydiannol Liège.
Dros y blynyddoedd wedi hynny, enillodd brwdfrydedd dros y gêm bêl-droed dros boblogaeth Gwlad Belg. Mae'r grwpiau cyntaf yn cael eu ffurfio ac yn esgor ar y clybiau Gwlad Belg cyntaf ochr yn ochr â'r clybiau Prydeinig a grëwyd yng Ngwlad Belg.
Ym 1895, o dan arweinyddiaeth Louis De Schrijver (sylfaenydd ac arweinydd FC Menin yn y dyfodol), gosododd pêl-droed Gwlad Belg y seiliau ar gyfer ei sefydliad gyda sefydlu ffederasiwn cenedlaethol ar 1 Medi 1895.
Yn ei wreiddiau, chwaraewyd pêl-droed yng Ngwlad Belg mewn tri pharth: y prif un, y gellir ei alw'n “echel Antwerp - Brwsel”, a dau begwn taleithiol, un yn Fflandrys (Bruges a Ghent) a'r llall yn rhanbarth Liège. Yn dilyn hynny, ymledodd ymarfer pêl-droed yng Ngwlad Belg wrth i'r tri pharth cychwynnol mawr ehangu. Mae pob ardal yn y pen draw yn berchen ar o leiaf un “rhwydwaith pêl-droed”. Mae'n hawdd ennill y Limburg, sydd wedi'i leoli rhwng Antwerp a Liege, at achos y bêl, tra bod Hainaut hefyd yn derbyn dylanwad Gogledd Ffrainc megis (Dunkirk, Roubaix, Lille).
Mewn cyferbyniad, mae dau ranbarth hefyd yn dysgu pêl-droed yn arafach. Dyma daleithiau Lwcsembwrg a Namur. Mae'r esboniad am yr oedi hwn mewn sawl pwynt. Ar y naill law, mae presenoldeb Lloegr yno yn llai pwysig (ychydig o ganolfannau diwydiannol mawr). Ar y llaw arall, mae'r dulliau cludo a'r echelinau cyfathrebu ar ddiwedd 19g yn cael eu lleihau; mae'r rhwydwaith rheilffyrdd yn llai datblygedig oherwydd mynydd-dir yr Ardennes. Yn ogystal, mae'r ddau ranbarth hyn yn cadw cymeriad mwy gwledig a lle mae'r grefydd Gatholig yn bresennol iawn. Ar y dechrau, nid yw'r Eglwys yn gweld pêl-droed yn ffafriol iawn, oherwydd mae hi'n ei ystyried yn ddarbodus ac yn anfoesol (dynion mewn trowsus byr!). Yn dilyn hynny, fodd bynnag, mae llawer o eglwysig (offeiriaid, ficeriaid) yn helpu i sefydlu pêl-droed. Yn ne pellaf y wlad (Arlon, Athus, Virton), fodd bynnag, gwelwyd datblygiad cyflymach yn yr arfer o bêl-droed, oherwydd y diwydiant dur, sy'n gyfystyr â phresenoldeb Lloegr, wedi'i osod yn Gaume, a dylanwad Lorraine.
Rôl Hanesyddol[golygu | golygu cod]
Sefydlwyd y gymdeithas ym 1895 fel Union Belge des Sociétés de Sports Athlétiques, cymdeithas ar gyfer pêl-droed, beicio ac athletau. Ym 1912, gwahanodd yr adran bêl-droed. Newidiwyd ei enw i Union Belge des Sociétés de Football-Association (UBSFA). O 1913 ymlaen, defnyddiodd y gymdeithas enw Iseldireg Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Belg (BVB). Ar ôl cael y dynodiad "brenhinol" ym 1920, mae'r enwau cyfredol yn cael eu defnyddio.
Mae'r Gymdeithas wedi chwarae rhan hanesyddol yn natblygiad pêl-droed ryngwladol gan fod yn gyd-sefydlodd cymdeitha fyd-eang y gêm, FIFA ym 1904 a'r Gymdeithas Ewropeaidd, UEFA ym 1954.
Archif y Gymdeithas[golygu | golygu cod]
Er 2009, mae'r Archifau Cenedlaethol Gwlad Belg yn cadw holl archifau Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Belg. Mae archif y Gymdeithas yn cynnwys ffeiliau clwb a dogfennau cyfreithiol, yn ogystal â miloedd o luniau a channoedd o bosteri. Mae pob rhifyn o'r cylchgrawn Sports Life a gyhoeddwyd gan y KBVB hefyd yn yr archif.
Pencampwriaethau[golygu | golygu cod]
Trefnodd y KBVB ei bencampwriaeth bêl-droed swyddogol gyntaf yn nhymor 1895/96, trefnwyd y gystadleuaeth gwpan gyntaf yng Ngwlad Belg ym 1911/12.
Strwythur[golygu | golygu cod]
Mae'r Gymdeithas yn trefnu timau dynion, menywod, ieuenctid cenedlaethol Gwlad Belg a thîm eSports cenedlaethol ar gyfer FIFA.[1][2] Mae hefyd yn rhedeg system cynghrair pêl-droed Gwlad Belg, sy'n cynnwys y cystadlaethau canlynol:
- Adran 1af Cynghrair A
- Adran gyntaf B.
- Yr adran amatur gyntaf
- Ail adran amatur
- Trydydd adran amatur
- Cynghreiriau taleithiol
- Cwpan Gwlad Belg
- Supercup
- Cystadlaethau Futsal
- Cystadlaethau menywod:
- Super League
- Adran Gyntaf
- Ail Adran
- Y Drydedd Adran
- Cwpan
O dymhorau 2012-13 trwy dymhorau 2014-15, bu'r ffederasiwn mewn partneriaeth â'i gymar o'r Iseldiroedd i weithredu cynghrair genedlaethol ar y cyd, Cynghrair BeNe. Diddymodd y ddwy ffederasiwn y gynghrair ar y cyd ac ailsefydlu eu cynghreiriau menywod lefel uchaf eu hunain.
Dolenni[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Belgian FA to launch stadium infrastructure agency". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 13 October 2014. Cyrchwyd 6 October 2014.
- ↑ "Belgian FA official reveals secret of national side's success". dailyrecord. Cyrchwyd 6 October 2014.
