Cromen

Cromen mewn pensaernïaeth yw ffurf hanner crwn, gwag y tu mewn. Ambell dro gall fod yn hanner hirgrwn yn hytrach na hanner crwn. Cysylltir y math yma o gromen yn arbennig ag eglwysi Bernini a Borromini,

Ymhlith y cromeni enwocaf mae cromen y Pantheon yn Rhufain, cromen Hagia Sophia yn Istanbul a chromen Basilica Sant Pedr yn Rhufain. Ceir cromen ar lawer o eglwysi, a bron bob amser ar fosg.

• 

  Gol Gumbaz, beddrod Adil Shahi, Bijapur, India, y gromen ail-fwyaf yn y byd

• 

  Tu mewn i gromen Mosg Selimiye yn Edirne

Hanes

Enghreifftiau Rhufeinig

• Y Pantheon, Rhufain
• Ymdrochfeydd Caracalla, Rhufain
• Ymdrochfeydd Diocletian, Rhufain

Enghreifftiau Byzantaidd

• Basilica San Vitale, Ravenna
• Basilika Sankt Gereon, Cwlen
• Basilica San Marco, Fenis

Enghreifftiau Arabaidd

• Mawsolëwm Theodoric, Ravenna
• Mosg yr Ummaiaid, Damascus
• Mosg Fawr, Córdoba

Enghreifftiau Dadeni Dysg

• Eglwys Gadeiriol, Fflorens
• Basilica Sant Pedr, Rhufain
• Eglwys Gadeiriol Sant Pawl, Llundain

Enghreifftiau Fodern

• Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd
• Neuadd y Ddinas, Caerdydd
• Astrodome, Houston, Texas, UDA
• Neuadd Dinas San Francisco, UDA
• Silverdome, Pontiac, Michigan, UDA

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•