Crawen coltar bigog

Oddi ar Wicipedia
Crawen coltar bigog
Eutypa spinosa

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Ascomycota
Urdd: Xylariales
Teulu: Diatrypaceae
Genws: Eutypa[*]
Rhywogaeth: Eutypa spinosa
Enw deuenwol
Eutypa spinosa
(Pers.) Tul. & C.Tul.

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Diatrypaceae yw'r Crawen coltar bigog (Lladin: Eutypa spinosa; Saesneg: Spiral Tarcrust).[1] Y Dafadennau Duon yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Dafad yw 'dafaden', ond gall hefyd gyfeirio at lympiau bychan o groen ar gorff dynol. Dylid cofio fod llawer o ddefaid yn ddu, ac felly llawer o'r ffyngau hyn! Mae'r teulu Diatrypaceae yn gorwedd o fewn urdd y Xylariales.

Ffyngau[golygu | golygu cod]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Diatrypaceae[golygu | golygu cod]

Mae gan Crawen coltar bigog ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Eutypa acerina Eutypa acerina
Eutypa aspera Eutypa aspera
Eutypa astroidea Eutypa astroidea
Eutypa bathurstensis Eutypa bathurstensis
Eutypa crustata Eutypa crustata
Eutypa hydnoidea Eutypa hydnoidea
Eutypa leioplaca Eutypa leioplaca
Eutypa leptoplaca Eutypa leptoplaca
Eutypa polycocca Eutypa polycocca
Eutypa sparsa Eutypa sparsa
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Crawen coltar bigog gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.