Cassiopeia (cytser)

Cassiopeia

Enghraifft o:	cytser
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Cytser a welir yn awyr y nos yn hemisffer wybrennol y gogledd yw Cassiopeia (Cymraeg: Llys Dôn). Dyma un o'r 48 cytserau a restrwyd gan y seryddwr Ptolemi yn yr ail ganrif yn ei Almagest. Mae'n un o'r 88 cytser dynodedig a ddiffiniwyd gan yr Undeb Seryddol Rhyngwladol ym 1922.

Mae'n gorwedd yng nghanol y Llwybr Llaethog bron, yn agos i Seren y Gogledd. Ei gymdogion yw Cepheus, Perseus ac Andromeda. Mae'n un o'r cytserau mwyaf disglair a hawdd i'w adnabod. Mae'r pum seren ddisgleiriaf yn ffurfio siâp 'W' yn yr awyr. Mae'n cynnwys gweddillion dau supernova diweddar, Seren Tycho a Cassiopeia A, sy'n ffynhonnell signalau radio gref.

Fe'i enwir ar ôl cymeriad ym mytholeg Roeg, Cassiopeia, oedd yn wraig i Cepheus brenin Ethiopia ac yn fam i Andromeda. Trawsnewidiwyd y cymeriadau hyn i gyd yn gytserau – yn ogystal â Cassiopeia ei hun, ceir Cepheus ac Andromeda.

Map yn dangos maint y sêr yn Cassiopeia

Dolenni allanol

• "Cassiopeia", Awyr Dywyll Cymru