Cap llaeth smotiog

Oddi ar Wicipedia
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Cap llaeth smotiog
Lactarius scrobiculatus

Lactarius scrobiculatus.JPG

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Russulales
Teulu: Russulaceae
Genws: Lactarius[*]
Rhywogaeth: Lactarius scrobiculatus
Enw deuenwol
Lactarius scrobiculatus

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Russulaceae yw'r Cap llaeth smotiog (Lladin: Lactarius scrobiculatus; Saesneg: Spotted Milkcap).[1] 'Y Capiau Llaeth' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae'r gair 'llaeth; (neu lefrith) yma'n cyfeirio at ddiferion o latecs, neu sudd gwyn a welir yn crynhoi oddi tan degyll y fadarchen. Mae'r teulu Russulaceae yn gorwedd o fewn urdd y Russulales.

Ceir cryn dystiolaeth, dros y blynyddoedd, na ellir bwyta'r ffyngau hyn.

Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop a Gogledd America.

Lliw sborau'r fadarchen hon yw cream. O ran siâp, disgrifir y capan, neu gap y fadarchen fel un wedi'i wasgu. Gelwir y rhan oddi tan y capan yn hadbilen (neu'n 'hymeniwm') a cheir sawl math: arwyneb llyfn, tegyll, chwarennau (tyllau bychan), rhychau ayb; mae gan y fadarchen hon yr hyn a elwir yn: tegyll. O ran y broses o gymeryd maeth, fe'i disgrifir fel mycorhisa.

Ffyngau[golygu | golygu cod y dudalen]

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Russulaceae[golygu | golygu cod y dudalen]

Mae gan Cap llaeth smotiog ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:


rhywogaeth enw tacson delwedd
Cap llaeth llarwydd Lactarius porninsis
2007-09-23 Lactarius porninsis 1.jpg
Cap llaeth saffrwm ffug Lactarius deterrimus
Lactarius quieticolor 2004-09-18.jpg
Lactarius salmonicolor Lactarius salmonicolor
Lactarius salmonicolor cropped.jpg
Lactarius semisanguifluus Lactarius semisanguifluus
Lactarius semisanguifluus1597.jpg
Russula grisescens Russula grisescens
Russula laricina Russula laricina
2012-05-12 Russula laricina Velen 218362.jpg
Russula maculata Russula maculata
2002-01-05 Russula maculata Quél. & Roze 115 crop.jpg
Russula pallidospora Russula pallidospora
Tegyll brau disglair Russula nitida
Russula spec. - Lindsey 10a.jpg
bloody milk cap Lactarius sanguifluus
Lactarius sanguifluus 64507.jpg
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Cap llaeth smotiog gan un o brosiectau . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.