Caffè Americano
 | |
| Math | diod, coffi  |
|---|---|
| Gwlad | yr Eidal |
| Yn cynnwys | espresso, drinking water |
| Enw brodorol | Caffè Americano |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae Caffè Americano (ar lafar yn Gymraeg fel rheol Coffi Americano, gelwir hefyd gan amlaf yn Americano ar ben ei hun) yn ddiod coffi sy'n tarddu o'r Eidal. Mae'r term yn yn golygu'n llythrennol, 'coffi Americanaidd'. Mae'r Americano yn fath o ddiod goffi a baratoir, fel rheol, trwy wanhau espresso â dŵr poeth, gan roi cryfder tebyg iddo, ond blas gwahanol i, coffi wedi'i fragu'n draddodiadol. Mae cryfder Americano yn amrywio yn ôl nifer yr joch o espresso a faint o ddŵr sy'n cael ei ychwanegu. Mae'r enw hefyd wedi'i sillafu â chyfalafu amrywiol a defnyddio diacritics: e.e., caffi americano.
Yn yr Eidal, gallai caffè americano olygu naill ai espresso gyda dŵr poeth neu goffi wedi'i hidlo (caffè all'americana).
Tarddiad[golygu | golygu cod]
Ystyr y term Americano yw "Americanaidd", ac mae'n deillio o Sbaeneg Americanaidd, sy'n dyddio i'r 1970au,[1] neu o'r Eidal.[2] Mae'r term "caffè Americano" yn benodol Eidaleg ar gyfer "coffi Americanaidd".[3] Mae yna gred boblogaidd, ond heb ei chadarnhau, fod gwreiddiau’r enw yn yr Ail Ryfel Byd pan fyddai milwyr Americanaidd yn yr Eidal yn gwanhau espresso â dŵr poeth i frasamcanu’r coffi yr oeddent yn gyfarwydd ag ef.[4]
Yn gynharach, yn ei nofel Ashenden: Or the British Agent yn 1928, mae Somerset Maugham yn disgrifio'o brif gymeriad ac yfed rhywbeth o’r enw "americano" yn Napoli yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf, ond nid oes digon o wybodaeth i nodi ai’r un ddiod ydyw.[5]
Ac yn stori fer Maugham The Wash-Tub o 1929, sy'n digwydd yn Positano, ger Napoli, mae "americano" yn ymddangos eto. Dywed yr adroddwr, "I asked what there was for dinner and drank an americano, which is by no means a bad substitute for a cocktail".
Paratoi[golygu | golygu cod]
Mae dau brif ffordd o wneud caffe americano; unai gan ddefnyddio'r peiriant espresso fel teclyn neu drwy coffi hidlo, sef defnyddio coffi sydd wedi ei hidlo drwy twnsish papur a diferu fewn i gwpan neu jwg ac oddi yno mewn i'r cwpan i'w yfed.
Dull Peiriant Espresso[golygu | golygu cod]
Mae'r ddiod yn cynnwys joch sengl neu ddwbl o espresso wedi'i fragu â dŵr ychwanegol. Yn nodweddiadol yn y DU (ac yn yr Eidal) ychwanegir rhwng 1 ac 16 owns hylif imperialaidd neu 28 a 455 ml o ddŵr poeth at yr espresso dwbl.[6]
Mae Long Black yn derm Awstralasiaidd am ddiod debyg i'r Americano (mewn cyferbyniad â Short Black ar gyfer espresso), gyda phwyslais yn cael ei roi ar drefn y paratoi, gan ychwanegu dŵr i'r cwpan yn gyntaf cyn arllwys yr espresso ar ei ben.[7]
Defnyddir y term Italiano weithiau yng ngorllewin yr Unol Daleithiau, sy'n golygu Americano byr, cymhareb espresso/dŵr 1: 1 yn benodol.[8]
Gellir tynnu’r dŵr poeth yn uniongyrchol o’r un peiriant espresso a ddefnyddir i fragu’r espresso, neu o wresogydd dŵr neu degell ar wahân. Mae defnyddio'r un gwresogydd yn gyfleus, yn enwedig gartref, heb fod angen gwresogydd ar wahân, a gellir tynnu'r dŵr yn uniongyrchol i'r gwydr mewn gwirionedd, naill ai cyn (ar gyfer Long Black) neu ar ôl (ar gyfer Americano) dynnu'r joch o espresso . Mae gan rai peiriannau espresso big dŵr poeth ar wahân at y diben hwn, tra bod eraill yn caniatáu defnyddio'r piben ager i ddosbarthu dŵr poeth. Mae defnyddio gwresogydd dŵr ar wahân yn fwy ymarferol mewn lleoliad masnachol, gan ei fod yn lleihau'r gofynion ar y peiriant espresso, gan beidio â tharfu ar dymheredd y dŵr bragu a chaniatáu i wresogydd dŵr rhad gael ei ddefnyddio ar gyfer dŵr poeth, yn hytrach nag ar gyfer y peiriant espresso llawer mwy cymhleth.
Dull Hidlo[golygu | golygu cod]
Arllwysir dŵr berw i twndis wedi ei orchuddio â phapur hidlo yn arbennig ar gyfer y cyfarpar. Rhoi'r ffa coffi mâl yn y papur sydd tu fewn i'r twndis ac arllwys dŵr berw iddo. Mae'r hylif coffi yn diferi o'r twndis i fewn i'r jwg neu gwpan oddi tanno. Cyfeirir hyn weithiau fel americano neu coffi hidl.
Defnyddiau[golygu | golygu cod]
Mae'n gyffredin i bobl archebu llaeth (cynnes neu oer, yn ôl y gofyn ac arfer y caffe) i gyd-fynd gyda'r americano. Gelwir hyn yn aml yn 'Americano gwyn'
Mae Americanos - yn enwedig Americanos byr, hir-ddu, yn cael eu defnyddio hefyd wrth baratoi espresso artisanal ar gyfer ffa sy'n cynhyrchu espresso cryf. Defnyddir hwn yn arbennig ar gyfer espresso tarddiad sengl, lle mae llawer yn canfod y gall ergydion espresso heb eu dadlau brofi eu bod yn or-rymus; a chyda choffi a rhost ysgafnach nad ydynt yn gysylltiedig yn gyffredinol ag espresso, fel ffa coffi o darddiad Ethiopia neu Sumatra. Ar gyfer y paratoad hwn, yn gyffredinol defnyddir cymhareb o espresso 1:1 i ddŵr, i atal gwanhau gormodol, gyda'r espresso yn cael ei dynnu'n uniongyrchol i gwpan gyda'r dŵr presennol i darfu cyn lleied â phosibl ar yr amlosg.
Amrywiadau[golygu | golygu cod]
Gwneir yr americano rhewllyd trwy gyfuno espresso â dŵr oer yn lle dŵr poeth. Gwneir caffè lungo trwy echdynnu joch espresso am gyfnod hirach gan roi mwy o gyfaint, ond hefyd echdynnu rhai blasau chwerw. Gwneir caffè crema hefyd trwy echdynnu joch espresso yn sylweddol hirach na lungo. Gwneir red eye gyda choffi diferu yn lle dŵr poeth, a gellir ei alw'n ergyd yn y tywyllwch.
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
- Fideo, 'https://www.youtube.com/watch?v=5aDqNwMVEyc'
- 'How To Make An Americano'
- Fideo, 'Americano Coffee Recipe: The Easy Way To Make An Americano At Home'
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Americano". Oxford Dictionary of English. 2013. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-12-07. Cyrchwyd December 3, 2013.
- ↑ "Americano". Collins English Dictionary. 2014. Cyrchwyd March 22, 2014.
- ↑ Allerton, David J. (2010). I Only Have a Kitchen Because It Came with the House. The Foodies Handbook. t. 26. ISBN 9781446130018. Cyrchwyd October 19, 2014.
An espresso coffee diluted with hot water and containing no milk. An Italian term literally meaning ‘American coffee’
- ↑ Coyle, Cleo (2009). Holiday Grind - a coffeehouse mystery. Berkley Publishing Group. t. 228. ISBN 9781101151143. Cyrchwyd November 2, 2016.
caffe Americano, Americano—The Italian answer to American-style drip coffee. An espresso diluted with hot water. It has a similar strength to drip coffee but a different flavor. The drink’s origin dates back to World War II when American GIs stationed in Italy added hot water to their espressos to create a drink closer to the type of coffee they were used to back home.
- ↑ Maugham, W. Somerset (1928). "6. The Greek". Ashenden: Or the British Agent.
Then he took a fly drawn by a small and scraggy pony and rattled back over the stones to the Galleria, where he sat in the cool and drank an americano and looked at the people who loitered there...
- ↑ "Menu: Starbucks Coffee Company".
- ↑ "perthcoffeeproject.com". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-02-24.
- ↑ Espresso: Questions and Answers – Italiano drink order Archifwyd 2011-07-08 yn y Peiriant Wayback., 2005, Portland, OR; Regional: United States West – espresso profeta in westwood? Archifwyd 2011-07-08 yn y Peiriant Wayback., Los Angeles, CA, 2009