Neidio i'r cynnwys

Bwrdeistrefi Dinbych (etholaeth seneddol)

Oddi ar Wicipedia
Bwrdeistrefi Dinbych
Etholaeth Bwrdeistref
Creu: 1542
Diddymwyd: 1918
Math: Tŷ'r Cyffredin
Aelodau:Un

Roedd Bwrdeistrefi Dinbych yn gyn etholaeth Seneddol Gymreig a oedd yn dychwelyd un Aelod Seneddol i Dŷ'r Cyffredin, Senedd y Deyrnas Unedig. Sefydlwyd yr etholaeth o dan y Ddeddfau uno gan ddanfon ei gynrychiolydd cyntaf i Sansteffan ym 1542. Cafodd yr etholaeth ei ddiddymu ar gyfer Etholiad cyffredinol 1918.

Ffiniau

[golygu | golygu cod]

Yn wreiddiol roedd bwrdeiswyr trefi Dinbych, Rhuthun a'r Holt yn cael bwrw pleidlais yn yr etholaeth; ychwanegwyd tref Wrecsam i'r etholaeth ym 1832.

Yn draddodiadol credid bod yr etholaeth yn "eiddo" i deulu Myddleton Castell y Waun.[1]

Aelodau Seneddol

[golygu | golygu cod]

Aelodau Seneddol 1542-1660

[golygu | golygu cod]
Humphrey Llwyd
Etholwyd Ymgynyll Diddymu Aelod Nodyn
1542 16 Ionawr, 1542 28 Mawrth, 1544 Richard Myddelton
1545 23 Tachwedd, 1545 31 Ionawr, 1547 George Salusbury
1547 4 Tachwedd, 1547 15 Ebrill, 1552 Robert Myddelton
1553 1 Mawrth, 1553 31 Mawrth, 1553 Simon Thelwall
1553 5 Hydref, 1553 5 Rhagfyr, 1553 Simon Thelwall
1554 2 Ebrill, 1554 3 Mai, 1554 John Salesbury
1554 12 Tachwedd, 1554 16 Ionawr, 1555 Fulk Lloyd
1555 21 Hydref, 1555 9 Rhagfyr, 1555 John Evans
1558 20 Ionawr, 1558 17 Tachwedd, 1558 John Salesbury
1559 23 Ionawr, 1559 8 Mai, 1559 Simon Thelwall I
1562 neu 1563 11 Ionawr, 1563 2 Ionawr, 1567 Humphrey Llwyd
1571 2 Ebrill 1571 29 Mai, 1571 Simon Thelwall I
1572 8 Mai, 1572 19 Ebrill 1583 Richard Cavendish
1584 23 Tachwedd, 1584 14 September 1585 Richard Cavendish
1586 13 Hydref, 1586 23 Mawrth, 1587 Robert Wrote
1588 4 Chwefror, 1589 29 Mawrth, 1589 John Turbridge
1593 18 Chwefror, 1593 10 Ebrill 1593 Simon Thelwall II
1597 24 Hydref, 1597 9 Chwefror, 1598 John Panton
1601 27 Hydref, 1601 19 Rhagfyr, 1601 Richard Myddleton neu John Panton
1604 19 Mawrth, 1604 9 Chwefror, 1611 Hugh Myddleton
1614 5 Ebrill 1614 7 Mehefin, 1614 Hugh Myddleton
1620 16 Ionawr, 1621 8 Chwefror, 1622 Hugh Myddleton
1624 12 Chwefror, 1624 27 Mawrth, 1625 Hugh Myddleton
1625 17 Mai, 1625 12 August 1625 Hugh Myddleton
1626 6 Chwefror, 1626 15 Mehefin, 1626 Hugh Myddleton
1628 17 Mawrth, 1628 10 Mawrth, 1629 Hugh Myddleton
1640 13 Ebrill 1640 5 Mai, 1640 John Salusbury
1640 3 Tachwedd, 1640 5 Rhagfyr, 1648 Simon Thelwall
... 6 Rhagfyr, 1648 20 Ebrill 1653 Simon Thelwall
... 4 July 1653 12 Rhagfyr, 1653 dim cynrychiolydd
1654 3 September 1654 22 Ionawr, 1655 dim cynrychiolydd
1656 17 September 1656 4 Chwefror, 1658 dim cynrychiolydd
1658/59 27 Ionawr, 1659 22 Ebrill 1659 John Manley
... 7 Mai, 1659 20 Chwefror, 1660 anhysbys
... 21 Chwefror, 1660 16 Mawrth, 1660 anhysbys

Aelodau Seneddol 1660-1832

[golygu | golygu cod]
Y Llefarydd Syr John Trevor
Blwyddyn Aelod Plaid
1660 John Carter
1661 Syr John Salusbury
1685 Syr John Trevor
1689 Edward Brereton
1705 William Robinson
1708 Syr William Williams, Bt.
1710 John Roberts
1713 John Wynne
1715 John Roberts
1722 Robert Myddelton
1733 John Myddelton
1741 John Wynne
1747 Richard Myddelton
1788 Richard Myddelton
1797 Thomas Jones
1802 Yr Anrh. Frederick West
1806 Robert Myddelton Biddulph
1812 Arglwydd Kirkwall Tori
1818 John Wynne Griffith Chwig
1826 Frederick Richard West Tori
1830 Robert Myddelton-Biddulph Chwig

Aelodau Seneddol 1832-1918

[golygu | golygu cod]
Blwyddyn Aelod Plaid
1832 John Madocks Chwig
1835 Wilson Jones Ceidwadol
1841 Townshend Mainwaring Ceidwadol
1847 Frederick Richard West Ceidwadol
1857 Townshend Mainwaring Ceidwadol
1868 Watkin Williams Rhyddfrydol
1880 Robert Alfred Cunliffe Rhyddfrydol
1885 George Thomas Kenyon Ceidwadol
1895 William Tudor Howell Ceidwadol
1900 George Thomas Kenyon Ceidwadol
1906 Allen Clement Edwards Rhyddfrydol-Llafur
Ion 1910 William Ormsby-Gore Ceidwadol
1918 diddymu'r etholaeth

Etholiadau ers 1832

[golygu | golygu cod]

Etholiadau o'r 1830au i'r 1860au

[golygu | golygu cod]

Cafodd John Madocks ei ethol yn ddiwrthwynebiad ar gyfer Y Blaid Ryddfrydol yn etholiad 1832.

Etholiad cyffredinol 1835: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 987
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr Wilson Jones 490 66.9
Rhyddfrydol John Madocks 242 33.1
Mwyafrif 26
Y nifer a bleidleisiodd 74.2
Ceidwadwyr yn disodli Rhyddfrydol Gogwydd
Etholiad cyffredinol 1837: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 909
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr Wilson Jones 411 54.9
Rhyddfrydol T M Biddulph 338 33.1
Mwyafrif 73
Y nifer a bleidleisiodd 82.4
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd
Etholiad cyffredinol 1841: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 944
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr Townshend Mainwaring 365 54.1
Rhyddfrydol T M Biddulph 309 45.9
Mwyafrif 56
Y nifer a bleidleisiodd 71.4
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd

Penderfynodd Mainwaring i beidio ag amddiffyn ei sedd yn Etholiad 1847 ac etholwyd Frederick Richard West i'w olynu yn ddiwrthwynebiad ar ran y Blaid Geidwadol.

Etholiad cyffredinol 1852: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 858
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr Frederick Richard West 362 55.7
Rhyddfrydol W L Foulks 288 44.3
Mwyafrif 74
Y nifer a bleidleisiodd 75.8
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd
Etholiad cyffredinol 1857: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 861
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr Townshend Mainwaring 364 54.7
Rhyddfrydol J Maurice 302 45.3
Mwyafrif 62
Y nifer a bleidleisiodd 77.4
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd

Ail-etholwyd Mainwaring yn ddiwrthwynebiad yn etholiad 1859 a 1865.

Etholiad cyffredinol 1868: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 2,785
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Rhyddfrydol Charles James Watkin Williams 1,319 58.3
Ceidwadwyr Townshend Mainwaring 944 41.7
Mwyafrif 375
Y nifer a bleidleisiodd 81.3
Rhyddfrydol yn disodli Ceidwadwyr Gogwydd

Etholiadau yn y 1870au a'r 1880au

[golygu | golygu cod]
Watkin Williams AS
Etholiad cyffredinol 1874: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 2,879
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Rhyddfrydol Charles James Watkin Williams 1,238 50.7
Ceidwadwyr George Thomas Kenyon 1,208 49.3
Mwyafrif 30
Y nifer a bleidleisiodd 84.9
Rhyddfrydol yn cadw Gogwydd
Robert Cunliffe AS
Etholiad cyffredinol 1880: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 3,071
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Rhyddfrydol Robert Alfred Cunliffe 1,424 50.3
Ceidwadwyr George Thomas Kenyon 1,409 49.3
Mwyafrif 15
Y nifer a bleidleisiodd 92.3
Rhyddfrydol yn cadw Gogwydd
Etholiad cyffredinol 1885: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 3,414
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr George Thomas Kenyon 1,761 54.8
Rhyddfrydol Robert Alfred Cunliffe 1,455 45.2
Mwyafrif 306
Y nifer a bleidleisiodd 94.2
Ceidwadwyr yn disodli Rhyddfrydol Gogwydd
Etholiad cyffredinol 1886: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 3,414
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr George Thomas Kenyon 1,657 53.4
Rhyddfrydol J E Barlow 1,446 46.6
Mwyafrif 211
Y nifer a bleidleisiodd 90.9
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd

Etholiadau yn y 1890au

[golygu | golygu cod]
Howell Idris
Etholiad cyffredinol 1892: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 3,521
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr George Thomas Kenyon 1,664 51.5
Rhyddfrydol Thomas Howell Williams (Howell Idris) 1,566 48.5
Mwyafrif 98
Y nifer a bleidleisiodd 91.7
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd
W T howell AS
Etholiad cyffredinol 1895: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 3,751
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr William Tudor Howell 1,833 51.5
Rhyddfrydol W H Morgan 1,604 48.5
Mwyafrif 229
Y nifer a bleidleisiodd 97.6
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd

Etholiadau yn y 1900au

[golygu | golygu cod]
George Thomas Kenyon AS
Clem Edwards AS
Etholiad cyffredinol 1900: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 4,137
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr George Thomas Kenyon 1,862 51.5
Rhyddfrydol Allen Clement Edwards 1,752 48.5
Mwyafrif 110
Y nifer a bleidleisiodd 87.4
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd
Etholiad cyffredinol 1906: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 4,755
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Rhyddfrydol Allen Clement Edwards 2,533 56.4
Ceidwadwyr George Thomas Kenyon 1,960 43.6
Mwyafrif 573
Y nifer a bleidleisiodd 94.54
Rhyddfrydol yn disodli Ceidwadwyr Gogwydd

Etholiadau yn y 1910au

[golygu | golygu cod]
William Ormsby-Gore 1936
Etholiad cyffredinol Ionawr 1910: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 5,130
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr William Ormsby-Gore 2,437 50.1
Rhyddfrydol Allen Clement Edwards 2,427 48.5
Mwyafrif 10
Y nifer a bleidleisiodd 94.8
Ceidwadwyr yn disodli Rhyddfrydol Gogwydd
Etholiad cyffredinol Tachwedd 1910: Bwrdeistrefi Dinbych Etholfraint 5,130
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Ceidwadwyr William Ormsby-Gore 2,835 50.1
Rhyddfrydol G C Rees 2,376 49.9
Mwyafrif 9
Y nifer a bleidleisiodd 90.8
Ceidwadwyr yn cadw Gogwydd

Gweler Hefyd

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. James, Arnold J a Thomas, John E. Wales at Westminster - A History of the Parliamentry Representation of Wales 1800-1979 Gwasg Gomer 1981 ISBN 0 85088 684 8
  • British Parliamentary Election Results 1832-1885, compiled and edited by F.W.S. Craig (Macmillan Press 1977)
  • British Parliamentary Election Results 1885-1918, compiled and edited by F.W.S. Craig (Macmillan Press 1974)