Blönduós

Oddi ar Wicipedia
Blönduós
Mathdinas, former municipality of Iceland Edit this on Wikidata
Poblogaeth939 Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC±00:00 Edit this on Wikidata
Gefeilldref/i
Horsens, Moss, Nokia, Bwrdeistref Karlstad Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirNorðurland vestra Edit this on Wikidata
GwladBaner Gwlad yr Iâ Gwlad yr Iâ
Arwynebedd183 km² Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau65.67°N 20.3°W Edit this on Wikidata
Cod post540 Edit this on Wikidata
IS-BLO Edit this on Wikidata
Map
Lleoliad Blonduosbaer
Tai yn Blönduós

Mae Blönduós neu Blönduósbær yn dref a bwrdeisdref yng ngogledd Gwlad yr Iâ. Gorwedda yn Rhanbarth y Gogledd Orllewin, Norðurland vestra. Ystyr y gair 'Blönduós' yw aber yr afon Blanda - yn Islandeg ystyr ós yw 'aber' a blanda, yw 'cymysgedd'. Mae'n un o drefi twristiaeth prysuraf Gwlad yr Iâ. Ei phoblogaeth yw 865 ac mae ei thiriogaeth yn 182 km sgwâr.

Fel sawl tref a phentref ar yr ynys, ni ddatblygodd Blönduós yn bentref nes yn hwyr yn y 19g. Mae yna rai hen dai yn y pentref ond ceir clwster o dai o ddechrau'r 20g ar ochr ddeheuol yr afon.[1] Does gan Blönduós ddim harbwr dda a phrif rôl yr annedd yw fel canolfan llaeth i'r ffermydd lleol.

Lleoliad[golygu | golygu cod]

Blonduos, 2007

Lleolir Blönduós ar Ffordd Rhif 1, neu'r Hringvegur y gylchffordd sy'n teithio o amgylch Gwlad yr Iâ. Sair y dref ar aber yr afon rhewlifol, Blanda. Enwir y pentref ar ôl yr afon, (Blöndu yw'r 'oblique case' o Blandais). Ar y bryn uwchben y dref saif eglwys sydd â phensaerniaeth drawiadol sydd fod i adlewyrchu crater llosgfynydd.

Mae gan Blönduós hinsawdd 'tundra'.

Hanes[golygu | golygu cod]

Blönduós

Ffurfiwyd y lle presennol yn ei rhan orllewinol ar dir y ffermydd Hjaltabakka a Hnjúka, yn ei dwyreiniol ar fferm Ennis.

1875 a 1876, cafodd y dref yr hawl swyddogol fel dref fasnachol a phorthladd. Tyfodd yr anheddiad i ddechrau o gwmpas tŷ masnachu Thomas J. Thomsen, o Bergen yn Norwy a'i deulu, ond cafodd ei losgi i lawr ym 1914.

Arweiniodd gwelliant sylweddol yn y cysylltiadau allanol â Blönduós drwy adeiladu pont dur dros y Blanda ym 1897, a ddisodlwyd yn 1963 gan y bont concrid ]press stressed' gyntaf.

Ym 1976, codwyd cofeb er cof am y masnachwr.[2]

Hyd 1914, roedd y dref yn rhan o gymuned wledig Torfalækjarhreppur ac yna daeth yn gymuned wledig ar wahân (Isl Blönduóshreppur). 1988 Derbyniodd Blönduós y statws "kaupstaður", hynny yw, bwrdeisdref annibynnol (isl. Blönduoskaupstaður). Ym mis Mehefin 2002, unodd y gymuned wledig Engihlíðarhreppur â Blönduós.[2]

Poblogaeth[golygu | golygu cod]

Fel sy'n gyffredin ar draw Gwlad yr Iâ (heblaw am y de orllewin o gwmpas y brifddinas, Reykjavík gostwng yw hanes poblogaeth Blönduós yn gostwng (1997 i 2006: -14.5%), er y bu cynnydd bychan iawn iawn yn 2007.

Dyddiad Poblogaeth
1 Rhagfyr 1997: 1.043
1 Rhag. 2003: 958
1 Rhag. 2004: 917
1 Rhag. 2005: 903
1 Rhag. 2006: 892
1 Rhag. 2007: 895

Gefailldrefi[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. ""Hit Iceland information page about Iceland"". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-09-24. Cyrchwyd 2018-04-18.
  2. 2.0 2.1 T. Einarsson, H. Magnússon (Hrsg.): Íslandshandbókin. Náttúra, saga og sérkenni. Teil 1. Örn og Örlygur, Reykjavík 1989, S. 344.

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]