Barrau anghyflin
Mae'r barrau anghyflin[1] neu barrau anghymesur yn gamp mewn gymnasteg lle ceir dau far o uchder gwahanol. Yn wahanol i'r campau tebyg, barrau cyflin a bar llorweddol, bydd menywod yn cystadlu ar gamp y barrau anghyflin ac nid dynion.
[edit] Mae mesuriadau y barrau wedi eu cofnodi yng nghyfeirlys 'Apparatur Norms' y corff llywodraethol ryngwladol, Fédération Internationale de Gymnastique (FIG).
Yn ôl y Code de Pointage, mae gan y gymnasteg artiffisial uchder o 166 cm ar gyfer yr isaf a 246 cm ar gyfer yr uchaf o'r ddau rychwant, wedi'i fesur o'r ddaear gan gynnwys matiau 20 cm. Ar gais, gellir codi'r ddyfais 5 cm. Mae'r rhawiau o gwmpas ar ddiamedr o 3.9 cm. Mae'r pellter rhyngddynt rhwng 100 cm a 180 cm. Mae'r barrau wedi eu gwneud o wydr ffeibr gyda chot o bren, neu, yn llai cyffredin, wedi eu gwneud o bren.[2]
Mae'r bariau anwastad yn ddisgyblaeth offer mewn gymnasteg menywod ac maent hefyd yn rhan o amlddisgyblaeth gymnasteg. Mae arddangosiadau menywod ar y bariau anwastad yn debyg i gymnasteg dynion.
Hanes
[golygu | golygu cod]Cafodd y bariau anghymesur eu crybwyll gyntaf yn ysgrifenedig ym 1830 gan y Sbaenwr Francisco Amorós yn ei lyfr testun Manuel d’éducation physique, gymnastique et mora. Fodd bynnag, cymerodd fwy na 100 mlynedd cyn i drefniant y bariau anghymesur gael ei gyflwyno fel disgyblaeth cystadlu ym 1934 ym Mhencampwriaethau'r Gymnasteg Menywod y Byd yn Budapest. Yn y Gemau Olympaidd yr Haf 1936, gwnaeth y menywod yr ymarferion gorfodol ym mar y dynion, yn y dull rhydd y caniatawyd iddynt ei ddewis rhwng y ddwy ffurf bar. Hefyd ym Mhencampwriaethau'r Byd ym 1950, nid oedd y bariau anghymesur wedi gorfodi'n llawn eto: Roedd gan y gymnastwyr y dewis rhwng bariau anghymesur a'r cylchoedd. Ym 1952, cynhaliwyd cystadlaethau yn y bariau anghymesur am y tro cyntaf yng Ngemau Olympaidd yr Haf yn Helsinki fel dyfais cystadlu lawn.[3]
Mae'r barrau anghymesur wedi bod trwy sawl esblygiad ar hyd ei hanes.[4] Efallai mai un o'r nodweddion fwyaf sylfaenol yw y newidiwyd y pellter rhwng y bariau sawl gwaith. Yn y dechrau, roedd rhwng 43 a 45 cm, mae bellach wedi tyfu i 100 i 180 cm. Mae siâp y bar hefyd wedi newid: yn y gorffennol roeddent yn hirgrwn, maent bellach yn grwn gyda diamedr o 3.9 cm.
Graddio
[golygu | golygu cod]Yn wahanol i gamp y bar llorweddol neu'r cylchoedd mewn gymnasteg dynion, nid oes hawl i'r gymnast cael ei chodi i'r barrau anghyflin er mwyn dechrau ei rwtîn. Gallant gychwyn ei rwtîn ar y cyfarfpar unai gyda champ cymhleth neu syml, ar y bar uchaf neu isaf, rhedeg ato a defnyddio sbringfwr.[5]
Rhaid i rwtîn ar y barrau gynnwys:[5]
- Elfen hediad o'r bar uchel i'r bar isel a vice versa
- elfen hediad ar yr un bar
- O leiaf dau wahanol fath o afael ("grip"), ac elfen cylch bar agos ("close bar circle element")
- Di-hediadau gyda throad ar y bar, er enghraifft, troelli llawsefyll ("turning handstand")
- Dadlwytho
Sgôr
[golygu | golygu cod]Rhennir y sgorio i sawl maes. Dyfernir uchafswm o 2.5 pwynt i'r gofynion cyfansoddiad. Gellir neilltuo gwerth y cysylltiad ar gyfer cysylltiadau uniongyrchol ac mae'n llifo i'r Nodyn-D. Sgorir cysylltiad D- (hedfan o'r bar uchaf i'r bar isaf) ac elfennau C neu elfennau D- a D gyda 0.1 pwynt, ar gyfer cysylltu elfennau D- ac E-D a D- (hedfan o yn is i'r bar uchaf neu'n hedfan ar yr un bar) ac mae elfennau-C yn cael y gymnastwyr 0.2 pwynt.[6]
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Barrau cyflin
- Bar llorweddol
- Barrau anghyflin
- Y Trawst
- Llofnaid
- Ceffyl pwmel
- Y Cylchoedd
- Trampolîn
- Tumbling
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- The 2009-2012 Code of Points
- Disgrifiad o gyfarpar ar wefan FIG
- Gweirfa sgiliau bariau anghymesur (Saesneg, UDA)
- Animeiddiadau ac esboniadau elfennol o sgiliau'r Baria Anghymesur
- The Complete Book of Gymnastics, David Hunn, Ward Lock Ltd, Llundain, 1980, ISBN 99903-963-2-9
- Disgrifiad anomeiddiedig o dechnegau gymnasteg Archifwyd 2019-08-13 yn y Peiriant Wayback
- Disgrifiad o roi o elennau techneg y barrau anghymesur
- Llawlyfr Termau Chwraeon Ysgol Penweddig Archifwyd 2021-05-13 yn y Peiriant Wayback
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ http://termau.cymru/#asymmetrical%20bars
- ↑ "Gymnastics Internationals Federation: About WAG". FIG. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2009-07-05. Cyrchwyd 2009-10-02.
- ↑ Archifwyd (Dyddiad ar goll) yn gymmedia.com (Error: unknown archive URL), abgerufen am 24. November 2010
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=MDliHSA_Y1c
- ↑ 5.0 5.1 "WAG Code of Points 2009-2012". FIG. t. 24. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2011-12-19. Cyrchwyd 2009-10-02.
- ↑ "WAG Code of Points 2009-2012". FIG. t. 15. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2011-12-19. Cyrchwyd 2009-10-02.