Badakhshan (talaith)

Oddi ar Wicipedia
Badakhshan
MathTaleithiau Affganistan Edit this on Wikidata
PrifddinasFayzabad Edit this on Wikidata
Poblogaeth1,054,087 Edit this on Wikidata
Pennaeth llywodraethShah Waliullah Adeeb Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC+04:30 Edit this on Wikidata
Iaith/Ieithoedd
  swyddogol
Dari, Wsbeceg, Pashto, ieithoedd Pamir Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirAffganistan Edit this on Wikidata
GwladBaner Affganistan Affganistan
Arwynebedd44,059 km² Edit this on Wikidata
Uwch y môr3,669 metr Edit this on Wikidata
Yn ffinio gydaTakhar, Khyber Pakhtunkhwa Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau38°N 71°E Edit this on Wikidata
AF-BDS Edit this on Wikidata
Swydd pennaeth
  y Llywodraeth
llywodraethwr Edit this on Wikidata
Pennaeth y LlywodraethShah Waliullah Adeeb Edit this on Wikidata
Map

Mae Badakhshan (Perseg: بدخشان Badakhshān) yn un o daleithiau Affganistan, sy'n cynnwys 29 ardal. Lleolir y dalaith yng ngogledd-ddwyrain y wlad, rhwng pen gogleddol yr Hindu Kush a'r Amu Darya. Mae'n rhan o ranbarth hanesyddol Badakhshan. Fayzabad yw prifddinas y dalaith.

Lleoliad Badakhshan yn Affganistan

Mae Badakhshan yn ffinio ar Tajikistan i'r gogledd a'r dwyrain. Ymestyn rhimyn tenau o'r dalaith, a adnabyddir fel Coridor Wakhan, uwchben talaith Chitral yng ngogledd Pacistan i ffinio â Tsieina. Mae gan y dalaith cyfanswm o 44,059 km² o dir, gyda'r rhan fwyaf ohono yn cael ei llenwi gan fynyddoedd uchel yr Hindu Kush a'r Pamir.

Roedd Badakhshan yn gorwedd ar Lwybr y Sidan, yr hen lwybr masnach a gysylltai Tsieina a'r Dwyrain Canol trwy Ganolbarth Asia. Ers cwymp y Taliban mae llywodraeth Tsieina wedi cyfrannu'n sylweddol at gost prosiectau i wella ffyrdd y dalaith, efallai gyda golwg ar ei chyfoeth mwynol.

Tajikiaid yw'r mwyafrif o'r 1,542,000 trigolion, gyda lleiafrifoedd Uzbek a Kyrgyz.

Yn wahanol i'r rhan fwyaf o weddill Affganistan, mae'r Sunni yn ffurfio mwyafrif o'r boblogaeth, a cheir yn ogystal lleiafrif Mwslem Ismailia. Oherwydd y gwahaniaethau ethnig ac enwadol hyn, ni fu'r dalaith erioed yn gadarnle i'r Taliban. Ar sawl ystyr mae'r ardal yn agosach yn ddiwyllianol i wledydd Mwslim Canolbarth Asia i'r gogledd, fel Kyrgyzstan.

Taleithiau Affganistan Baner Affganistan
Badakhshan | Badghis | Baghlan | Balkh | Bamiyan | Daykundi | Farah | Faryab | Ghazni | Ghor | Helmand | Herat | Jowzjan vJowzjan | Kabul | Kandahar | Kapisa | Khost | Kunar | Kunduz | Laghman | Lowgar | Nangarhar | Nimruz | Nurestan | Oruzgan | Paktia | Paktika | Panjshir | Parwan | Samangan | Sar-e Pol | Takhar | Wardak | Zabul