Utica, Efrog Newydd

Oddi ar Wicipedia
Utica, Efrog Newydd
Mathdinas o fewn talaith Efrog Newydd, tref ddinesig Edit this on Wikidata
Poblogaeth65,283 Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 2 Ionawr 1734 Edit this on Wikidata
Cylchfa amserCylchfa Amser y Dwyrain Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirOneida County Edit this on Wikidata
GwladBaner Unol Daleithiau America Unol Daleithiau America
Arwynebedd44.066706 km², 44.067213 km² Edit this on Wikidata
Uwch y môr139 ±1 metr Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau43.1008°N 75.2325°W Edit this on Wikidata
Cod post13500–13599 Edit this on Wikidata
Swydd pennaeth
  y Llywodraeth
Mayor of Utica, New York Edit this on Wikidata
Map
Erthygl am y ddinas yn Efrog Newydd yw hon. Gweler hefyd Utica (gwahaniaethu).
Golygfa ar ganol Utica

Dinas yn nhalaith Efrog Newydd, Unol Daleithiau America, sy'n ddinas sirol Oneida County, yw Utica. Gorwedd dinas Utica yn yr ardal a adnabyddir fel Dyffryn Mohawk (Mohawk Valley) a Rhanbarth Leatherstocking yng nghanolbarth Talaith Efrog Newydd. Mae gan y ddinas nifer o barciau cyhoeddus a lleoedd ar gyfer chwaraeon haf a gaeaf. Utica a dinas gyfagos Rome yw prif ganolfannau Ardal Ystadegol Utica–Rome, sy'n cynnwys swyddi Oneida a Herkimer. Ei llysenw yw "Sin City". Poblogaeth: 60,651 (2000).

Cysylltiadau Cymreig[golygu | golygu cod]

Datblygodd un o gymunedau mwyaf yr Americanwyr Cymreig, ac yn sicr un o'r rhai mwyaf dylanwadol, yn Utica. Sefydlodd rhai Cymry yn yr ardal mor gynnar â diwedd y 18g. Ar ôl dioddef cynaeafau gwael yn 1789 a 1802 ac yn y gobaith ennill rhagor o dir, daeth mewnfudwyr Cymreig eraill i ychwanegu at y pum teulu gwreiddiol gan ymgartrefu yn nhreflannau Stueben, Utica a Remsen. Y Cymry oedd y cyntaf i gyflwyno'r diwydiant llaeth i'r ardal, gan dynnu ar eu profiad yn y famwlad, a daeth menyn Cymreig yn nwydd gwerthfawr ym marchnadau Efrog Newydd. Sefydlwyd argraffweisg yn Utica ac roedd wedi'i sefydlu fel prif ganolfan diwylliannol y Cymry yn America erbyn 1830. Roedd yna 19 o gyhoeddwyr gwahanol a argraffodd tua 240 o lyfrau Cymraeg, 4 cylchgrawn Ymneilltuol a'r papur newydd dylanwadol Y Drych.

Yma y cyhoeddai Robert Everett (1791 - 1875), sawl papur a chylchgrawn, gan ymgyrchu yn erbyn caethwasanaeth pobl dduon, gan gynnwys Y Cenhadwr Americanaidd a'r Dyngarwr. Cyfrifid ef yr Americanwr mwyaf poblogaeidd gan lawer. Cyhoeddai'r papurau o'i gartref yn Stueben, cymuned fechan y tu allan i Utica, lle bu'n weinidog ar ddau gapel: 'Capel Uchaf' a chapel 'Penymynydd'.

Mae'r Cymry a gysylltir ag Utica yn cynnwys:

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]