Silesia
.jpeg) | |
 | |
| Math | rhanbarth, ardal hanesyddol, ardal ddiwylliannol  |
|---|---|
| Prifddinas | Wrocław |
| Cylchfa amser | CET |
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad | Gwlad Pwyl, tsiecia, yr Almaen |
| Arwynebedd | 40,000 km² |
| Cyfesurynnau | 51°N 17°E |
 | |
Rhanbarth hanesyddol yng nghanolbarth Ewrop yw Silesia (Pwyleg: Śląsk; Almaeneg: Schlesien; Tsieceg: Slezsko). Saif ar y ddwy ochr i afon Oder, a gellir ei rannu yn Silesia Isaf, sy'n wastadedd gyda dinas Wrocław (Breslau) fel canolfan. a Silesia Uchaf, sy'n fynyddig, ac yn cynnwys un o ardaloedd diwydiannol pwysocaf Ewrop yn y de-ddwyrain. Yn y canrifoedd diwethaf, mae'r ardal wedi bod ym meddiant Awstria-Hwngari a'r Almaen, ond ers 1945 mae'r rhan fwyaf wedi bod yn eiddo i Wlad Pwyl, gyda rhannau llai ym meddiant yr Almaen a Gweriniaeth Tsiec.
Tua#'r flwyddyn 1000 roedd ym meddiant Gwlad Pwyl, a sefydlodd Bolesław I Archesgobaeth Wrocław. O'r 12g ymlaen, daeth y boblogaeth yn Selesia Isaf yn fwyfwy Almaenig, ac eithrio ychydig o Sorbiaid Slafonig. Webyn y 14g roedd ym meddiant teyrnas Bohemia. Gyda Bohemia, daeth yn eiddo i deulu'r Habsburg yn 1526.
Wedi marwolaeth yr Ymerawdwr Glân Rhufeinig Siarl VI yn 1740, hawliwyd Silesia gan Ffrederic II, brenin Prwsia. Wedi tri rhyfel (1740-1742, 1744-1745 a 1756-1763) llwyddodd Ffredreic i gipio Silesia. Daeth yn rhan o Ymerodraeth yr Almaen gyda Prwsia yn 1871.
.png)