Ras ffos a pherth 3000 metr

Oddi ar Wicipedia
Pencampwriaeth y Byd 2009, Berlin

Y Ras ffos a pherth 3000 metr yw'r pellter mwyaf cyffredin ar gyfer y ras ffos a pherth mewn cystadlaethau trac a maes athletig. Mae'n ras rhwystr sydd a'i enw yn deillio o rasys ceffylau ffos a pherth.

Rheolau[golygu | golygu cod]

Mae'n un o'r cystadlaethau trac yn y Gemau Olympaidd ac yn y Pencampwriaethau Athletau'r Byd; mae hefyd yn gamp sy'n cael ei gydnabod gan y Gymdeithas Ffederasiynau Athletau Rhyngwladol (IAAF).[1] Mae'r rhwystrau ar gyfer y dynion yn 914 milimetr o uchder, ac ar gyfer y merched yn 762 milimetr. Mae'r naid dŵr yn rhwystr sy'n cael ei ddilyn gan bwll o ddŵr gydag ardal glanio 3.66 metr o led × 0.70 metr. Sydd wedyn yn llethri ar i fyny 700 milimetr i ddod yn lefel gydag wyneb y trac.

Hyd y ras fel arfer yw 3,000 metr ; mae rasys ieuenctid a rhai rasys meistr yn cael eu rhedeg dros 2000 metr, fel y bu rasys i fenywod cynt. Mae gan gylch y trac pedwar rhwystr cyffredin ac un naid dŵr. Dros 3000 metr, bydd raid i bob rhedwr clirio cyfanswm o 28 rwystrau cyffredin a saith naid dŵr. Mae hyn yn golygu bod angen cwblhau saith lap, ar ôl cychwyn gyda ffracsiwn o lap rhedeg heb rwystrau. Mae'r neidiau dŵr yn cael eu lleoli ar dro ôl, naill ai y tu mewn i'r lôn fewnol neu y tu allan i'r lôn allanol.

Dimensiwn y rhwystrau

Yn wahanol i'r rhai a ddefnyddir mewn rasys dros y clwydi, nid yw rhwystrau ras ffos yn disgyn o gael eu taro. Mae'r rheolau yn caniatáu i athletwr i drafod y rhwystr mewn unrhyw ffordd, felly mae llawer o redwyr yn camu ar eu pen. Caiff pedwar rhwystrau eu gwasgaru'n o gwmpas y trac ar lefel y ddaear, a'r pumed rhwystr ar frig yr ail dro yw'r naid dŵr. Mae llethr y naid dŵr yn cynorthwyo rhedwyr gyda mwy o allu i neidio gan fod naid hir yn arwain at lanio mewn ardal lle nad yw'r dŵr mor fas.

Y 25 gorau erioed[golygu | golygu cod]

Enillwyr medalau olympaidd[golygu | golygu cod]

Dynion[golygu | golygu cod]

Naid dŵr yn ras ffos a pherth y dynion yn Gemau Olympaidd yr Haf 1908
Gemau Aur Arian Efydd
1920 Antwerp
Percy Hodge
 Y DU
Patrick Flynn
  UDA
Ernesto Ambrosini
  Yr Eidal
1924 Paris
Ville Ritola
  Y Ffindir
Elias Katz
  Y Ffindir
Paul Bontemps
  Ffrainc
1928 Amsterdam
Toivo Loukola
  Y Ffindir
Paavo Nurmi
  Y Ffindir
Ove Andersen
  Y Ffindir
1932 Los Angeles
Volmari Iso-Hollo
  Y Ffindir
Thomas Evenson
 Y DU
Joe McCluskey
  UDA
1936 Berlin
Volmari Iso-Hollo
  Y Ffindir
Kalle Tuominen
  Y Ffindir
Alfred Dompert
 Germany
1948 Llundain
Tore Sjöstrand
 Sweden
Erik Elmsäter
 Sweden
Göte Hagström
 Sweden
1952 Helsinki
Horace Ashenfelter
  UDA
Vladimir Kazantsev
  Yr Undeb Sofietaidd
John Disley
 Y DU
1956 Melbourne
Chris Brasher
 Y DU
Sándor Rozsnyói
 Hungary
Ernst Larsen
  Norwy
1960 Rhufain
Zdzisław Krzyszkowiak
  Gwlad Pwyl
Nikolay Sokolov
  Yr Undeb Sofietaidd
Semyon Rzhishchin
  Yr Undeb Sofietaidd
1964 Tokyo
Gaston Roelants
  Gwlad Belg
Maurice Herriott
 Y DU
Ivan Belyayev
  Yr Undeb Sofietaidd
1968 Dinas Mexico
Amos Biwott
 Cenia
Benjamin Kogo
 Cenia
George Young
  UDA
1972 Munich
Kipchoge Keino
 Cenia
Ben Jipcho
 Cenia
Tapio Kantanen
  Y Ffindir
1976 Montreal
Anders Gärderud
 Sweden
Bronisław Malinowski
  Gwlad Pwyl
Frank Baumgartl
  Dwyrain yr Almaen
1980 Moscow
Bronisław Malinowski
  Gwlad Pwyl
Filbert Bayi
 Tanzania
Eshetu Tura
 Ethiopia
1984 Los Angeles
Julius Korir
 Cenia
Joseph Mahmoud
  Ffrainc
Brian Diemer
  UDA
1988 Seoul
Julius Kariuki
 Cenia
Peter Koech
 Cenia
Mark Rowland
 Y DU
1992 Barcelona
Matthew Birir
 Cenia
Patrick Sang
 Cenia
William Mutwol
 Cenia
1996 Atlanta
Joseph Keter
 Cenia
Moses Kiptanui
 Cenia
Alessandro Lambruschini
  Yr Eidal
2000 Sydney
Reuben Kosgei
 Cenia
Wilson Boit Kipketer
 Cenia
Ali Ezzine
 Moroco
2004 Athen
Ezekiel Kemboi
 Cenia
Brimin Kipruto
 Cenia
Paul Kipsiele Koech
 Cenia
2008 Beijing
Brimin Kipruto
 Cenia
Mahiedine Mekhissi-Benabbad
  Ffrainc
Richard Kipkemboi Mateelong
 Cenia
2012 Llundain
Ezekiel Kemboi
 Cenia
Mahiedine Mekhissi-Benabbad
  Ffrainc
Abel Mutai
 Cenia
02016 Rio de Janeiro
Conseslus Kipruto
 Cenia
Evan Jager
  UDA
Mahiedine Mekhissi-Benabbad
  Ffrainc

Merched[golygu | golygu cod]

Gemau Aur Arian Efydd
2008 Beijing
Gulnara Samitova-Galkina
  Rwsia
Eunice Jepkorir
 Cenia
Yekaterina Volkova
  Rwsia
2012 Llundain[30][31]
Habiba Ghribi
 Tiwnisia
Sofia Assefa
 Ethiopia
Milcah Chemos Cheywa
 Cenia
2016 Rio de Janeiro
Ruth Jebet
 Bahrain
Hyvin Kiyeng Jepkemoi
 Cenia
Emma Coburn
  UDA

Enillwyr medalau Pencampwriaethau'r byd[golygu | golygu cod]

Dynion[golygu | golygu cod]

Pencampwriaeth Aur Arian Efydd
1983 Helsinki
 Patriz Ilg  Dwyrain yr Almaen  Bogusław Mamiński  Gwlad Pwyl  Colin Reitz  Y DU
1987 Rhufain
 Francesco Panetta  Yr Eidal  Hagen Melzer  Gorllewin yr Almaen  William Van Dijck  Gwlad Belg
1991 Tokyo
 Moses Kiptanui  Cenia  Patrick Sang  Cenia  Azzedine Brahmi  Algeria
1993 Stuttgart
 Moses Kiptanui  Cenia  Patrick Sang  Cenia  Alessandro Lambruschini  Yr Eidal
1995 Gothenburg
 Moses Kiptanui  Cenia  Christopher Kosgei  Cenia  Saad Al-Asmari  Saudi Arabia
1997 Athen
 Wilson Boit Kipketer  Cenia  Moses Kiptanui  Cenia  Bernard Barmasai  Cenia
1999 Seville
 Christopher Kosgei  Cenia  Wilson Boit Kipketer  Cenia  Ali Ezzine  Moroco
2001 Edmonton
 Reuben Kosgei  Cenia  Ali Ezzine  Moroco  Bernard Barmasai  Cenia
2003 Saint-Denis
 Saif Saaeed Shaheen  Qatar  Ezekiel Kemboi  Cenia  Eliseo Martín  Sbaen
2005 Helsinki
 Saif Saaeed Shaheen  Qatar  Ezekiel Kemboi  Cenia  Brimin Kipruto  Cenia
2007 Osaka
 Brimin Kipruto  Cenia  Ezekiel Kemboi  Cenia  Richard Mateelong  Cenia
2009 Berlin
 Ezekiel Kemboi  Cenia  Richard Mateelong  Cenia  Bouabdellah Tahri  Ffrainc
2011 Daegu
 Ezekiel Kemboi  Cenia  Brimin Kipruto  Cenia  Mahiedine Mekhissi-Benabbad  Ffrainc
2013 Moscow
 Ezekiel Kemboi  Cenia  Conseslus Kipruto  Cenia  Mahiedine Mekhissi-Benabbad  Ffrainc
2015 Beijing
 Ezekiel Kemboi  Cenia  Conseslus Kipruto  Cenia  Brimin Kipruto  Cenia
2017 Llundain
 Conseslus Kipruto  Cenia  Soufiane El Bakkali  Moroco  Evan Jager  Unol Daleithiau
Ras y Merched Pencampwriaethau Byd 2007

Merched[golygu | golygu cod]

Pencampwriaeth Aur Arian Efydd
2005 Helsinki
 Dorcus Inzikuru  Wganda  Yekaterina Volkova  Rwsia  Jeruto Kiptum  Cenia
2007 Osaka
 Yekaterina Volkova  Rwsia  Tatyana Petrova  Rwsia  Eunice Jepkorir  Cenia
2009 Berlin
Gwag [25][32]  Yuliya Zarudneva  Rwsia  Milcah Chemos Cheywa  Cenia
2011 Daegu
 Habiba Ghribi  Tiwnisia  Milcah Chemos Cheywa  Cenia  Mercy Wanjiku  Cenia
2013 Moscow
 Milcah Chemos Cheywa  Cenia  Lydiah Chepkurui  Cenia  Sofia Assefa  Ethiopia
2015 Beijing
 Hyvin Jepkemoi  Cenia  Habiba Ghribi  Tiwnisia  Gesa Felicitas Krause  Yr Almaen
2017 London
 Emma Coburn  Unol Daleithiau  Courtney Frerichs  Unol Daleithiau  Hyvin Jepkemoi  Cenia

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "3000 metres steeplechase". International Association of Athletics Federations. Cyrchwyd 5 January 2015.
  2. "All-time men's best 3000m steeplechase". IAAF. 5 Mai 2017. Cyrchwyd 5 Mai 2017.
  3. David Martin (22 Gorffennaf 2011). "With near World record run, Kipruto steals the show in Monaco - Samsung Diamond League". IAAF. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-07-26. Cyrchwyd 23 Gorffennaf 2011.
  4. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 20 Gorffennaf 2018. Cyrchwyd 1 Awst 2018.
  5. http://www.iaaf.org/results/diamond-league-meetings/2014/memorial-van-damme-5379/men/3000-metres-steeplechase/final/result
  6. "3000 Metres Steeplechase Results" (PDF). Samsung Diamond League. Omega Timing. 6 Gorffennaf 2013. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 5 Hydref 2013. Cyrchwyd 7 Gorffennaf 2013. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  7. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 5 Mehefin 2016. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2016-12-21. Cyrchwyd 5 Mehefin 2016.
  8. "3000m Steeplechase Results" (PDF). static.sportresult.com. 4 Gorffennaf 2015. Cyrchwyd 5 Gorffennaf 2015.
  9. "3000 Metres Steeplechase Results" (PDF). IAAF. 18 Awst 2009. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2013-05-23. Cyrchwyd 18 Awst 2009.
  10. "3000 Metres Steeplechase Results". www.diamondleague-lausanne.com. 8 Gorffennaf 2010. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 10 Gorffennaf 2010. Cyrchwyd 9 Gorffennaf 2010. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  11. "All-time women's best 3000m steeplechase". IAAF. 5 Mai 2017. Cyrchwyd 5 Mai 2017.
  12. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 20 Gorffennaf 2018. Cyrchwyd 1 Awst 2018.
  13. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 27 Awst 2016. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 17 Hydref 2016. Cyrchwyd 27 Awst 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  14. Cathal Dennehy (27 Mai 2017). "Chespol stuns with world U20 record in Eugene – IAAF Diamond League". IAAF. Cyrchwyd 27 Mai 2017.
  15. World record obliterates memories of Osaka for Galkina-Samitova
  16. "Prefontaine Classic 2016 Results". tilastopaja.org. 28 Mai 2016. Cyrchwyd 28 Mai 2016.
  17. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 20 Gorffennaf 2018. Cyrchwyd 1 Awst 2018.
  18. "3000m Steeplechase Results" (PDF). IAAF. 11 Awst 2017. Cyrchwyd 12 Awst 2017.
  19. 19.0 19.1 "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 27 Awst 2017. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2019-12-20. Cyrchwyd 27 Awst 2017.
  20. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 11 Medi 2015. Cyrchwyd 12 Medi 2015.
  21. "3000m Steeplechase Results". IAAF. 11 Mehefin 2017. Cyrchwyd 12 Mehefin 2017.
  22. 22.0 22.1 "3000 Metres Steeplechase Results". IAAF. 7 Mehefin 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-06-15. Cyrchwyd 7 Mehefin 2012.
  23. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 20 Gorffennaf 2018. Cyrchwyd 1 Awst 2018.
  24. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 20 Gorffennaf 2018. Cyrchwyd 1 Awst 2018.
  25. 25.0 25.1 World champion steeplechaser Marta Dominguez banned for doping
  26. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 20 Gorffennaf 2018. Cyrchwyd 1 Awst 2018.
  27. "3000m Steeplechase Results" (PDF). sportresult.com. 20 Gorffennaf 2018. Cyrchwyd 1 Awst 2018.
  28. 28.0 28.1 "3000 Metres Steeplechase Results" (PDF). IAAF. 17 Awst 2009. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 25 March 2012. Cyrchwyd 20 Medi 2009. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  29. Bob Ramsak (17 Awst 2012). "Zaripova world lead the best of new Olympic champions in Stockholm - REPORT - Samsung Diamond League". IAAF. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-08-19. Cyrchwyd 17 Awst 2012.
  30. Dyfarnwyd y fedal aur yn wreiddiol i Yuliya_Zaripova, ond cafodd ei dynnu oddi wrthi yn 2016 oherwydd troseddau cyffuriau.
  31. "The decisions of the Lausanne (Switzerland) Court of Arbitration for Sport regarding the Russian medalists". rusada.ru. 24 March 2016. Archived from the original on 9 Chwefror 2017. 
  32. "Spanish runner Marta Dominguez banned 3 years by CAS". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-11-20. Cyrchwyd 2018-08-23.