Gweriniaeth Catalwnia (2017)

Oddi ar Wicipedia
Gweriniaeth Catalwnia
República Catalana
Baner Catalwnia Arfbais Catalwnia
Baner Arfbais
Arwyddair:
Anthem: Els Segadors
"Y Cynaeafwyr"
Lleoliad Catalwnia
Lleoliad Catalwnia
Prifddinas Barcelona
Dinas fwyaf
Iaith / Ieithoedd swyddogol Catalaneg, Ocsitaneg, Sbaeneg ac Araneg
Llywodraeth Gweriniaeth
Carles Puigdemont
Cyhoeddiad o Annibyniaeth
27 Hydref 2017
Arwynebedd
 - Cyfanswm
 - Dŵr (%)
 
32108 km² (55ed)
8.67
Poblogaeth
 - Amcangyfrif 2006
 - Cyfrifiad 2016
 - Dwysedd
 
7,522,596 (85ed)
7,522,596
-/km² (-)
CMC (PGP)
 - Cyfanswm
 - Y pen
Amcangyfrif -
$336.162 (-)
- (-)
Indecs Datblygiad Dynol (-) - (-) – -
Arian cyfred Ewro () (EUR)
Cylchfa amser
 - Haf
CET (UTC+1)
CEST (UTC+2)
Côd ISO y wlad .se1
Côd ffôn ++34 93 (Barcelona)
+34 97 (gweddill Catalwnia)
1 Hefyd .eu

Sefydlwyd Gweriniaeth Catalwnia (Catalaneg: República Catalana, Sbaeneg: República Catalana, Ocsitaneg: Republica Catalana) gan Lywodraeth Catalwnia ar 27 Hydref 2017.[1][2][3] Fe'i sefydlwyd yn dilyn pleidlais o dros 90% o blaid annibyniaeth yn Refferendwm ynghylch annibyniaeth Catalwnia 2017. Roedd y refferendwm yma'n anghyfreithlon yn ôl Llywodraeth Sbaen, ac nid yw wedi cydnabod Gweriniaeth Catalwnia.[4]

O fewn hanner awr i Lywodraeth Catalwnia wneud Datganiad o Annibyniaeth, gosododd Senedd Sbaen Erthygl 155 o Gyfansoddiad Sbaen mewn grym a diarddelwyd (neu diswyddwyd) prif swyddogion y Llywodraeth a diddymwyd Llywodraeth Catalwnia gan Mariano Rajoy gan alw Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2017. Mewn ymateb i hyn, dywedodd Arlywydd Catalwnia, Carles Puigdemont, mai dim ond Llywodraethau all ddileu neu ddiarddel llywodraethau, mewn democratiaeth. Galwodd hefyd ar Gatalaniaid i wrthsefyll yn heddychlon cynlluniau Sbaen i weithredu Erthygl 155.

Wedi'r Datganiad o Annibyniaeth, a datganiad gan Carles Puigdemont yn sefydlu Gweriniaeth Catalwnia, dechreuodd llywodraeth Sbaen weithredu yn erbyn yr ymgyrch dros annibyniaeth ac yn erbyn Llywodraeth catalwni; ni chodwyd dwrn yn eu herbyn mewn unrhyw fodd.[5][6] Trodd Puigdemont aa nifer o'i Gabined yn alltud i Wlad Belg gan fod gwys i'w herlyn ym Madrid wedi'i gyhoeddi. Y cyhuddiadau yn eu herbyn gan y Twrnai Cyffredinol oedd: gwrthryfela, annog gwrthryfel (sedition) a lladrad ('lladrad'[7]) [8][9][9] drennydd, datganodd llys yn Sbaen fod y Datganiad o Annibyniaeth wedi'i ganslo.[10] Arestiwyd 9 o aelodau o Weriniaeth Catalwnia ar 2 Tachwedd a chyhoeddwyd gwarant Ewropeaidd i arestio Puigdemont a phedwar arall nad oeddent wedi mynd i'r llys.[11][12]

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Self-Catalan parliament (only 70 parlamentarians of 140) votes to declare independence from Spain". The Guardian. 27 Hydref 2017. Cyrchwyd 27 Hydref 2017.
  2. "Catalans race to create a new currency and economic fortress as independence counter-attack builds". The Telegraph. 28 Hydref 2017. Cyrchwyd 31 Hydref 2017.
  3. "El Gobierno ve "efectos jurídicos y vinculantes" en la declaración de independencia". La Vanguardia (yn Spanish). 30 Hydref 2017. Cyrchwyd 31 Hydref 2017.CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. "Catalan parliament declares independence from Spain". Reuters. 27 Hydref 2017. Cyrchwyd 27 Hydref 2017.
  5. Tadeo, Maria; Strauss, Marine; Duarte, Esteban (30 Hydref 2017). "Catalonia Bows to Spanish Authority as Rajoy's Strategy Prevails". Bloomberg. Cyrchwyd 30 Hydref 2017.
  6. "Work resumes normally in Catalonia as Spain enforces direct rule". Barcelona, Madrid. Reuters. 30 Hydref 2017. Cyrchwyd 30 Hydref 2017.
  7. Geiriadur yr Academi
  8. Guindal, Carlota (30 Hydref 2017). "La Fiscalía se querella contra Puigdemont y el Govern por rebelión y sedición". La Vanguardia (yn Spanish). Cyrchwyd 30 Hydref 2017.CS1 maint: unrecognized language (link)
  9. 9.0 9.1 Jones, Sam (30 Hydref 2017). "Spanish prosecutor calls for rebellion charges against Catalan leaders". The Guardian. Barcelona. Cyrchwyd 30 Hydref 2017.
  10. "El Constitucional suspende la declaración de independencia de Catalunya". eldiario.es (yn Spanish). 31 Hydref 2017. Cyrchwyd 31 Hydref 2017.CS1 maint: unrecognized language (link)
  11. Jones, Sam (2 Tachwedd 2017). "Spanish judge jails eight members of deposed Catalan government". The Guardian. Madrid. Cyrchwyd 2 Tachwedd 2017.
  12. "Catalan ex-ministers held by Spain court". BBC News. 2 Tachwedd 2017.
Eginyn erthygl sydd uchod am Gatalwnia. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato