Tarddiad gwerin: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Daffy (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Daffy (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
Mae '''tarddiad gwerin''' yn cyfeirio at ddadansoddiad o darddiad gair sy ddim yn gyson â'i tharddiad hanesyddol. Yn aml mae tarddiadau gwerin yn ymddangos oherwydd bod siaradwyr yn gweld neu yn dychmygu cysylltiadau rhwng geiriau sy'n awgrymu perthynas rhyngddynt, er nad oedd perthynas o'r fath yn hanesyddol. Mae rhai tarddiadau gwerin yn dod yn lled gyffredin. Gall tarddiad gwerin arwain at newid i ffurf y gair i adlewyrchu'r dadansoddiad newydd ohono neu ffurfiau newydd eraill wedi'u seilio ar y dadansoddiad. Er enghraifft:
Mae '''tarddiad gwerin''' yn cyfeirio at ddadansoddiad o darddiad gair sy ddim yn gyson â'i darddiad hanesyddol. Yn aml mae tarddiadau gwerin yn ymddangos oherwydd bod siaradwyr yn gweld neu yn dychmygu tebygrwydd rhwng geiriau sy'n awgrymu perthynas rhyngddynt, er nad oedd perthynas o'r fath yn hanesyddol. Mae rhai tarddiadau gwerin yn dod yn lled gyffredin. Gall tarddiad gwerin arwain at newid i ffurf y gair i adlewyrchu'r dadansoddiad newydd ohono neu ffurfiau newydd eraill wedi'u seilio ar y dadansoddiad. Er enghraifft:


* Mae'r gair (tafodieithol) Cymraeg ''cadpen'' yn adlewyrchu ffrwyth tarddiad gwerin. Benthyciad ydyw o'r Saesneg ''captain'' fel ''capten'', wedi'i ddeall fel gair cyfansawdd o ''cad'' 'brywdr' a ''pen'' 'arweinydd' ac yn newid ei ffurf i adlewyrchu hyn.
* Mae'r gair (tafodieithol) Cymraeg ''cadpen'' yn adlewyrchu ffrwyth tarddiad gwerin. Benthyciad ydyw o'r Saesneg ''captain'' fel ''capten'', wedi'i ddeall fel gair cyfansawdd o ''cad'' 'brywdr' a ''pen'' 'arweinydd' ac yn newid ei ffurf i adlewyrchu hyn.
Llinell 9: Llinell 9:
[[da:Folkeetymologi]]
[[da:Folkeetymologi]]
[[de:Volksetymologie]]
[[de:Volksetymologie]]
[[en:Folk etymology]]
[[fr:Étymologie populaire]]
[[fr:Étymologie populaire]]
[[it:Pseudoetimologia]]
[[it:Pseudoetimologia]]

Fersiwn yn ôl 12:46, 30 Rhagfyr 2006

Mae tarddiad gwerin yn cyfeirio at ddadansoddiad o darddiad gair sy ddim yn gyson â'i darddiad hanesyddol. Yn aml mae tarddiadau gwerin yn ymddangos oherwydd bod siaradwyr yn gweld neu yn dychmygu tebygrwydd rhwng geiriau sy'n awgrymu perthynas rhyngddynt, er nad oedd perthynas o'r fath yn hanesyddol. Mae rhai tarddiadau gwerin yn dod yn lled gyffredin. Gall tarddiad gwerin arwain at newid i ffurf y gair i adlewyrchu'r dadansoddiad newydd ohono neu ffurfiau newydd eraill wedi'u seilio ar y dadansoddiad. Er enghraifft:

  • Mae'r gair (tafodieithol) Cymraeg cadpen yn adlewyrchu ffrwyth tarddiad gwerin. Benthyciad ydyw o'r Saesneg captain fel capten, wedi'i ddeall fel gair cyfansawdd o cad 'brywdr' a pen 'arweinydd' ac yn newid ei ffurf i adlewyrchu hyn.
  • Cafodd y gair mwnci ei ddeall fel gair cyfansawdd o mwng a ci, ac felly crëwyd y ffurf luosog mwncŵn mewn rhai tafodieithoedd.