Asoka: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: my:အသောကမင်း |
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: be-x-old:Ашока |
||
Llinell 24: | Llinell 24: | ||
[[bat-smg:Ašuoka]] |
[[bat-smg:Ašuoka]] |
||
[[be:Ашока]] |
[[be:Ашока]] |
||
[[be-x-old:Ашока]] |
|||
[[bg:Ашока]] |
[[bg:Ашока]] |
||
[[bn:মহামতি অশোক]] |
[[bn:মহামতি অশোক]] |
Fersiwn yn ôl 11:14, 4 Tachwedd 2010
Ymerawdwr Ymerodraeth y Maurya yn India o 268 CC hyd 231 CC oedd Asoka, hefyd Ashoka, a elwir yn Asoka Fawr. Roedd ei ymerodraeth yn ymestyn o’r hyn sy’n awr yn Afghanistan hyd Bengal ac i’r de cyn belled a Mysore.
Ystyr ei enw yn yr iaith Pali yw “rhydd o ofalon”. Roedd yn fab i’r ymerawdwr Bindusara a’i wraig Dhamma, ac yn wyr i .Chandragupta Maurya.Wedi dod i’r orsedd, bu’n ryfelwr llywyddiannus dros ben, ond daeth dan ddylanwad Bwdhaeth ac ymwrthododd a rhyfel.
Yn 250 CC, cynhaliwyd Trydydd Cyngor Bwdhaeth dan nawdd Asoka. Yn dilyn y cyngor, gyrrodd Asoka fynachod i wahanol deyrnasoedd, yn cynnwys Bactria, Nepal, Myanmar, Gwlad Thai a Sri Lanka, ac efallai cyn belled ag Alexandria yn yr Aifft, Antioch ac Athen.
Daeth colofn o waith Asoka, a ddarganfuwyd yn Sarnath, yn arwyddlun cenedlaethol India, a cheir llun o ran ohoni ar faner India.
Chwedlau
Tyfodd cylch o chwedlau am Asoka a gafodd ddylanwad mawr yn y gwledydd Bwdhaidd. Ceir testunau cynnar o'r chwedlau hyn yn yr ieithoedd Pali a Sansgrit. Mae'n debyg fod rhai ohonynt wedi cael eu trosglwyddo ar lafar cyn hynny hefyd. Y testun mwyaf dylanwadol ac adnabyddus yw'r Asokavadana (Sansgrit, yn golygu 'Buchedd Asoka') a ysgrifenwyd yn y 3edd ganrif OC yn India.
Llyfryddiaeth
- John S. Strong (gol.), The Legend of King Asoka[:] A Study and Translation of the Asokavadana (Gwasg Prifysgol Princeton, 1983; argraffiad newydd gan Motilal Bansidarss, Delhi, 1989). ISBN 81-208-0616-6