Rhazes: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 18:19, 3 Tachwedd 2010

Delwedd:Colophon-Razi's Book of medicine for Mansur.jpg

Llyfr gan al-Razi

Ysgolhaig a gwyddonydd amryddawn oedd Abū Bakr Muhammad ibn Zakarīya al-Rāzi (Persieg: زكريای رازی Zakaria ye Razi; Arabeg: ابو بکر محمد بن زكريا الرازی; Lladin: Rhazes neu Rasis). Yn ôl y croniclydd al-Biruni cafodd ei eni yn Rayy, Iran yn y flwyddyn 865 (251 AH), a bu farw yno yn 925 (313 AH) (neu 930 yn ôl rhai ffynonellau).

Roedd Razi yn ysgolhaig, ffisegydd ac athronydd amlochrog ac amryddawn a wnaeth gyfraniadau pwysig a phellgyrhaeddol ym meysydd meddygaeth, alcemi, ac athroniaeth. Cyhoeddodd dros 184 o lyfrau ac erthyglau. Un o'i ddarganfyddiadau pwysicaf oedd alcohol. Roedd o gefndir diwylliedig iawn ac yn gyfarwydd â meddygaeth Roeg. Credir iddo ddarganfod asid swlffwrig ac ethanol hefyd. Roedd Razi yn un o feddylwyr mwyaf y byd Islamaidd. Cafodd ddylanwad aruthrol ar ei gyfoeswyr a'i olynwyr yn ogystal ac ar wyddoniaeth a meddygaeth Ewrop trwy'r cyfieithiadau Lladin o'i waith.

Rhesymegydd rhyddfrydol oedd Razi. Fe'i ystyrid gan ei gyfoeswyr a'i bywgraffyddwyr yn ddyn rhydd o bob rhagfarn, chwim a threiddgar ei feddwl a di-flewyn ar dafod. Fel nifer o Ewropeiaid yn ystod y Dadeni Dysg credai yn y ddynoliaeth, cynydd a "Duw Doeth". Teithiodd yn eang a gwasanaethai sawl tywysog a llywodraethwr yn y byd Islamaidd. Fe'i cysylltir yn arbennig â Baghdad lle sefydlodd ei labordy. Deuai nifer o ddisgyblion ato i gael ei gyngor a rhannu o'i wybodaeth a roddai i bawb yn ddiwahân, tlawd a chyfoethog fel ei gilydd.

Enwir Sefydliad Razi yn Tehran, a Phrifysgol Razi yn Kermanshah ar ei ôl, a dethlir 'Gŵyl Razi' ('Diwrnod Fferylliaeth') yn Iran ar 27 Awst.

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol

@@ Llinell 2: / Llinell 2: @@
 Ysgolhaig a gwyddonydd amryddawn oedd '''Abū Bakr Muhammad ibn Zakarīya al-Rāzi''' ([[Persieg]]: زكريای رازی ''Zakaria ye Razi''; [[Arabeg]]: ابو بکر محمد بن زكريا الرازی; [[Lladin]]: '''Rhazes''' neu '''Rasis'''). Yn ôl y croniclydd [[al-Biruni]] cafodd ei eni yn [[Rayy]], [[Iran]] yn y flwyddyn [[865]] (251 AH), a bu farw yno yn [[925]] (313 AH) (neu [[930]] yn ôl rhai ffynonellau).
-Roedd Razi yn ysgolhaig, ffisegydd ac athronydd amlochrog ac amryddawn a wnaeth gyfraniadau pwysig a phellgyrhaeddol ym meysydd [[meddygaeth]], [[alcemi]], ac [[athroniaeth]]. Cyhoeddodd dros 184 o lyfrau ac erthyglau. Un o'i ddarganfyddiadau pwysicaf oedd [[alcohol]]. Roedd o gefndir diwylliedig iawn ac yn gyfarwydd â meddygaeth [[Groeg yr Henfyd|Roeg]]. Credir iddo ddargnafod [[asid swlffwrig]] ac [[ethanol]] hefyd. Roedd Razi yn un o feddylwyr mwyaf y byd [[Islam]]aidd. Cafodd ddylanwad aruthrol ar ei gyfoeswyr a'u olynwyr yn ogystal ac ar wyddoniaeth a meddygaeth [[Ewrop]] trwy'r cyfieithiadau [[Lladin]] o'i waith.
+Roedd Razi yn ysgolhaig, ffisegydd ac athronydd amlochrog ac amryddawn a wnaeth gyfraniadau pwysig a phellgyrhaeddol ym meysydd [[meddygaeth]], [[alcemi]], ac [[athroniaeth]]. Cyhoeddodd dros 184 o lyfrau ac erthyglau. Un o'i ddarganfyddiadau pwysicaf oedd [[alcohol]]. Roedd o gefndir diwylliedig iawn ac yn gyfarwydd â meddygaeth [[Groeg yr Henfyd|Roeg]]. Credir iddo ddarganfod [[asid swlffwrig]] ac [[ethanol]] hefyd. Roedd Razi yn un o feddylwyr mwyaf y byd [[Islam]]aidd. Cafodd ddylanwad aruthrol ar ei gyfoeswyr a'i olynwyr yn ogystal ac ar wyddoniaeth a meddygaeth [[Ewrop]] trwy'r cyfieithiadau [[Lladin]] o'i waith.
-[[Rhesymeg]]ydd rhyddfrydol oedd Razi. Fe'i ystyrid gan ei gyfoeswyr a'i bywgraffyddwyr yn ddyn rhydd o bob rhagfarn, chwim a threiddgar ei feddwl a di-flewyn ar dafod. Fel nifer o Ewropeiaid yn ystod y [[Dadeni Dysg]] credai yn y ddynoliaeth, cynydd a "Duw Doeth". Teithiodd yn eang a gwasanaethai sawl tywysog a llywodraethwr yn y byd Islamaidd. Fe'i cysylltir yn arbennig â [[Baghdad]] lle sefydlodd ei labordy. Deuai nifer o ddigyblion ato i gael ei gyngor a rhannu o'i wybodaeth a roddai i bawb yn ddiwahân, tlawd a chyfoethog fel ei gilydd.
+[[Rhesymeg]]ydd rhyddfrydol oedd Razi. Fe'i ystyrid gan ei gyfoeswyr a'i bywgraffyddwyr yn ddyn rhydd o bob rhagfarn, chwim a threiddgar ei feddwl a di-flewyn ar dafod. Fel nifer o Ewropeiaid yn ystod y [[Dadeni Dysg]] credai yn y ddynoliaeth, cynydd a "Duw Doeth". Teithiodd yn eang a gwasanaethai sawl tywysog a llywodraethwr yn y byd Islamaidd. Fe'i cysylltir yn arbennig â [[Baghdad]] lle sefydlodd ei labordy. Deuai nifer o ddisgyblion ato i gael ei gyngor a rhannu o'i wybodaeth a roddai i bawb yn ddiwahân, tlawd a chyfoethog fel ei gilydd.
 Enwir ''Sefydliad Razi'' yn [[Tehran]], a Phrifysgol Razi yn [[Kermanshah]] ar ei ôl, a dethlir 'Gŵyl Razi' ('Diwrnod Fferylliaeth') yn Iran ar [[27 Awst]].